Uchwała z dnia 1956-04-28 sygn. 4 CO 6/56

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt 4 CO 6/56

Uchwała

Sądu Najwyższego

z dnia 28 kwietnia 1956 r.

Przewodniczący: sędzia M. Piekarski (sprawozdawca). Sędziowie: K. Lipiński, J. Zarakowska.

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Edwarda K. przeciwko Kolejowemu Przedsiębiorstwu Robót Ładunkowych w Warszawie o zapłatę, po rozpoznaniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Szczecinie do rozstrzygnięcia w trybie art. 388 k.p.c.:

"Czy zawisłość sporu z uwagi na przepis art. 329 § 2 pkt 2) k.p.c. przerywa bieg terminu prekluzyjnego także w odniesieniu do takich żądań ze stosunku pracy, które nie były objęte żądaniem pozwu i zostały zgłoszone w toku postępowania po upływie terminu prekluzyjnego?"

postanowił udzielić następującej odpowiedzi:

1."Czynność przedsięwzięta przed upływem terminu zawitego (prekluzji) w celu dochodzenia roszczenia przed sądem lub inną powołaną do tego władzą albo przed sądem polubownym przerywa bieg terminu zawitego tylko w granicach zgłoszonego roszczenia".

2. "Przepis art. 329 § 2 k.p.c. nie daje sądowi prawa zasądzenia ponad żądanie roszczeń, których dochodzenie w chwili orzekania było już wyłączone wskutek upływu terminu zawitego (prekluzji), choćby w chwili wniesienia sprawy do sądu roszczenia te nie uległy jeszcze skutkom prekluzji".

Uzasadnienie

Z mocy art. 111 pkt 2) i 114 przep. og. pr. cyw. bieg terminu zawitego, z upływem którego ustawa wyłącza dochodzenie roszczenia (prekluzja), przerywa się przez każdą czynność przedsięwziętą w celu dochodzenia roszczenia przed sądem lub inną powołaną do tego władzą albo przed sądem polubownym. W myśl art. 200 § 1 pkt 1) k.p.c., jak i art. 4 k.p.n. dochodzone roszczenie musi być dokładnie określone co do podstawy i wysokości. Tylko w zakresie tak oznaczonym następuje przerwa biegu terminu zawitego.

Uprawnienie sądu do zasądzenia ponad żądanie roszczeń, o których mowa w art. 329 § 2 k.p.c., ma charakter proceduralny, lecz nie rodzi roszczeń materialnoprawnych. Sąd może więc korzystać z tego uprawnienia tylko w odniesieniu do roszczeń, których dochodzenie nie jest w chwili orzekania wyłączone z mocy ustawy wskutek upływu terminu zawitego (prekluzji).

Instytucje przerwy prekluzji i orzekania ponad żądanie mają charakter wyjątkowy, nie podlegają więc wykładni rozszerzającej. Wykładnia taka podważałaby stabilizacje stosunków. Przemawia to także za stwierdzeniem, że dochodzenie roszczenia przed właściwą władzą nie przerywa terminu zawitego w odniesieniu do takich pretensji np. ze stosunku pracy, które nie były objęte pierwotnym żądaniem, lecz zostały zgłoszone w toku postępowania już po upływie terminu zawitego.

OSN 1957 r., Nr 1, poz. 20