Wyrok z dnia 1973-03-09 sygn. II KR 282/72

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt II KR 282/72

Wyrok z dnia 9 marca 1973 r.

Zasada wyrażona w art. 10 § 2 k.k. nie ma zastosowania w razie usiłowania zabójstwa i zadania w związku z tym uszkodzenia ciała.

Przewodniczący: sędzia dr A. Kafarski (sprawozdawca). Sędziowie: F. Karolus, J. Żurawski.

Prokurator Prokuratury Generalnej: W. Flatt.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy Zygmunt D., oskarżonego z art. 11 § 1 k.k. w związku z art. 148 § 1 i art. 155 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez prokuratora i obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu z dnia 22 września 1972 r.,

eliminując art. 155 § 1 k.k. z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, zaskarżony wyrok utrzymał w mocy (...).

Uzasadnienie

Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego we Wrocławiu z dnia 22 września 1972 r. oskarżony Zygmunt D. został uznany za winnego tego, że w dniu 4 lutego 1972 r. w L., będąc w stanie nietrzeźwości i działając w zamiarze pozbawienia życia Zbigniewa G., ugodził go nożem w okolicę serca, powodując u niego ciężkie uszkodzenie ciała bezpośrednio zagrażające jego życiu, lecz zamierzonego skutku nie osiągnął dzięki szybkiej i skutecznej pomocy lekarskiej. Za ten czyn zakwalifikowany z art. 11 § 1 k.k. w związku z art. 148 § 1 i art. 155 § 1 k.k. oskarżony został skazany na podstawie art. 148 § 1 k.k. na 10 lat pozbawienia wolności.

Wyrok ten zaskarżyła Prokuratura Powiatowa w Lubaniu i obrońca oskarżonego.

Obie rewizje podnoszą zarzut wymierzenia oskarżonemu kary niewspółmiernej, zawierają jednak przeciwstawne wnioski, gdyż rewizja prokuratora domaga się wymierzenia oskarżonemu kary znacznie surowszej, a rewizja obrońcy złagodzenia orzeczonej kary.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Sąd Wojewódzki wymierzył oskarżonemu karę w niewielkim stopniu odbiegającą od minimum zagrożenia ustawowego. W tej sytuacji, uwzględniając dotychczasową karalność oskarżonego i jego nienajlepszą opinię, nie można było wymierzonej mu kary uznać za niewspółmiernie surową.

Również nie jest zasadna rewizja prokuratora. Nie można bowiem targnięcia się na życie pokrzywdzonego uznać za okoliczność obciążającą, w danym wypadku bowiem chodzi o okoliczność należącą do istoty czynu, która została przez ustawodawcę uwzględniona przy określeniu wysokości sankcji karnej.

Tak samo nie można uznać za okoliczność obciążającą pobudki działania oskarżonego.

Sąd Wojewódzki, dokonując ustaleń we wskazanym zakresie, zajął stanowisko, że oskarżony przypisanego mu czynu dopuścił się z zemsty. Uzasadniając ten pogląd, Sąd Wojewódzki wskazał, że pokrzywdzony podczas pobytu oskarżonego w zakładzie karnym nawiązał intymny stosunek z żoną oskarżonego, z którą - wraz z dziećmi oskarżonego - zamieszkuje dotychczas.

Czyn oskarżonego pozostaje niewątpliwie w związku z tym faktem. A zatem do rozbicia życia rodzinnego oskarżonego przyczynił się w pewnym stopniu pokrzywdzony. Uznanie więc, że oskarżony działał "z zemsty" i że powinno to w znacznym stopniu zauważyć na wymiarze kary, byłoby nieuzasadnione.

Pozostałe okoliczności podniesione w rewizji prokuratora (karalność, zła opinia, alkoholizm) zostały przez Sąd Wojewódzki uwzględnione dostatecznie przy wymiarze kary.

W związku z zarzutami dotyczącymi wymiaru kary trzeba jeszcze dodać, że oskarżony podczas odbywania kary pozbawienia wolności w innej sprawie uzyskał w zakładzie karnym opinię pozytywną. Ta okoliczność wskazuje na podatność oskarżonego na pozytywne oddziaływanie wychowawcze, co z kolei prowadzi do wniosku, że kara pozbawienia wolności orzeczona w niniejszej sprawie ze względu na długotrwałość oddziaływania wychowawczego na oskarżonego pozwoli na wdrożenie go do przestrzegania zasad współżycia społecznego. Również wymierzona kara ze względu na jej okres spełni swe cele w zakresie społecznego oddziaływania.

Na marginesie rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie trzeba dodać, że zasadą przyjętą w procesie karnym jest to, że przy określeniu szaty prawnej przestępstwa forma przestępstwa postawiona wyżej na drodze przebiegu przestępstwa wypiera formy niższe. Tak więc wtedy, gdy karalne jest np. przygotowanie do przestępstwa (np. do fałszowania pieniędzy - art. 227 § 3 k.k.), a dojdzie do usiłowania popełnienia tego przestępstwa, wówczas przygotowanie do jego popełnienia nie znajduje wyrazu w kwalifikacji prawnej, jeżeli zaś dochodzi do dokonania przestępstwa, to obie poprzedzające fazy (przygotowanie i usiłowanie) nie znajdują wyrazu w kwalifikacji czynu.

Dlatego też zasada wyrażona w art. 10 § 2 k.k. nie ma zastosowania w razie usiłowania zabójstwa i zadania w związku z tym uszkodzenia ciała.

OSNKW 1973 r., Nr 12, poz. 156