Postanowienie z dnia 2019-11-26 sygn. V CSK 169/19
Numer BOS: 2221989
Data orzeczenia: 2019-11-26
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
Sygn. akt V CSK 169/19
POSTANOWIENIE
Dnia 26 listopada 2019 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Kozłowska
w sprawie z urzędu
przy uczestnictwie U. sp. z o.o. z siedzibą w Z., Syndyka Masy Upadłości (…) Zakładów D. sp. z o.o. w upadłości w N.
o wpis ostrzeżenia o zakazie zbywania i obciążania nieruchomości,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 26 listopada 2019 r.,
na skutek skargi kasacyjnej uczestniczki U. sp. z o.o. z siedzibą w Z.
od postanowienia Sądu Okręgowego w J.
z dnia 23 października 2018 r., sygn. akt II Ca (…),
1. odrzuca skargę kasacyjną,
2. oddala wniosek Syndyka masy upadłości (…) Zakładów D. sp. z o.o. w upadłości w N. o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.
UZASADNIENIE
Postanowieniem z dnia 30 maja 2018 r. Sąd Rejonowy w J., w wyniku rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza, utrzymał w mocy wpis w dziale III księgi wieczystej ostrzeżenia o zabezpieczeniu powództwa Syndyka Masy Upadłości (…) Zakładów D. sp. z o.o. w upadłości w N. przeciwko I. sp. z o.o. w S. i U. sp. z o.o. w Z. o uznanie czynności za bezskuteczne przez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości przez spółkę U. Spółka ta od postanowienia Sądu Rejonowego wniosła apelację. Postanowieniem z dnia 23 października 2018 r. Sąd Okręgowy w J. apelację tę oddalił.
Od postanowienia Sądu Okręgowego skargę kasacyjną wniosła U. sp. z o.o. w Z.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 5191 § 1 k.p.c., w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu wieczystoksięgowym, będących w świetle systematyki części drugiej kodeksu postępowania cywilnego jedną z kategorii spraw z zakresu prawa rzeczowego, skarga kasacyjna jest dopuszczalna w sytuacji, w której przedmiotem zaskarżenia jest postanowienie co do istoty sprawy oraz postanowienie w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończące postępowanie w sprawie.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zgodnie przyjmuje się, że nie stanowią postanowień co do istoty sprawy orzeczenia sądu drugiej instancji wydane w przedmiocie wpisu lub wykreślenia w księdze wieczystej dokonywanych w związku z realizacją zabezpieczenia (w znaczeniu procesowym). Pogląd ten jest uzasadniany tym, że takim wypadku wpis pełni tylko funkcję zabezpieczającą lub tym, że postanowienia w przedmiocie takiego wpisu nie kładą kresu czynnościom w zakresie uprawnień podmiotowych związanych z ustrojem ksiąg wieczystych lub nie powodują zmiany ujawnionych w księdze wieczystej praw podmiotowych. Należy uznać, że w razie, gdy wpis do księgi wieczystej, w szczególności w postaci ostrzeżenia, służy wykonaniu lub dopełnieniu zabezpieczenia, postępowanie wieczystoksięgowe nie pełni funkcji samodzielnego postępowania nieprocesowego, lecz stanowi stadium wykonawcze (realizacyjne) postępowania zabezpieczającego (por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 14 czerwca 2018 r., V CSK 362/17; z dnia 23 sierpnia 2012 r., II CZ 94/12; z dnia 24 kwietnia 2015 r., V CSK 579/14; z dnia 1 września 2019 r., V CSK 168/19 – nie publ.).
Skarga kasacyjna uczestniczki odnosi się do postanowienia wydanego w sprawie o wpis ostrzeżenia o zakazie zbywania i obciążania nieruchomości, a zatem orzeczenia, które nie dotyczy istoty sprawy w rozumieniu art. 5191 § 1 k.p.c. Tym samym, podlegała odrzuceniu jako niedopuszczalna.
Z powyższych względów orzeczono jak w postanowieniu.
Sąd Najwyższy oddalił zawarty w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosek Syndyka Masy Upadłości (…) Zakładów D. sp. z o.o. w upadłości w N. o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym. Podzielić należy prezentowany w judykaturze pogląd, że nie ma podstaw do przyznania kosztów postępowania kasacyjnego stronie, która w odpowiedzi na skargę kasacyjną nie dostrzegła wady skargi prowadzącej do jej odrzucenia, a wniosek o koszty wiązała z innymi oczekiwanymi rozstrzygnięciami (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 1934 r. C.II.1677/34, Zb.Urz. 1935, poz. 204 oraz postanowienia z dnia 11 stycznia 2002 r. III CKN 563/01, z dnia 29 marca 2011 r. IV CSK 593/10 i z dnia 8 sierpnia 2012 r. II CSK 112/12).
Treść orzeczenia pochodzi z bazy orzeczeń SN.