Postanowienie z dnia 2017-04-04 sygn. II AKo 14/17

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II AKo 14/17

POSTANOWIENIE

Dnia 4 kwietnia 2017 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:	SSA Andrzej Solarz
Sędziowie:	SSA Marek Długosz (spr.) SSA Barbara Nita - Światłowska
Protokolant:	sekr. sądowy Anita Kus

po rozpoznaniu w sprawie

Z. T. i S. J.

skazanych z art. 271 § 3 k.k. i inne

z urzędu

w przedmiocie wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 25 sierpnia 2016 roku, sygn. akt IX Ka 511/16 utrzymującym w mocy wyrok Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 6 listopada 2015 roku, sygn. akt II K 1/11

na podstawie art. 542 § 3 k.p.k.

p o s t a n a w i a

stwierdzić brak podstaw do wznowienia z urzędu postępowania sądowego zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 25 sierpnia 2016 roku, sygn. akt IX Ka 511/16.

UZASADNIENIE

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 6 listopada 2015 roku Z. T. oraz S. J. zostali uznani za winnych popełnienia jedenastu występków z art. 271 § 1 i 3 k.k. i art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks Karny i niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 r. poz. 296) w zw. z art. 4 § 1 k.k. za co wymierzono im kary: 1 roku i 8 miesięcy „pozbawienia” (dokładnie przytoczona treść wyroku – dop. SA) oraz karę 150 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 400 zł – względem Z. T. oraz 1 roku i 6 miesięcy „pozbawienia” (dokładnie przytoczona treść wyroku – dop. SA) oraz karę 150 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 200 zł – względem S. J.Na podstawie art. 69 § i 2 k.k. (dokładnie przytoczona treść wyroku – dop. SA) w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks Karny i niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 r. poz. 296) w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie wymierzonych oskarżonym kar pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 5 lat. Na podstawie art. 39 pkt 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks Karny i niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 r. poz. 296) w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeczono wobec Z. T. środek karny w postaci zakazu sprawowania funkcji kierowniczych w spółkach prawa handlowego na lat 8. Natomiast względem S. J. na podstawie art. 39 pkt 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy Kodeks Karny i niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 r. poz. 296) w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeczono środek karny w postaci zakazu wykonywania działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług reklamowych na okres 5 lat. Na podstawie art. 627 k.p.k. zasądzono od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe.

Po rozpoznaniu apelacji obrońców oskarżonych, Sąd Okręgowy w Kielcach, wyrokiem z dnia 25 sierpnia 2016 roku (sygn. akt IX Ka 511/16), utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

Wnioskiem z dnia 8 lutego 2017 roku obrońca skazanego Z. T. wniósł o wznowienie powyższego postępowania z urzędu w związku z orzeczeniem powyższymi wyrokami „kary jednego roku i osiem miesięcy pozbawienia oraz środka karnego zakazu sprawowania funkcji kierowniczych w spółkach prawa handlowego na okres lat ośmiu”, które nie mieszczą się w katalogu środków zamieszczonych w ustawie, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą z art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k., gdyż orzeczono karę oraz środek karny nieznane ustawie.

W uzasadnieniu powyższego wniosku jego autor wskazał, że przepisy będące podstawą orzeczenia kary oraz środka karnego nie przewidują kary „pozbawienia” tylko „karę pozbawienia wolności”, podobnie jak nie przewidują środka karnego w postaci „zakazu sprawowania funkcji kierowniczych w spółkach prawa handlowego”, który w art. 39 pkt 2 k.k. został określony jako „zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej”.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje.

Nie istnieją żadne okoliczności, które mogłyby skutkować wznowieniem z urzędu postępowania sądowego w opisanej na wstępie sprawie.

Zgodnie z art. 542 § 3 k.p.k. postępowanie wznawia się z urzędu tylko w razie ujawnienia się jednego z uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k., przy czym wznowienie postępowania jedynie z powodów określonych w pkt 9-11 może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego.

W szczególności pkt 5 art. 439 § 1 k.p.k., jako tzw. bezwzględną przyczynę odwoławczą, wymienia orzeczenie kary, środka karnego, środka kompensacyjnego lub środka zabezpieczającego nieznanego ustawie.

Wznowienie postępowania w przypadku ujawnienia się jednego z uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k., zgodnie z art. 542 § 3 k.p.k., nastąpić może tylko z urzędu, a nie na wniosek strony (zob. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r., I KZP 5/05, OSNKW 2005, z. 6, poz. 48; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2010 r., V KO 115/09, OSNwSK 2010, poz. 389). Strony są jednakże uprawnione do zasygnalizowania wystąpienia takiego uchybienia. Pismo obrońcy skazanego należało zatem potraktować jako przewidziane w art. 9 § 2 k.p.k. zasygnalizowanie wystąpienia okoliczności, które organ może lub musi rozważyć z urzędu.

Sąd Apelacyjny nie stwierdził jednak istnienia w niniejszej sprawie okoliczności z art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k.

Ma rację obrońca skazanego, że w wyroku Sądu I instancji, następnie utrzymanym w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego, w sposób nieprawidłowy zostały określone wymierzone Z. T. i S. J. kary, skoro wymierzono im kary odpowiednio 1 roku i 8 miesięcy oraz 1 roku i 6 miesięcy „pozbawienia”. Należy jednak uznać, że powyższe uchybienie ma charakter oczywistej omyłki, które może być skorygowane w drodze sprostowania orzeczenia. Sąd Apelacyjny ma w tym względzie na uwadze rygorystyczne standardy wypracowane w orzecznictwie sądowym w zakresie sprostowania orzeczenia, zgodnie z którymi nie może ono sprowadzać się do ingerencji w jego materialną treść, na przykład prowadzić do uzupełnienia czy zmiany orzeczenia co do kary. W tym miejscu wymaga jednak zaznaczenia, że orzeczenia w tym przedmiocie zapadały głównie na gruncie spraw, w których w wyroku zachodziła sprzeczność między wymiarem kary określonym liczbowo oraz słownie. W niniejszej sprawie taka sytuacja nie ma miejsca. Wymaga zaakcentowania, że treść wyroku Sądu I instancji nie budzi żadnych wątpliwości co do tego, jaka kara została wymierzona Z. T. oraz S. J. oraz w jakim wymiarze, zatem w przypadku jego sprostowania w powołanym zakresie nie może być mowy o ingerencji w jego merytoryczną treść.

Brak było także podstaw do uznania, że względem Z. T. orzeczono nieznany ustawie środek karny. Zupełnie bezzasadnie podnosi jego obrońca, że Sąd I instancji na podstawie art. 39 pkt 2 k.k. może jedynie orzec środek karny zgodnie z brzmieniem powołanego przepisu, a to „zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej”. Przeciwnie, sąd orzekając powyższy środek karny zobowiązany jest do konkretyzacji jakiego stanowiska, zawodu czy rodzaju działalności powyższy zakaz dotyczy, co też prawidłowo uczynił Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie.

Sąd, decydując się na orzeczenie środka karnego wskazanego w art. 41 § 1 k.k., musi określić nie tylko czasowy zakres zakazu (wymóg z art. 43 § 1 k.k.), ale przede wszystkim precyzyjnie wskazać jego zakres przedmiotowy. Przy językowym rozumieniu takich pojęć, jak „określony” i „stanowisko”, zakaz z art. 41 § 1 k.k. powinien zostać sformułowany przez sąd w taki sposób, by wskazywał konkretne stanowisko, oznaczone przez wskazanie pełnionej funkcji bądź zajmowanej pozycji w ściśle określonej dziedzinie życia państwowego, społecznego, a także prywatnego, w związku z którą doszło do popełnienia przestępstwa. Podobnie zakaz wykonywania zawodu musi być tak określony w treści orzeczenia, by rodzaj wymierzonej w ten sposób dolegliwości był wskazany w sposób precyzyjny (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2009 roku, sygn. akt V KK 245/08, LEX nr 48502).

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego brak jest w niniejszej sprawie przesłanek uzasadniających wznowienie postępowania z urzędu na podstawie art. 542 § 3 k.p.k.

W związku z powyższym należało stwierdzić brak podstaw do wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 25 sierpnia 2016 roku, sygn. akt IX Ka 511/16.

SSA Barbara Nita-Światłowska SSA Andrzej Solarz SSA Marek Długosz (spr.)