Postanowienie z dnia 2005-10-14 sygn. II AKzw 696/05

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Postanowienie SA we Wrocławiu z dnia 14 października 2005 r. (sygn. akt II AKzw 696/05)

Wielokrotne uderzanie twardym i tępym przedmiotem psa, mające postać znęcania się ze szczególnym okrucieństwem, gdy motywem takiego zachowania jest także oddziaływanie na wolę człowieka ( przymus ), należy uznać za popełnione z użyciem przemocy. W takim wypadku przemoc - jak zawsze - skierowana jest przeciwko człowiekowi, zaś siła fizyczna użyta w stosunku do zwierzęcia. Sprawia to, że zachodzi podobieństwo - w rozumieniu art. 115 § 3 k.k. - pomiędzy przestępstwem z art. 158 § 2 k.k., a występkiem z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt, gdyż oba czyny zostały popełnione z zastosowaniem przemocy.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu po rozpoznaniu w dniu 14 października 2005 r. sprawy Andrzeja P., na skutek zażalenia skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w L. z dnia 8 lipca 2005 r. w przedmiocie zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności - zaskarżone postanowienie utrzymał w mocy .

U z a s a d n i e n i e

Sąd Okręgowy w L. postanowieniem z dnia 8 lipca 2005 r. zarządził wobec skazanego Andrzeja P. wykonanie kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem tego Sądu z dnia 31 marca 2003 r., ustalając, iż skazany w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które prawomocnie orzeczono karę pozbawienia wolności.

Na powyższe postanowienie złożył zażalenie skazany, który zarzucając "błędne ustalenie podstaw faktycznych i prawnych zarządzenia kary", wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia. Z uzasadnienia zażalenia wynika, że skazany kwestionuje podobieństwo przestępstw z art. 158 § 2 k.k. i z art. 35 ust. 1i 2 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt wywodząc, że zwierzę jest rzeczą, a zatem przestępstwo z art. 35 ust. 1 i 2 w/w ustawy nie mogło być popełnione z użyciem przemocy (art.115 § 3 k.k.).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie skazanego jest bezzasadne i zawarty w nim wniosek nie może być uwzględniony. Oczywiście błędny jest pogląd, że zwierzę jest rzeczą i wyłącznie uregulowania prawne dotyczące rzeczy mają zastosowanie w stosunku do zwierząt. Przepis art. 1 ust. 1 ustawy o ochronie zwierząt stanowi wprost, że "zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę". Z tego właśnie powodu wspomniana ustawa wprowadza szczególną ochronę prawno-karną zwierząt, której, z oczywistych powodów, nie podlegają rzeczy (zabijanie, znęcanie się, brak właściwej opieki i warunków bytowania, itp.). Jedynie w niektórych stosunkach cywilno-prawnych, w kwestiach nieuregulowanych w ustawie o ochronie zwierząt, do zwierząt stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy. Jednakże w najmniejszym stopniu nie uzasadnia to stanowiska, że zwierzę jest rzeczą i dlatego podlega ochronie prawnej takiej, jak rzeczy.

Nie popełnił Sąd Okręgowy błędu ustalając, że przestępstwa przypisane skazanemu z art. 158 § 2 k.k. i art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt, jako oba popełnione przy zastosowaniu przemocy, są przestępstwami podobnymi. Należy pamiętać, że dla przyjęcia podobieństwa przestępstw z powodu zastosowania przemocy nie jest konieczne, aby stosowanie przemocy należało do znamion ustawowych czynu, ale wystarczające jest, aby przemoc faktycznie wystąpiła w sposobie realizacji czynu.

Przemoc, najogólniej rzecz ujmując, polega na czynnościach fizycznych skierowanych bezpośrednio przeciwko samemu pokrzywdzonemu w celu zmuszenia go do określonego zachowania (działania, zaniechania lub znoszenia) albo skierowanych w stosunku do jego otoczenia (inne osoby, zwierzęta, przedmioty), ale także mające na celu oddziaływanie na wolę pokrzywdzonego. Zatem przemoc zawsze skierowana jest przeciwko osobie pokrzywdzonego, jako, że podjęte działania mają oddziaływać na jego wolę (przymus), przy czym sama siła fizyczna może być skierowana bezpośrednio na niego albo na osoby, zwierzęta lub przedmioty z jego otoczenia. W niektórych wypadkach ustawodawca zawęża przemoc do pojęcia "przemocy wobec osoby" (np. art. 191 § 1 k.k., art. 280 § 1 k.k.). W takiej sytuacji chodzi o wypadki, gdzie przymus i siła fizyczna skierowana jest bezpośrednio na osobę pokrzywdzonego. Natomiast w przepisie art. 115 § 3 k.k. ustawodawca posłużył się ogólnym pojęciem przemocy, nie zawężając go do przemocy wobec osoby, co oznacza, że dla przyjęcia podobieństwa przestępstw wystarczające jest, aby siła fizyczna, będąca realizacją przemocy, skierowana była nie tylko wobec osoby pokrzywdzonego, ale także wobec jego otoczenia.

Przechodząc do realiów niniejszej sprawy trzeba podkreślić, że pomiędzy rodziną skazanego a rodziną L. istnieje od dłuższego czasu konflikt na tle zamieszkiwania w jednym domu. Właścicielka psa Barbara L. jest córką Anny L. i siostrą Leszka L. Zachowanie Andrzeja P. w dniu 7 sierpnia 2003 r. wobec psa Barbary L. motywowane było nie tyle pragnieniem zadania cierpienia zwierzęciu, co chęcią sprawienia przykrości właścicielce psa i osobom z jej rodziny, a także było wyrazem zademonstrowania rodzinie L. swej siły, poczucia bezkarności i podporządkowania ich swojej woli. W tych okolicznościach wielokrotne uderzanie twardym i tępym przedmiotem psa, mające postać znęcania się ze szczególnym okrucieństwem, gdy motywem takiego zachowania jest także oddziaływanie na wolę człowieka (przymus), należy uznać za popełnione z użyciem przemocy. W takim wypadku przemoc - jak zawsze - skierowana jest przeciwko człowiekowi, zaś siła fizyczna użyta w stosunku do zwierzęcia. Sprawia to, że zachodzi podobieństwo - w rozumieniu art. 115 § 3 k.k. - pomiędzy przestępstwem z art. 158 § 2 k.k., a występkiem z art. 35 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie zwierząt, gdyż oba czyny zostały popełnione z zastosowaniem przemocy.

Powyższe wywody upoważniają do stwierdzenia, że w sprawie Andrzeja P. zostały spełnione wszystkie przesłanki obligatoryjnego zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, co nakazuje utrzymanie w mocy zaskarżonego postanowienia.

W związku z powyższym postanowiono - jak na wstępie.