Uchwała z dnia 1971-07-21 sygn. VI KZP 20/71

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 20/71

Uchwała z dnia 21 lipca 1971 r.

Określony w art. 60 § 1 k.k. warunek odbycia co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności oznacza w wypadku kary łącznej, że przynajmniej za jedno z poprzednio popełnionych umyślnych przestępstw podobnych orzeczona została kara pozbawienia wolności w rozmiarze nie mniejszym niż 6 miesięcy.

Przewodniczący: sędzia M. Budzianowski. Sędziowie: F. Karolus, Z. Nyczaj (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: J. Pozorski.

Sąd Najwyższy w sprawie Tadeusza G., skazanego z art. 182 § 1 k.k. w związku z art. 59 § 1 i 60 § 1 k.k., po rozpoznaniu przekazanego w trybie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki dla Województwa Warszawskiego w Warszawie postanowienia z dnia 18 marca 1971 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy zawarty w art. 60 § 1 k.k. warunek odbycia co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności może się odnosić do kary łącznej za umyślne przestępstwa podobne, czy tylko do kar za poszczególne przestępstwa podobne?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Jak wynika z akt sprawy, oskarżony został przedtem skazany za przestępstwo z art. 239 § 1 k.k. z 1932 r. oraz z art. 256 § 1 tegoż kodeksu w związku z art. 1 ustawy z dnia 22 maja 1958 r. (Dz. U. Nr 34, poz. 152) na kary po 3 miesiące aresztu, a łącznie na 6 miesięcy aresztu, i karę tę odbył. Na tle takiego stanu powstała wątpliwość, czy warunek odbycia co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności określony w art. 60 § 1 k.k. może dotyczyć także kary łącznej wymierzonej za umyślne przestępstwa podobne.

Wykładnia przepisu art. 60 § 1 k.k., zarówno gramatyczna jak i logiczna, daje w tym względzie odpowiedź negatywną.

Już z literalnego brzmienia cytowanego przepisu: "jeżeli sprawca skazany za przestępstwo umyślne (...) popełnia (...) po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary (...)" wynika, że w grę wchodzi poprzednie skazanie za przestępstwo umyślne na karę co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności. Taka wykładnia jest nadto zgodna z ratio legis tego przepisu.

Kodeks karny wprowadził obligatoryjne obostrzenie sankcji ustawowej jedynie w stosunku do recydywistów specjalnych (powracających do umyślnych przestępstw podobnych), i to tylko do takich, którzy dopuścili się przedtem przestępstwa poważniejszego, czego wykładnikiem było wymierzenie im co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności, a następnie odbycie tej kary. Prowadzi to do wniosku, że kodeks karny eliminuje z kręgu osób określonych w art. 60 § 1 k.k. sprawców skazanych poprzednio za przestępstwa drobniejsze na kary poniżej 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Celem takiego unormowania jest "rozwarstwienie" przestępców powrotnych i stosowanie obligatoryjnych obostrzonych rygorów jedynie do sprawców przestępstw bardziej społecznie niebezpiecznych. Skoro zaś wykładnikiem tego - jak już powiedziano - jest wymierzona za poszczególne przestępstwa kara, to właśnie ona też oraz jej odbycie decydują o tym, czy przestępca powrotny znajdzie się w kręgu osób określonych w art. 60 § 1 k.k. Stosowanie tego przepisu nie może być uzależnione od okoliczności, będącej nieraz dziełem przypadku, czy sprawca kolejno odbywa kary orzeczone odrębnymi wyrokami i nie podlegające połączeniu, czy też odbywa karę łączną powstałą z połączenia kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa podobne.

OSNKW 1971 r., Nr 10, poz. 146