Postanowienie z dnia 2016-12-12 sygn. II AKz 281/18
Numer BOS: 2221051
Data orzeczenia: 2016-12-12
Rodzaj organu orzekającego: Sąd powszechny
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Niezamieszczenie rozstrzygnięcia o kosztach; uzupełniające orzeczenia w przedmiocie kosztów (art. 626 § 2 k.p.k.)
- Wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania (art. 616 § 2 pkt 2 k.p.k.)
Sygn. akt II AKz 281/18
Postanowienie
Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z dnia 12 grudnia 2016 r.
Przewodniczący: SSA Sławomir Wlazło
Koszty sądowe zgodnie z treścią art. 616 § 2 k.p.k. obejmują opłaty oraz wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, a więc również te, które są związane z „dostarczeniem oskarżonego do Sądu”. Przepis art. 626 § 2 k.p.k. dopuszcza możliwość wydania uzupełniającego orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania jedynie w stosunku do kosztów dotychczas nieznanych Sądowi, a więc takich, które albo powstały po wydaniu orzeczenia albo których wysokość stała się organowi procesowemu znana dopiero po jego wydaniu. Wskazana powyżej podstawa normatywna ma charakter gwarancyjny, zapobiegający dowolnemu zmienianiu orzeczenia o kosztach, wbrew zasadzie trwałości orzeczeń sądowych.
Sąd Apelacyjny w Łodzi, po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2018 r. zażalenia obrońcy skazanego M. S. na postanowienie Sądu Okręgowego w P.T. z dnia 3 kwietnia 2018 r., w przedmiocie zasądzenia kosztów związanych z konwojem do kraju w wyniku wykonania Europejskiego Nakazu Aresztowania, uchylił zaskarżone postanowienie i umorzył postępowanie w przedmiocie zasądzenia od skazanego kosztów związanych z konwojem do kraju.
Z uzasadnienia.
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie, albowiem podnoszony w nim zarzut dotyczący zaistnienia na gruncie niniejszej sprawy tzw. „powagi rzeczy osądzonej” (res iudicata) zasługuje na uwzględnienie. Poza uwagą Sądu procedującego w kwestii zasadności zasądzenia od skazanego M. S. kosztów związanych z konwojem do kraju, pozostał bowiem fakt, że problematyka ta została już jednoznacznie rozstrzygnięta w wyroku. Przypomnieć należy, że Sąd Okręgowy w P.T. wyrokiem z dnia 28 grudnia 2017 r. zasądził od ówczesnego oskarżonego M. S. kwotę 2.000 złotych tytułem kosztów sądowych, natomiast pozostałą ich cześć przejął na rachunek Skarbu Państwa. Koszty sądowe zgodnie z treścią art. 616 §2 k.p.k. obejmują opłaty oraz wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania, a więc również te, które są związane z „dostarczeniem oskarżonego do Sądu”.
Wprawdzie art. 626 § 2 k.p.k. dopuszcza możliwość wydania uzupełniającego orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania w stosunku do kosztów dotychczas nieznanych Sądowi, a więc takich, które albo powstały po wydaniu orzeczenia albo których wysokość stała się Sądowi znana dopiero po jego wydaniu, niemniej na gruncie niniejszej sprawy warunek ten nie został spełniony. Podczas procedowania Sąd Okręgowy miał świadomość tego, że ówczesny oskarżony M. S. został sprowadzony do kraju w drodze ENA, jak również tego, że w związku z tym poniesiono określone koszty. Brak wiedzy Sądu odnośnie ich wysokość nie ma tu istotnego znaczenia, albowiem z treści wskazanego powyżej wyroku – koszty przewyższające kwotę 2.000 złotych (a więc również te związane z realizacją ENA) zostały przejęte na rachunek Skarbu Państwa.
Z powyższego wynika, że Sąd w sposób jednoznaczny odniósł się do przedmiotowej kwestii. Procedowanie w oparciu o art. 626 § 2 k.p.k. jest natomiast, gdy w ogóle nie rozstrzygnięto o kosztach, jak i wówczas, gdy w orzeczeniu Sąd nie wypowiedział się o kosztach obciążających jedną ze stron, którą może też być Skarb Państwa (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2014 roku, sygn. akt IV KK 70/14, LEX nr 1508986).
Przepis art. 626 § 2 k.p.k. ma charakter gwarancyjny, zapobiegający dowolnemu zmienianiu orzeczenia o kosztach, wbrew zasadzie trwałości orzeczeń. Bez takiej gwarancji łatwo byłoby obciążyć oskarżonego wyższymi kosztami procesu poprzednio pominiętymi. Bez tego nikt i nigdy nie byłby pewien, jakie koszty mu się należą, bądź jakie koszty winien zapłacić innej osobie. Przepisów proceduralnych nie można traktować jedynie, jako mechanizmu realizacji interesów procesowych, ignorując ich znaczenie gwarancyjne (tak również Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt II AKz 250/07, LEX nr 298023).
Z powyższego wynika zatem, że toczące się aktualnie postępowanie dotknięte jest bezwzględną przeszkodą procesową w postaci powagi rzeczy osądzonej – art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. Nakazało to zaskarżone postanowienie uchylić i postępowanie w przedmiocie ustalenia kosztów umorzyć.
Kwartalnik OSAWŁ