Postanowienie z dnia 2012-10-19 sygn. II AKz 641/12

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II AKz 641/12

Postanowienie

Sądu Apelacyjnego w Katowicach

z dnia 19 października 2012 r.

Przewodniczący: Sędzia SA Piotr Mirek.

Sędziowie SA: Beata Basiura (spr.), Piotr Pośpiech.

Przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej; Tomasza Truszkowskiego.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym, po rozpoznaniu w sprawie przeciwko M. Ł. i in. oskarżonych o przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. i inne zażalenia wniesionego przez prokuratora na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 8 sierpnia 2012 r. sygn. akt V K 164/12, V Ds. 98/10/S w przedmiocie zwrotu sprawy prokuratorowi celem uzupełnienia braków postępowania przygotowawczego na podstawie art. 437 § 2 k.p.k. postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do merytorycznego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach przekazał sprawę M. Ł. i innych oskarżonych Prokuratorowi Prokuratury Okręgowej w Katowicach w celu uzupełnienia śledztwa poprzez nadanie biegu zażaleniu obrońcy oskarżonej na postanowienie Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach z dnia 17 lipca 2012 r. sygn. akt V Ds. 98/10/S w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego.

Zażalenie na to postanowienie złożył prokurator zarzucając mu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, iż akta sprawy o sygn. V Ds. 98/10 Prokuratora Okręgowego w Katowicach przeciwko M. Ł. i innym oskarżonym zawierają istotny brak, którego usunięcie przez sąd powodowałoby znaczne trudności, w efekcie czego sąd, w oparciu o przepis art. 345 § 1 i § 2 k.p.k., przekazał sprawę Prokuratorowi Okręgowemu w Katowicach w celu uzupełnienia postępowania przygotowawczego, w sytuacji gdy prawidłowa analiza akt tego postępowania wskazuje, iż nie zawierają one istotnego braku, którego usunięcie przez sąd powodowałoby znaczne trudności.

Uzasadniając wniesiony środek odwoławczy jego autor wskazał, że akt oskarżenia wpłynął do Sądu Okręgowego w Katowicach w dniu 24 lipca 2012 r., zażalenie obrońcy M. Ł. wpłynęło natomiast już po skierowaniu aktu oskarżenia, czyli w stanie zawisłości sprawy w sądzie wynikającym z przekazania do niego akt sprawy. Wskazał nadto, iż powołując się na treść art. 252 § 2 k.p.k., w analogicznej sytuacji z chwilą wniesienia aktu oskarżenia, ustaje kompetencja sądu rejonowego, w okręgu którego prowadzone jest postępowanie, do rozpoznania zażalenia na postanowienie prokuratora w przedmiocie środka zapobiegawczego. W takiej sytuacji, gdy zażalenie wpłynęło już po skierowaniu sprawy do stadium rozpoznawczego, zażalenie w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego nie może być kontrolowane przez sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzone jest postępowanie, a który jest właściwy jedynie na etapie postępowania przygotowawczego.

Stawiając tak opisany zarzut skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Katowicach w celu jej rozpoznania.

Sąd Apelacyjny stwierdził, co następuje:

Wniesione zażalenie jest zasadne, wobec czego zasługuje na uwzględnienie.

Wywody Sądu Okręgowego zawarte w zaskarżonym postanowieniu nie przekonują. Stwierdzić trzeba, że choć cytowane przez ten Sąd postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 lutego 2011 r. (sygn. akt II AKz 39/11) dotyczy zbliżonej sytuacji procesowej, to tut. Sąd w składzie rozpoznającym sprawę nie podziela ostatecznych wniosków zawartych w tymże postanowieniu. Zgodnie z treścią art. 293 § 2 k.p.k. zażalenie na postanowienie prokuratora w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego rozpoznaje sąd rejonowy, w którego okręgu prowadzi się postępowanie. Jest to przepis, który w sposób szczególny reguluje organ właściwy do rozpoznania zażalenia na postanowienie prokuratora i stanowi wyjątek od zasady wyrażonej w art. 329 § 1 k.p.k. Umiejscowienie tego ostatniego przepisu w rozdziale 38 zatytułowanym "Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym", ale też jego treść: "Przewidzianych w ustawie czynności w postępowaniu przygotowawczym dokonuje na posiedzeniu sąd powołany do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej" dowodzi, że dotyczy on czynności sądowej w postępowaniu przygotowawczym. Do tych należy m.in. rozpoznanie zażalenia na postanowienie prokuratora co do zabezpieczenia majątkowego, która to czynność odnośnie sądu właściwego została odrębnie uregulowana ustawowo.

Językowa wykładnia zwrotu zawartego w art. 293 § 2 k.p.k. "w którego okręgu prowadzi się postępowanie" i zwrotu z art. 329 § 1 k.p.k. "w postępowaniu przygotowawczym" prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż rozpoznanie zażalenia na postanowienie prokuratora w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego przez właściwy funkcjonalnie sąd rejonowy ograniczone jest w czasie do etapu postępowania przygotowawczego, a więc w jego toku, a nie po jego zamknięciu i wniesieniu aktu oskarżenia do właściwego rzeczowo i miejscowo sądu. Z tą chwilą bowiem rozpoczyna się już postępowanie sądowe. Złożenie zażalenia na postanowienie prokuratora po wniesieniu aktu oskarżenia nie może więc skutkować uznaniem, że właściwość sądu do jego rozpoznania wyznacza nadal przepis art. 293 § 2 k.p.k., a w następstwie tego, że istnieje podstawa do zwrotu sprawy prokuratorowi po to tylko, by można mówić ponownie o etapie postępowania przygotowawczego. Takiemu rozumowaniu sprzeciwia się również wykładnia funkcjonalna i celowościowa powołanych przepisów. Stanowisko takie godziłoby też w sprawność postępowania. Dlatego też należy przyjąć, że z chwilą wniesienia aktu oskarżenia ustaje kompetencja sądu rejonowego, w okręgu którego prowadzone jest postępowanie, do rozpoznania zażalenia na postanowienie prokuratora w przedmiocie zabezpieczenia majątkowego, a właściwym do jego rozpoznania staje się sąd właściwy do rozpoznania sprawy (vide: T. Razowski, Prokuratura i Prawo 2006/3/161-169 - Organ właściwy do rozpoznania zażalenia na postanowienie prokuratora o zabezpieczeniu majątkowym). W ten sposób wydane przez prokuratora postanowienie nie jest pozbawione kontroli sądowej.

Stanowisko tut. Sądu ma swoje umocowanie również w przepisie art. 465 § 2 k.p.k., w myśl którego "na postanowienie prokuratora przysługuje zażalenie do sądu właściwego do rozpoznania sprawy, chyba że ustawa stanowi inaczej". Sąd Okręgowy w Katowicach winien zatem rozpoznać przesłane w ślad za aktem oskarżenia zażalenie.

Reasumując powyższe należy stwierdzić, iż akta sprawy Sądu Okręgowego w Katowicach o sygn. V K 164/12 nie wskazują na istotne braki postępowania przygotowawczego, o jakich mowa w art. 345 § 1 k.p.k. Z tych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak na wstępie.