Wyrok z dnia 2014-03-20 sygn. III PK 89/13
Numer BOS: 2222184
Data orzeczenia: 2014-03-20
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Zdolność sądowa oddziału Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
- Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i jej oddziały jako pracodawca
Sygn. akt III PK 89/13
Wyrok
Sądu Najwyższego
z dnia 20 marca 2014 r.
Przewodniczący: Sędzia SN Kazimierz Jaśkowski (sprawozdawca).
Sędziowie SN: Beata Gudowska, Roman Kuczyński.
Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Ireny B. przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie (...) Oddziałowi Regionalnemu w E. o przywrócenie do pracy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 20 marca 2014 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w L. z dnia 30 stycznia 2013 r., (...), oddala skargę i zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Pozwana Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie (...) Oddział Regionalny w E. w sprawie z powództwa Ireny B. o przywrócenie do pracy wniosła skargę kasacyjną od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w L. z dnia 30 stycznia 2013 r., (...), którym na skutek jej apelacji od wyroku Sądu Rejonowego - Sądu Pracy w B. z dnia 20 sierpnia 2012 r., (...) sprostowano oczywistą niedokładność w zakresie oznaczenia strony pozwanej w ten sposób, że stronę tę określono jako Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie (...) Oddział Regionalny w E. oraz oddalono apelację. Sąd Rejonowy przywrócił powódkę w pozwanej na warunkach obowiązujących do dnia 31 marca 2012 r.
Wnosząca skargę kasacyjną zarzuciła w niej naruszenie art. 1 ust. 1 pkt 1 i art. 11 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2008 r. Nr 98, poz. 634 z późn. zm.) oraz art. 350 k.p.c., art. 378 § 1 k.p.c. i art. 386 § 2 k.p.c. Zdaniem skarżącej w sprawie zachodziła nieważność postępowania ponieważ toczyło się ono przeciwko (...) Oddziałowi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w E. a więc przeciwko podmiotowi, który nie posiada zdolności sądowej. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku jak i wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.
W odpowiedzi na skargę kasacyjną powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie na jej rzecz od pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według spisu kosztów.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna jest nieuzasadniona.
Strona pozwana zarzuciła w niej nieważność postępowania związaną z brakiem zdolności sądowej po jej stronie. Należało zatem rozważyć, czy w sprawie nie zachodziła podstawa nieważności postępowania, wskazana w art. 379 pkt 2 k.p.c.
W związku z tym, na wstępie Sąd Najwyższy zważył, że z art. 11 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2008 r. Nr 98, poz. 634 z późn. zm.; powoływanej dalej jako ustawa) wynika wprost, że to Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (nazywana dalej także Agencją) jest pracodawcą w stosunku do pracowników zatrudnionych w jej oddziałach a nie oddziały regionalne. Nadto Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 listopada 2013 r. III PK 116/2012 OSNP 2014/9 poz. 130 stwierdził, że oddział regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa nie ma zdolności sądowej i procesowej w sprawach z zakresu prawa pracy, gdyż zdolność sądowa i procesowa w sprawach z zakresu prawa pracy jest powiązana z podmiotowością w zakresie zatrudniania pracowników, a tej - jak wskazano - taki oddział nie ma (art. 460 § 1 k.p.c.). Wyrok ten zapadł w sprawie z zakresu prawa pracy o nagrodę jubileuszową, w której jako strona pozwana przez pracownika działał (...) Oddział Regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w E. Ponieważ jak wywiedziono, (...) Oddział Regionalny Agencji nie ma zdolności sądowej, to w związku z tym całe postępowanie, w którym występował on jako strona pozwana, dotknięte było nieważnością (art. 379 pkt 2 k.p.c.). W związku z tym Sąd Najwyższy uchylił wyroki sądów obu instancji i odrzucił pozew (art. 39819 k.p.c.).
Sąd Najwyższy w obecnym składzie podziela pogląd i uzasadnienie Sądu Najwyższego wyrażone w opisanym wyroku. Zauważa jednak, że nie przekłada się on na sytuację procesową, która zachodzi w rozpoznawanej sprawie.
Należy bowiem wskazać, że w niniejszej sprawie pozew został skierowany przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa a nie przeciwko oddziałowi regionalnemu tej Agencji. Wynika to wprost z żądania pozwu, w którym w punkcie 1 wniesiono o "uznanie za bezskuteczne oświadczenia pracodawcy - pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa - z dnia 29 grudnia 2011 r. o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem". Andrzej B. - Dyrektor (...) Oddziału Regionalnego Agencji, który podjął w imieniu strony pozwanej pierwszą czynność procesową wykazał swoje umocowanie pełnomocnictwem do występowania w imieniu Agencji w sprawach toczących się przed sądami pracy z powództwa byłych lub obecnych pracowników Agencji, zatrudnionych w (...) Oddziale Regionalnym. Pełnomocnictwo to zostało udzielone przez działającego w imieniu i na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie Prezesa tej Agencji i zawierało umocowanie do udzielania dalszego pełnomocnictwa procesowego radcy prawnemu zatrudnionemu w (...) Oddziale Regionalnym Agencji. Takie dalsze pełnomocnictwa, również udzielone w imieniu i na rzecz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie, zostały udzielone przez Andrzeja B. - Dyrektora (...) Oddziału Agencji, zatrudnionym w nim radcom prawnym występującym w niniejszej sprawie w imieniu strony pozwanej: Agnieszce D. oraz Radosławowi P. W takim stanie rzeczy nie do przyjęcia jest wyrażony w skardze kasacyjnej pogląd, że postępowanie w sprawie toczyło się przeciwko podmiotowi, który nie miał zdolności sądowej. Od samego początku w sprawie po stronie pozwanej występowała bowiem Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która bez wątpienia posiada zdolność sądową i procesową, bo poza tym, że jest osobą prawną jest również pracodawcą powódki (art. 2 ust. 1 oraz art. 11 ustawy). Dlatego oznaczenie w wyroku jako strony pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie (...) Oddziałowi w E. nie może skutkować nieważnością postępowania. To, że siedzibą Agencji jest Warszawa wynika bowiem z samej ustawy (art. 2 ust. 2 ustawy) i doprecyzowanie tego w wyroku Sądu drugiej instancji, który brak w tym względzie w wyroku Sądu pierwszej instancji potraktował jako niedokładność, o której mowa w art. 350 § 1 k.p.c. nie jest uchybieniem. Także rozwinięcie w wyroku, iż dotyczy on (...) Oddziału Agencji w E. nie może powodować tak drastycznych skutków, jak stwierdzenie nieważności postępowania, skoro w istocie - jak wykazano powyżej - w sprawie po stronie pozwanej występowała Agencja, i to ją reprezentowały wszystkie osoby podejmujące czynności procesowe w imieniu tej strony. Przyjęcie odmiennego poglądu stanowiłoby brak respektowania zasady ograniczonego formalizmu postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy i szczególnej ochrony interesów pracownika. Dlatego Sąd Najwyższy przyjął, że choć właściwsze byłoby oznaczenie w wyroku jako strony pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie, to nie zachodziły jednak podstawy do uwzględnia skargi kasacyjnej i stwierdzenia z tego powodu nieważności postępowania.
Z tych względów na podstawie art. 39814 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji.
O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.
Treść orzeczenia została pozyskana od organu orzekającego na podstawie dostępu do informacji publicznej.