Wyrok z dnia 2021-04-26 sygn. IV KK 154/21

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV KK 154/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 kwietnia 2021 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

Prezes SN Michał Laskowski (przewodniczący)
‎SSN Jerzy Grubba (sprawozdawca)
‎SSN Paweł Wiliński

Protokolant Danuta Bratkrajc

w sprawie M. M.
‎o wydanie wyroku łącznego
‎po rozpoznaniu w Izbie Karnej w trybie art. 535 § 5 k.p.k.
‎na posiedzeniu w dniu 26 kwietnia 2021 r.,
‎kasacji Prokuratora Generalnego

wniesionej na niekorzyść skazanego
‎od wyroku Sądu Rejonowego w K.
‎z dnia 10 września 2020 r., sygn. akt II K (…)

uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięć o karze łącznej ograniczenia wolności (pkt I i II sentencji wyroku) i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu w K. do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Wyrokiem łącznym z dnia 10 września 2020r., sygn. akt II K (…), Sąd Rejonowy w K. wydał rozstrzygnięcie w przedmiocie kary łącznej wobec M. M. Wyrokiem tym objęto następujące skazania:

1.wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 21 grudnia 2012r., sygn. akt XI K (…), za czyn z art. 288§1 k.k., popełniony w dniu 19 września 2012r., za który wymierzono skazanemu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

2.wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w K. z dnia 5 maja 2016r., sygn. akt II K (…), za czyn z art. 278§1 k.k., popełniony w dniu 29 stycznia 2016r. oraz za czyn z art. 226§1 k.k., popełniony w dniu 29 stycznia 2016r., za które to przestępstwa skazanemu wymierzono kary w wymiarze po 4 miesiące ograniczenia wolności polegające na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, w miejsce których to kar jednostkowych wymierzono skazanemu karę łączną 8 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, na poczet której zaliczono skazanemu zatrzymanie w dniu 29 stycznia 2016r.;

3.wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w K. z dnia 2 marca 2017r., sygn. akt II K (…), za czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 278§5 k.k. i art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., popełniony w dniu 28 stycznia 2017r., za który wymierzono skazanemu karę 9 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym, na poczet której to kary zaliczono skazanemu zatrzymanie w dniu 28 stycznia 2017r. godz. 04:00;

4.wyrokiem nakazowym Sądu Rejonowego w K. z dnia 9 marca 2017r., sygn. akt XIV K (…), za czyn z art. 278§1 k.k. i art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., popełniony w dniu 18 listopada 2016r., za który wymierzono skazanemu karę 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającą na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, na poczet której to kary zaliczono skazanemu zatrzymanie od godz. 23:30 dnia 25 listopada 2016r. do godz. 17:00 dnia 26 listopada 2016r.;

5.wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 19 stycznia 2018r., sygn. akt II K (…), za czyn z art. 280§1 k.k., popełniony w dniu 4 września 2016r., czyn z art. 280§1 k.k. i art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. i art. 278§5 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., popełniony w dniu 20 maja 2017r. oraz czyn z art. 13§1 k.k. w zw. z art. 280§1 k.k. i art. 275§1 k.k. i art. 276 k.k. i art. 278§5 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., popełniony w dniu 25 maja 2017r., za które to przestępstwa wymierzono skazanemu kary po 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności, w miejsce których następnie wymierzono skazanemu karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pobawienia wolności, na poczet której zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od godz. 00:10 dnia 26 maja 2017r. do godz. 14:15 dnia 19 stycznia 2018r.;

6.wyrokiem Sądu Rejonowego w K. z dnia 14 stycznia 2019r., sygn. akt II K (…), za czyn z art. 280§1 k.k., popełniony w dniu 7 grudnia 2016r., za który wymierzono skazanemu karę 3 lat pozbawienia wolności.

Przedmiotowym wyrokiem łącznym, na mocy art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 i 3 k.k., w miejsce kar ograniczenia wolności wymierzonych w sprawach o sygn. akt II K (…)oraz XIV K (…)orzeczono wobec skazanego M. M. karę łączną roku ograniczenia wolności (pkt I), na poczet której zaliczono dwa dni zatrzymania oraz okresy dotychczas wykonanych kar ograniczenia wolności podlegających łączeniu (pkt II), zaś w miejsce kary i kary łącznej pozbawienia wolności, wymierzonych w sprawach o sygn. akt II K […]82/(…)i II K […]91/(…), na podstawie art. 85§1 i 2 k.k. i art. 86§1 i 4 k.k. orzeczono karę łączną w wymiarze 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (pkt III), na poczet której dokonano zaliczenia okresów rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie (pkt IV). Ponadto Sąd Rejonowy pozostawił do odrębnego wykonania wyroki podlegające łączeniu w częściach nieobjętych wyrokiem łącznym (pkt V) i umorzył postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego w zakresie kar orzeczonych wyrokami w sprawach o sygn. akt XI K (…)oraz II K […]91/(…) (pkt VI) oraz orzekł o kosztach postępowania (pkt VII).

Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 18 września 2020r., nie będąc skarżony przez żadną ze stron.

Obecnie kasację o tego wyroku, na niekorzyść skazanego, wniósł Prokurator Generalny, zaskarżając orzeczenie w części dotyczącej orzeczenia o karze łącznej ograniczenia wolności, tj. rozstrzygnięć zawartych w pkt I i II części dyspozytywnej wyroku.

W kasacji zarzucono rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisu prawa karnego procesowego, to jest art. 413§2 pkt 2 k.p.k., polegające na wymierzeniu skazanemu kary łącznej roku ograniczenia wolności bez jednoczesnego nałożenia obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne i określenia czasu tej pracy w stosunku miesięcznym, co w konsekwencji doprowadziło do rażącego naruszenia przepisów prawa materialnego, to jest art. 86§3 k.k. i art. 34§1a i §1b k.k., skutkującego niemożnością wykonania wyroku.

Podnosząc powyższy zarzut skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie w tym zakresie sprawy Sądowi Rejonowemu w K. do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Kasacja Prokuratora Generalnego okazała się oczywiście zasadna w stopniu wymaganym przez art. 535§5 k.p.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 5 października 2019r. (zmienionym przez art. 1 pkt 93 ustawy z dnia 19 lipca 2019r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2019r., poz. 1694). Zaskarżone orzeczenie zapadło bowiem z rażącą obrazą przepisu art. 413§2 pkt 2 k.p.k. oraz rażącym naruszeniem prawa materialnego.

Art. 413 k.p.k. określa elementy, które winien zawierać każdy wyrok. Takim elementem, zgodnie z §2 pkt 2 tego przepisu, jest m.in. rozstrzygnięcie co do kary, które powinno być wyczerpujące i, co oczywiste, winno odpowiadać regułom prawa materialnego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2019r., sygn. akt III KK 138/18).

W zakresie kary łącznej ograniczenia wolności art. 86§3 k.k. nakłada na sąd obowiązek określenia na nowo obowiązku lub wymiaru potrącenia, o których mowa w art. 34§1a k.k. Stosownie zaś do treści art. 34§1b k.k., Sąd zobligowany jest do określenia przynajmniej jednej z wymienionych form wykonywania kary ograniczenia wolności.

W przedmiotowej sprawie zaistniała opisana w kasacji sytuacja, a mianowicie Sąd połączył jednostkowe kary ograniczenia wolności i wymierzył karę łączną ograniczenia wolności w wymiarze roku, nie zadośćuczynił jednak wskazanemu wyżej wymogowi wynikającemu z art. 86§3 k.k. i nie określił na nowo obowiązków wskazanych w art. 34§1a k.k.

Uchybienia, których dopuścił się Sąd, należało uznać za rażące i mające istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia, bowiem wada wydanego orzeczenia skutkuje brakiem możliwości jego wykonania.

Zważywszy na powyższe, kasację należało uznać za oczywiście zasadną, uchylić wyrok Sądu Rejonowego w zaskarżonej części i przekazać sprawę w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy będzie miał na uwadze poczynione wyżej uwagi.

Kierując się przedstawionymi względami Sąd Najwyższy orzekł, jak na wstępie.