Recydywa zwykła (art. 64 § 1 k.k.)

Art. 64 § 1 k.k. Dotyczy on sytuacji, gdy sprawca skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był już skazany. Wynika z tego, że prawomocny wyrok skazujący musi poprzedzać kolejne przestępne zachowanie sprawcy (zob. np. wyrok SN z dnia 8 marca 2013 r., III KK 317/12).

„Przyjęcie działania w warunkach recydywy specjalnej w istotnie odmienny sposób kształtuje sytuację prawną osoby skazanej, począwszy od dyrektyw wymiaru kary, poprzez zasady jej wykonywania, po odmienne regulacje dotyczące możliwości warunkowego zwolnienia”.

Taki sam pogląd wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 września 2014 r., sygn. akt V KK 222/14, nadto wskazując, że bezpodstawne przypisanie sprawcy przestępstwa działania w warunkach art. 64 § 1 k.k. prowadzi również do uznania, że orzeczenie takie cechuje się rażącą niesprawiedliwością w rozumieniu art. 440 k.p.k.

Wyrok SN z dnia 15 lutego 2018 r., II KK 33/18 

Standard: 20387 (pełna treść orzeczenia)

Możliwość uznania, że w konkretnej sprawie ma zastosowanie instytucja powrotu do przestępstwa określona w art. 64 § 1 k.k., dotyczy wyłącznie takiego sprawcy przestępstwa umyślnego, który był skazany za przestępstwo umyślne na karę pozbawienia wolności i w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary popełnił umyślne przestępstwo podobne do przestępstwa, za które był skazany.

Użycie w treści przedmiotowego przepisu, i to dwukrotnie, wyrazu „skazany” oznacza, że warunek skazania (uprzedniego skazania) nie jest spełniony, jeżeli sprawca popełnił nowe przestępstwo umyślne, zanim został prawomocnie osądzony, bowiem do momentu uprawomocnienia się wyroku obejmującego takie skazanie, osobę wobec której toczy się postępowanie karne, uznaje się za oskarżonego, a nie za skazanego.

Tym samym nie można mówić o uprzednim skazaniu w warunkach recydywy specjalnej podstawowej, jeżeli ponowne przestępstwo podobne popełnione zostało wprawdzie po wydaniu wyroku skazującego za poprzednie przestępstwo umyślne, lecz przed datą uprawomocnienia się tego wcześniejszego orzeczenia.

Wyrok SN z dnia 22 kwietnia 2015 r., III KK 419/14

Standard: 14531 (pełna treść orzeczenia)