Postanowienie z dnia 2004-11-24 sygn. V CZ 121/04

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V CZ 121/04

POSTANOWIENIE

Dnia 24 listopada 2004 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Marian Kocon (przewodniczący)

SSN Bronisław Czech (sprawozdawca)

SSA Wojciech Kościołek

w sprawie z powództwa […] "C. […] " Spółki Akcyjnej w D. przeciwko J. J.

o zapłatę,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 listopada 2004 r.,

zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 21 czerwca 2004 r., sygn. akt I ACa […],

oddala zażalenie.

Uzasadnienie

Powództwo […] „C. […]” S.A. w D. przeciwko J. J. zostało uwzględnione nakazem zapłaty Sądu Okręgowego w K. z dnia 13 stycznia 2003 r.

Na skutek sprzeciwu pozwanego Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 18 lipca 2003 r. zasądził kwotę wymienioną w nakazie zapłaty z tym, że spłatę jej rozłożył na raty i zasądził odsetki od daty uchybienia płatności poszczególnych rat.

W związku z apelacją pozwanego Sąd Apelacyjny w […] postanowieniem z dnia 6 maja 2004 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego i odrzucił sprzeciw pozwanego od wymienionego nakazu zapłaty. Sąd Apelacyjny ustalił, że nakaz zapłaty doręczony został pozwanemu w dniu 20 stycznia 2003 r. (k. 13), a sprzeciw wniesiony został 4 lutego 2003 r. (data stempla pocztowego – k. 19) i podlegał odrzuceniu (art. 504 § 1 k.p.c.). Sąd pierwszej instancji rozpoznał zatem sprawę mimo uprawomocnienia się nakazu zapłaty, co było niedopuszczalne (art. 379 pkt 3 k.p.c.).

Postanowienie Sądu Apelacyjnego zaskarżył pozwany kasacją.

Sąd Apelacyjny odrzucił kasację postanowieniem z dnia 21 czerwca 2004 r., przytaczając następujące uzasadnienie:

Zgodnie z art. 392 k.p.c. kasacja przysługuje wyłącznie na postanowienia wydane przez sąd II instancji w przedmiocie odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania kończące postępowanie w sprawie. Na pozostałe wydane przez sąd II instancji postanowienia kończące postępowanie w sprawach w których przysługuje kasacja stosownie do art. 393¹⁸ § 2 k.p.c., przysługuje zażalenie z wyjątkiem postanowień wydanych w wyniku rozpoznania zażalenia na postanowienie sądu I instancji. W niniejszej sprawie postanowienie Sądu Apelacyjnego w […] z dnia 6 maja 2004 r. odrzucające sprzeciw pozwanego od nakazu zapłaty, jest postanowieniem o jakim mowa wart. 393¹⁸ § 2 k.p.c. i przysługiwało na nie zażalenie a nie kasacja. W konsekwencji kasacja pełnomocnika pozwanego jako błędnie dobrany środek zaskarżenia jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu na podstawie art. 393⁵ k.p.c. Zgodnie bowiem z poglądem Sądu Najwyższego wyrażonym w postanowieniu z dnia 9 marca 2000 r. V CZ 28/00 (nie publ.) „przepis art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. nie znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy adwokat obleka wnoszony środek odwoławczy w formę zażalenia lub innego środka prawnego, zamiast nadać mu kształt i znamiona kasacji. Mamy bowiem wtedy do czynienia nie z mylnym oznaczeniem pisma procesowego, lecz z dokonaniem innej czynności procesowej".

Pozwany w zażaleniu wniósł o uchylenie postanowienia Sądu Apelacyjnego.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Trafne jest stanowisko Sądu Apelacyjnego, że na jego postanowienie z dnia 6 maja 2004 r. przysługuje zażalenie, a nie kasacja. Sąd Najwyższy podziela w tym przedmiocie przytoczoną wyżej argumentację.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ukształtował się pogląd w przedmiocie sposobu traktowania pism procesowych stanowiących środki odwoławcze, wnoszonych przez profesjonalnych pełnomocników, lecz nie odpowiadających wymaganiom procedury cywilnej. Wyrazem tego jest nie tylko postanowienie z dnia 9 marca 2000 r. V CZ 28/00 (Lex nr 52425), na które powołał się Sąd Apelacyjny, lecz także orzeczenia późniejsze. W szczególności wymienić tu trzeba dwa postanowienia opublikowane w periodyku „Izba Cywilna. Biuletyn Sądu Najwyższego” 2004, nr 11, s. 45. W jednym z nich z dnia 6 kwietnia 2004 r., I CZ 19/04, Sąd Najwyższy przyjął, że oznaczenie pisma procesowego jako kasacji zamiast przewidzianego przez ustawę zażalenia, nie stanowi oczywistej omyłki w rozumieniu art. 130 § 1 k.p.c., a w drugim - z dnia 15 kwietnia 2004 r., IV CZ 36/04, wyraził pogląd, że wniesiony przez stronę działającą za pośrednictwem adwokata, innego środka odwoławczego niż właściwy, nie może być uznane za mylne oznaczenie pisma procesowego w rozumieniu art. 130 § 1 zdanie drugie k.p.c.

Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym zażalenie w niniejszej sprawie podziela stanowisko przyjęte w przytoczonych postanowieniach i stwierdza, że art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c. nie ma zastosowania w sytuacji, gdy adwokat nadaje wnoszonemu środkowi odwoławczemu formę kasacji, zamiast zażalenia. Mamy bowiem wtedy do czynienia nie z mylnym oznaczeniem pisma procesowego, lecz z dokonaniem innej czynności procesowej. Kasacja taka podlega odrzuceniu jako niedopuszczalna (art. 393⁵ k.p.c.). W tej sytuacji, skoro nie jest kwestionowane uchybienie terminowi do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty (art. 502 § 1 k.p.c.), to zaskarżone postanowienie odpowiada prawu.

Dlatego Sąd Najwyższy oddalił zażalenie (art. 385 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1, art. 393¹⁸ § 1 i 3, art. 393¹⁹ i 397 § 2 k.p.c.).

Niezależnie od powyższego Sąd Najwyższy zauważa, że Sąd Apelacyjny przyjął właściwą formę postanowienia dla swojego orzeczenia z dnia 6 maja 2004 r. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 października 1999 r., III CKN 693/98, OSNC 2000, nr 4, poz. 73), jednak orzeczenie to sformułował częściowo nieprawidłowo. Stosownie bowiem do art. 386 § 3 k.p.c., przy przyjętych przez siebie założeniach, powinien był odrzucić sprzeciw od nakazu zapłaty, uchylić wyrok Sądu Okręgowego i umorzyć postępowanie wywołane wniesieniem sprzeciwu. Nie ma to jednak wpływu na kwestię bezzasadności zażalenia.