Postanowienie z dnia 2002-01-30 sygn. III CZ 135/01

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CZ 135/01

Postanowienie Sądu Najwyższego

z dnia 30 stycznia 2002 r.

Przewodniczący: SSN Barbara Myszka (sprawozdawca). Sędziowie SN: Stanisław Dąbrowski, Tadeusz Domińczyk.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 28 czerwca 2001 r. Sąd Okręgowy w Lublinie odrzucił apelację pozwanego Klubu Sportowego od wyroku Sądu Rejonowego we Włodawie z dnia 19 stycznia 2001 r., którym Sąd ten zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.000 zł z odsetkami i kosztami procesu. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy stwierdził, że wniesiona apelacja podpisana została jedynie przez prezesa zarządu pozwanego Klubu Sportowego, który nie jest pracownikiem tego Klubu. W wykonaniu zarządzenia Przewodniczącego z dnia 12 czerwca 2001 r. Sąd Okręgowy wezwał pozwanego do podpisania złożonej apelacji "przez osoby uprawnione do reprezentowania strony pozwanej", w terminie 7 dni od doręczenia wezwania, pod rygorem odrzucenia apelacji. Przed upływem wyznaczonego terminu strona pozwana złożyła do akt kserokopię uchwały zarządu Klubu upoważniającą prezesa zarządu do występowania w imieniu zarządu tego Klubu w postępowaniu sądowym. Sąd Okręgowy uznał, że strona pozwana nie uzupełniła braków złożonej apelacji w wyznaczonym terminie, ponieważ zgodnie z postanowieniem § 31 statutu Klubu Sportowego do ważności oświadczeń dotyczących praw i obowiązków majątkowych Klubu wymagane jest współdziałanie dwóch osób, a mianowicie prezesa lub wiceprezesa oraz sekretarza lub głównego księgowego, względnie osób przez nich upoważnionych. Udzielenie umocowania prezesowi zarządu do jednoosobowego dokonywania czynności procesowych jest, zdaniem Sądu Okręgowego, sprzeczne z przytoczonym postanowieniem statutu. Prezes zarządu nie może też - jak podkreślił Sąd Okręgowy - występować w charakterze pełnomocnika strony pozwanej, gdyż nie należy do kręgu osób wymienionych w art. 87 k.p.c. Konkludując, Sąd Okręgowy uznał, że niepodpisanie apelacji przez drugą osobę uprawnioną do reprezentowania strony pozwanej uzasadnia zastosowanie sankcji przewidzianej w art. 373 k.p.c.

W zażaleniu na wymienione postanowienie strona pozwana domagała się jego uchylenia, zarzucając, że wykonała zarządzenie z dnia 12 czerwca 2001 r. w wyznaczonym terminie. W dniu 23 czerwca 2001 r. prezes zarządu udał się bowiem wraz z drugim członkiem zarządu do Sekretariatu Sądu Okręgowego, gdzie złożył kserokopię uchwały upoważniającej go do reprezentowania Klubu, po czym uzyskał zapewnienie, że "teraz będzie w porządku". W zażaleniu podniesiono ponadto, że uchwała zarządu upoważniająca prezesa do reprezentowania strony pozwanej przed sądem nie jest sprzeczna z postanowieniem § 31 statutu oraz że członek kolegialnego organu osoby prawnej może być pełnomocnikiem tej osoby.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Pozwany Klub Sportowy "W" jest stowarzyszeniem kultury fizycznej w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. Nr 25, poz. 113 ze zm.), wobec czego - zgodnie z art. 13 ust. 3 tej ustawy - ma osobowość prawną. Osoby prawne dokonują czynności procesowych przez organy uprawnione do działania w ich imieniu (art. 67 § 1 k.p.c.). Zgodnie z art. 38 k.c. osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Do stowarzyszeń kultury fizycznej stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (jednol. tekst: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855). Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 5 i 6 tej ustawy statut stowarzyszenia powinien określać m.in. władze stowarzyszenia, ich kompetencje, sposób reprezentowania stowarzyszenia oraz zaciągania zobowiązań finansowych. Z postanowień § 22, 23 i 24 pkt 1 statutu pozwanego Klubu wynika, że organem władzy Klubu działającym pomiędzy walnymi zebraniami jest zarząd, który składa się z 5-11 osób wybranych przez walne zebranie członków; do kompetencji zarządu należy reprezentowanie Klubu na zewnątrz oraz działanie w jego imieniu (por. k. 55-61). Statut ten nie zawiera postanowień regulujących sposób wykonywania reprezentacji. Z § 31 wynika jedynie, że do ważności oświadczeń dotyczących praw i obowiązków majątkowych Klubu wymagane jest współdziałanie dwóch osób: prezesa lub wiceprezesa oraz sekretarza lub głównego księgowego względnie osób przez nich upoważnionych. Według danych z rejestru zarząd pozwanego Klubu jest sześcioosobowy.

Z przytoczonych unormowań wynika, że w sytuacji gdy zarząd jest wieloosobowy, jedynie statut stowarzyszenia może regulować sposób wykonywania reprezentacji. Z tej przyczyny zarząd pozwanego Klubu nie był uprawniony do określenia sposobu reprezentacji w drodze uchwały. Nie oznacza to jednak, że zaskarżone postanowienie jest niewadliwe. Odrzucenie apelacji z przyczyn, o których mowa w art. 373 zdanie trzecie k.p.c., jest szczególną sankcją wobec strony, która nie zastosowała się do żądania usunięcia braków formalnych oznaczonych w zarządzeniu przewodniczącego. Zastosowanie tej sankcji jest możliwe tylko wtedy, gdy braki, do których usunięcia stronę wezwano, zostały oznaczone w sposób dokładny. Wymaganiu temu nie odpowiadało skierowane do strony pozwanej pismo z dnia 12 czerwca 2001 r., ponieważ pozostawiono w nim stronie pozwanej ocenę, kto należy do osób uprawnionych do reprezentowania tej strony. Dlatego strona pozwana uzupełniła braki apelacji w sposób zgodny z dokonaną przez siebie wykładnią pojęcia osoby uprawnionej do jej reprezentowania. W tym stanie rzeczy zastosowanie przez Sąd Okręgowy sankcji z art. 373 k.p.c. było niedopuszczalne.

Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 386 § 4 w związku z art. 397 § 2 i 393¹⁸ § 3 k.p.c. uchylił zaskarżone postanowienie.