Postanowienie z dnia 2020-04-28 sygn. II AKz 213/20

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II AKz 213/20

POSTANOWIENIE

Dnia 28 kwietnia 2020 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:	SSA Krzysztof Marcinkowski
Protokolant:	sekr. sądowy Dariusz Kubat

po rozpoznaniu w sprawie

P. K. (K.)

podejrzanego z art. 55 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i inne

zażalenia wniesionego przez obrońcę podejrzanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 28 lutego 2020 roku, sygn. akt VI Kp 2348/19

w przedmiocie odwołania listu żelaznego i orzeczenia przepadku poręczenia majątkowego

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

postanawia

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2020 r. Sąd Okręgowy

w Krakowie VI Wydział Karny, uwzględniając tym samym wniosek prokuratora, odwołał podejrzanemu P. K. list żelazny zastosowany względem niego postanowieniem tego sądu z dnia 31 stycznia 2013 r. (t. LXXIII, k. 81), sygn. akt (...)oraz orzekł o przepadku poręczenia majątkowego w wysokości 80 000 zł. W uzasadnieniu swojej decyzji Sąd Okręgowy wskazał, że w trakcie postępowania o wydanie listu żelaznego podejrzany zobowiązał się m.in. do tego, że nie będzie wydalał się bez pozwolenia sądu z obranego miejsca pobytu w kraju. Jako miejsce te wskazał (...). W toku postępowania okazało się, że podejrzany w rzeczywistości na stałe mieszkał w Holandii, w Polsce przebywając jedynie sporadycznie, nie wnosząc jednak o zgodę Sądu na zmianę swojego miejsca pobytu. Okoliczność ta zasadniczo została wskazana przez samego obrońcę podejrzanego, który wniósł do Sądu Okręgowego w B. o przekazanie kary 7 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem tego Sądu z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie (...) do wykonania w Niderlandach, czyli miejscu jego zamieszkania od lat oraz gdzie przebywała jego rodzina i gdzie pomagał żonie prowadzić działalność gospodarczą. Zdaniem Sądu Okręgowego w Krakowie takie zachowanie stanowi złamanie warunków, pod jakimi udzielono podejrzanemu listu żelaznego, co obligowało Sąd do jego odwołania oraz orzeczenia przepadku poręczenia majątkowego.

Na przedmiotowe postanowienie zażalenie złożył obrońca podejrzanego zaskarżając je w całości oraz stawiając zarzuty: błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mającego wpływ na jego treść poprzez przyjęcie, że P. K. nie stosował się do nałożonych na niego obowiązków, wynikających z wydanego mu listu żelaznego, w sytuacji gdy całokształt zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego, oceniony w sposób wszechstronny obiektywny, przeczy powyższemu - brak jest podstaw do uchylenia listu żelaznego i orzeczenia przepadku poręczenia majątkowego, jako że:

a) w trakcie postępowania karnego (w związku, z którym wydano P. K. list żelazny) złożone zostało pisemne oświadczenie (vide „Zgłoszenie się obrońcy wraz w wnioskiem o wydanie kserokopii” z dnia 30 maja 2012 r., „Wniosek o wydanie listu żelaznego” z dnia 23 sierpnia 2012 r., protokół przesłuchania podejrzanego P. K. i in.- w aktach sprawy), wskazujące, że adresem dla doręczeń P. K. jest adres jego obrońcy (Kancelaria Adwokacka (...) sp. j. z siedzibą w B., ul. (...) lok. (...)) - Sąd i Prokuraturę poinformowano o zmianie adresu dla doręczeń podejrzanego w kraju. celem zapewnienia sprawnej komunikacji z podejrzanym/ oskarżonym i umożliwienie skutecznego kierowania do niego wezwań przez Prokuraturę/ Sąd,

b) nie można przyjąć, że P. K. nie wykonał nałożonych na niego listem żelaznym obowiązków, skoro kontakt z podejrzanym był stale zapewniony za pośrednictwem wskazanego powyżej adresu korespondencyjnego (adresu dla doręczeń), jak również przy udziale jego obrońcy (za pośrednictwem maila, telefonu, czy też adresu poczty tradycyjnej jego obrońcy),

c) niezasadne jest odwołanie listu żelaznego jedynie w oparciu o to, że nie przebywał on fizycznie pod pierwotnie wskazanym przez siebie adresem pobytu w kraju (nota bene jest to w istocie jedyny powód, na jakim oparł się Sąd I instancji, wydając skarżone postanowienie), w sytuacji gdy wydalenie się P. K. bez zezwolenia Sądu z obranego miejsca pobytu w kraju nigdy nie uniemożliwiało skutecznego wezwania P. K. przez Sad/ Prokuraturę do stawiennictwa w toczącym się postępowaniu karnym, co jest głównym celem (warunkiem) i ratio legis instytucji listu żelaznego,

d) P. K. nie podjął w przedmiotowej sprawie jakichkolwiek działań mających na celu utrudnianie prowadzonego postępowania, a przebywał na terenie Holandii gdzie zamieszkiwała i zamieszkuje jego rodzina i gdzie znajdowało się i znajduje jego centrum życiowe,

e) podejrzany nie stawia się obecnie na wezwania Prokuratury z przyczyn o charakterze obiektywnym i niezawinionym przez niego - P. K. odbywa, począwszy od dnia 11 stycznia 2019 r., karę 7 lat pozbawienia wolności orzeczoną wobec niego wyrokiem Sąd Okręgowego w B. z dnia 30 kwietnia 2015 roku, sygn. akt (...) - ww. jest osadzony na terenie Holandii (Zakład Karny (...)),

f) istnieje prawna możliwość przeprowadzenia zaplanowanych przez Prokuratora czynności w drodze pomocy prawnej - z uwagi na odbywanie przez P. K. kary pozbawienia wolności w innej sprawie na terenie Królestwa Holandii prokurator/sąd powinien zwrócić się o dokonanie tych czynności do właściwego sądu tego państwa obcego (art. 586 § 1 i 2 k.p.k.),

g) zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie, aby podejrzany miał także w przyszłości podejmować jakiekolwiek działania mające na celu utrudnianie prowadzonego postępowania, zwłaszcza wobec faktu, iż materiał dowodowy jest w istotnej mierze zgromadzony, zaś postępowanie przygotowawczego toczy się w tej sprawie po uchyleniu wyroku sądu I instancji i zwrocie sprawy Prokuratorowi do postępowania przygotowawczego.

W powołaniu na powyższe argumenty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez odstąpienie od uchylenia listu żelaznego i orzeczenia przepadku poręczenia majątkowego.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje:

Zażalenie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Zasadniczo prezentuje ono tożsame argumenty, jak te przedstawione w odpowiedzi obrońcy na wniosek prokuratora o odwołanie listu żelaznego, lecz żadne z nich nie znajdują uzasadnienia w przedmiotowej sprawie.

Zasadnym jest przypomnienie, iż stosownie do art. 282 § 1 k.p.k., list żelazny wydawany jest pod warunkami wskazanymi w punktach 1-3, a zgodnie z § 2 cyt. przepisu, odwołanie listu żelaznego orzeka się m.in. w przypadku naruszenia warunków wskazanych w § 1. W przedmiotowej sprawie bezsporne jest to, iż podejrzany, mimo stawianych deklaracji, nie przebywał w miejscu zamieszkania, wskazanym Sądowi w toku procedury wydawania listu żelaznego (t. LXXIII, k. 83). Z kolei argumentacja skarżącego zmierza do wykazania, iż mimo, to podejrzany nie utrudniał w żaden sposób postępowania, a jego obecne odbywanie kary na terytorium Holandii, które nie jest zależne od niego, również nie przeszkadza, w chociażby skorzystaniu z pomocy prawnej w celu jego przesłuchania.

Z tak przedstawionym stanowiskiem nie sposób się zgodzić. Po pierwsze nie tylko wykazuje ono rażąco lekceważący stosunek podejrzanego do zobowiązań poczynionych wobec Sądu, a po drugie w przypadku, gdyby podejrzany nie przebywał w Holandii w celu odbycia tam kary, a wcześniej faktycznie tam zamieszkując, nie byłoby koniecznym korzystanie z nadzwyczajnych środków o charakterze dowodowym, przed czym zasadniczo miało właśnie chronić zastosowanie listu żelaznego.

Szczególnie jednak nie sposób podzielić zapatrywania skarżącego, aby obecne przebywanie podejrzanego w więzieniu w Holandii było okolicznością niezależną od niego. Trafnym jest tu wskazanie, iż w przypadku gdyby podejrzany, wbrew zapewnieniom danym Sądowi, nie mieszkał na stałe w Holandii, z pewnością nie wnioskowałby o przekazanie kary do wykonania właśnie w tym kraju. Gdyby bowiem, stosownie do swojej deklaracji przebywał w S. przy ul. (...), przedmiotową karę odbywał by zapewne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a korzystanie z instytucji zagranicznej pomocy prawnej nie byłoby obecnie konieczne.

Ponadto w błędzie jest skarżący twierdząc, iż kontakt z podejrzanym był przez cały czas zapewniony, czemu miało służyć wskazanie do korespondencji adresu kancelarii obrońcy, który o wszystkim informował podejrzanego. Deklaracji przebywania przez podejrzanego w miejscu oznaczonym na terenie kraju, a stanowiącym warunek zastosowania listu żelaznego, nie czyni zadość podanie adresu korespondencyjnego. Owo fizyczne przebywanie konkretnej osoby na terenie kraju, ma zagwarantować jej dostępność organom ścigania, w chwili dogodnej dla tego organu, pod adresem wskazanym jako miejsce przebywania na terenie kraju, bez konieczności przykładowo – organizowania jego przyjazdu z zagranicy czy uruchomienia procedury międzynarodowej pomocy prawnej. Na marginesie jedynie wskazać należy, iż fakt odbywania przez podejrzanego kary pozbawienia wolności poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, powoduje również bezprzedmiotowym stosowanie wobec niego listu żelaznego.

Jednocześnie o ile samo wydanie listu żelaznego przez Sąd jest fakultatywne – art. 281 k.p.k., o tyle już odwołanie tej instytucji wraz z orzeczeniem przepadku przedmiotów poręczenia majątkowego – tutaj 80 000 zł, w przypadku złamania jednego z warunków, o których mowa w art. 282 § 1 k.p.k., jest obligatoryjne i nie daje Sądowi pola do manewru (podobnie postanowienie SA w Katowicach z dnia 21 maja 2019 r., sygn. akt II AKz 238/19). Tym samym decyzję Sądu Okręgowego uznać należało za zasadną.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.