Wyrok z dnia 2004-03-05 sygn. I CK 329/03

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I CK 329/03

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2004 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)

SSN Tadeusz Domińczyk

SSN Tadeusz Żyznowski (sprawozdawca)

Protokolant Ewa Krentzel

w sprawie z powództwa P. K.

przeciwko B. R.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 5 marca 2004 r., kasacji powoda od wyroku Sądu Okręgowego w W.

z dnia 5 lutego 2003 r., sygn. akt V Ca [...],

oddala kasację.

Uzasadnienie

Oddalając powództwo, a następnie apelację powoda P. K. Sądy obu instancji wskazały na następujące wady istniejące w wykonanej przez pozwanego B. R. zabudowie kuchni powoda: brak zamocowania do podłoża przewodów elektrycznych i transformatora oświetlenia halogenowego, brak ogranicznika kąta otwarcia drzwi harmonijkowych w dolnej szafce, zbyt szeroka szczelina pod drzwiami zmywarki, zdeformowane kratki wentylacyjne nad grzejnikiem, odstawanie i deformacja płyt meblowych osłaniających pionową ścianę kuchni nad blatem roboczym szafek dolnych, nierówno wycięty otwór w półce przez którą przechodzi rura pochłaniacza, nie pomalowana lista wewnętrzna w szafce narożnikowej, blat półokrągły nad szafkę pomocniczą o zbyt małej średnicy i podłączenie okapu do otworu wentylacyjnego za pomocą białej plastikowej rury. Wartość wykonanej przez pozwanego zabudowy – w stosunku do zabudowy kuchni bez wad – jest niższa o 20%. Nie są to wady istotne umożliwiające – w myśl art. 637 § 2 k.c. – powodowi odstąpienie od umowy.

Pozwany przystąpił do ich usuwania jeszcze przed oświadczeniem powoda o odstąpieniu od umowy, jednakże z przyczyn leżących po stronie zamawiającego zamierzony rezultat nie został osiągnięty.

Kasację wniósł powód P. K.. Skarżący zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 637 k.c. oraz art. 638 k.c. oraz naruszenie przepisów postępowania przez dokonanie ustaleń faktycznych sprzecznie z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i wyciągnięcie przez Sąd logicznie błędnych wniosków z wcześniej dokonanych przez siebie ustaleń, wskutek czego naruszona została zasada swobodnej oceny dowodów, wyrażona w przepisie art. 233 k.p.c., co miało istotny wpływ na wynik postępowania.

Skarżący wnosił o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę tego wyroku i uwzględnienie powództwa z zasądzeniem kosztów procesu.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

W orzecznictwie sądowym zostało ustalone i wyjaśnione kryterium decydujące o uznaniu wady za istotną. Mianowicie przewidziane w art. 637 k.c. rozróżnienia, jedno na wady dające się usunąć (usuwalne) i wady nie dające się usunąć (nieusuwalne) a drugie na wady istotne i wady nieistotne, są podziałami rozłącznymi, obejmującymi całą kategorię wad fizycznych dzieła. U podstaw pierwszego podziału leży obiektywna możliwość lub niemożliwość usunięcia wady. Drugi natomiast podział pokrywa się jak się przyjmuje w piśmiennictwie i orzecznictwie, z uprzednio obowiązującym w art. 486 § 1 k.z. rozróżnieniem na wady, które czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie – z jednej strony oraz wszystkie inne – z drugiej strony. Za istotne uważa się te wady, które czynią dzieło niezdatnym do zwykłego użytku, albo które sprzeciwiają się wyraźnej umowie, pozostałe za wady nieistotne (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1999 r., I CKN 957/97 – OSNC 1999, nr 7 – 8, poz. 131 i powołane tam orzecznictwo).

Sąd pierwszej instancji ustalił z powołaniem się na opinie biegłego sądowego inż. A. K. i świadka Z. S., że żadna z ujawnionych wad nie ma charakteru wady istotnej w rozumieniu art. 637 § 2 k.c. a Sąd Okręgowy powyższe ustalenia i wyrażoną ocenę aprobował (art. 385 k.p.c.). Skarżący z powołaniem się na naruszenie art. 233 k.p.c. (chodziło zapewne o § 2 tego przepisu) zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych. Postawienie w kasacji zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu przez skarżącego stanu faktycznego, ustalonego przez niego na podstawie własnej oceny dowodów czy poszczególnych jego fragmentów, skarżący może tylko wykazywać, że sąd drugiej instancji rażąco naruszył ustanowione w wymienionym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów i, że naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000 r., I CKN 1169/99 – OSNC 2000, nr 7 – 8, poz. 139 i wyrok z dnia 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000 – OSNC 2000 nr 10, poz. 189).

Kasator polemizując z dokonanymi ustaleniami pomija w ogóle powołaną podstawę tych ustaleń jaką stanowiła opinia biegłego A. K. i zeznania św. Z. S., co sprawia, iż twierdzenia i zarzuty skarżącego formułowane z pominięciem materiału dowodowego nie wymagają ich rozważania w aspekcie zasadności podstawy kasacji przewidzianej w art. 393¹ pkt 2 k.p.c. Miarodajnym dla zastosowania przepisów prawa materialnego jest stan faktyczny ustalony przez Sądy niższych instancji i będący podstawą wydania zaskarżonego wyroku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 r., II CKN 18/97 – OSNC 1997 nr 8, poz. 112). Powyższe prawidłowe ustalenia wykluczają podzielenie stanowiska skarżącego co do klasyfikacji stwierdzonych wad.

Obszerne wywody kasacji dotyczące poziomu technicznego i jakościowego wykonania oraz estetyki dzieła stanowią uzasadnione dążenie do zaspokojenia zwiększonych potrzeb konsumenta przy uwzględnieniu jednakże następujących okoliczności zapobiegających zachwianiu ustalonych w umowie relacji pomiędzy świadczeniami wzajemnymi. Rezultat a wiec dzieło ma być zjawiskiem przyszłym. Według postanowień k.c. przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania dzieła, a więc do czegoś, co ma być wykonane w określonej przyszłości. Warunek ten stanowi jedną z cech odróżniających umowę o dzieło do sprzedaży odręcznej i uzasadnia konsensualność jej oraz rację istnienia szeregu przepisów normujących wzajemne prawa i obowiązki. Zasadniczy w tej materii przepis art. 627 k.c. wskazuje tylko na potrzebę „oznaczenia dzieła” i dopuszcza określenie świadczenia ogólnie w sposób nadający się do przyszłego dookreślenia na podstawie wskazanych w umowie podstaw lub bezpośrednio przez zwyczaj bądź zasady uczciwego obrotu (art. 56 k.c.). Przy dziełach skomplikowanych poza określeniem wszystkich istotnych cech dzieła niezbędna jest dalsza indywidualizacja jego przedmiotu w postaci rozwiniętego opisu rezultatu pod względem technicznym, funkcjonalnym bądź estetycznym. Wspomniana wzajemna relacja pomiędzy świadczeniami wzajemnymi zamawiającego i przyjmującego zamówienie w tym znaczeniu, ze jedno stanowi ekonomiczny odpowiednik drugiego wymaga dokładnej znajomości parametrów przyszłego dzieła i nakładów (kosztów) potrzebnych do jego wytworzenia oraz osiągnięcia ustalonego poziomu jakości. Strony – jak wynika z dokumentacji przedłożonej przez powoda (k. 13-19) ogólnikowo określiły przedmiot umowy. Wykonawca zobowiązał się do usunięcia wady dzieła w ciągu 30 dni od daty uznania zasadności reklamacji (k – 17 odw.). Usunięcie wady w terminie czyni bezprzedmiotową kwestię dalszych uprawnień zamawiającego z tytułu rękojmi za wady fizyczne dzieła. Stwierdzone wady są usuwalne i Sądy obu instancji ustaliły, że pozwany B. R. chciał je usunąć przed złożeniem oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Częściowo odmienne twierdzenia skargi kasacyjnej nie podważają tych ustaleń i nie pozwalają na aprobatę wniosku z nich wyprowadzonego jakoby pozwany wykazał brak woli naprawy spornego zestawu mebli kuchennych.

Z powyższego wynika, że kasacja nie zawiera usprawiedliwionych podstaw i dlatego podlega oddaleniu (art. 393¹² k.p.c.).