Wyrok z dnia 1974-06-27 sygn. III KR 122/74

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KR 122/74

Wyrok z dnia 27 czerwca 1974 r.

Fakt, że dane okoliczności nie są tego rodzaju, by można je by uznać za usprawiedliwiające silne wzburzenie, pod wpływem którego sprawca dopuścił się zabójstwa (art. 148 § 2 k.k.), nie oznacza, iż nie mogą być one potraktowane jako okoliczności łagodzące przy wymiarze kary za przestępstwo określone w art. 148 § 1 k.k.

Przewodniczący: sędzia J. Dankowski (sprawozdawca). Sędziowie K. Grzebuła, A. Żylewicz.

Prokurator Prokuratury Generalnej: E. Lewandowska.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy Zbigniewa M., oskarżonego z art. 148 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku z dnia 8 lutego 1974 r.:

1) zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że złagodził wymierzoną oskarżonemu karę do 15 lat pozbawienia wolności, zaliczając na poczet tej kary okres tymczasowego aresztowania od dnia 13 września 1973 r.;

2) w pozostałych zaskarżonych częściach utrzymał tenże wyrok w mocy (...).

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 lutego 1974 r. Sąd Wojewódzki w Gdańsku skazał Zbigniewa M. na podstawie art. 148 § 1 k.k. na 25 lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 40 § 1 pkt 1 k.k. - na pozbawienie praw publicznych na okres 10 lat za to, że w dniu 13 września 1973 r. w G., w zamiarze pozbawienia życia swej żony Barbary M., uderzył ją kilkakrotnie młotkiem w głowę, powodując 7 ran tłuczonych głowy połączonych z wgnieceniami, włamaniami, pęknięciami kości pokrywy czaszki, złamaniami kości podstawy czaszki po stronie prawej, rozdarciem opony twardej mózgu, wylewami krwi pod oponę twardą i między opony miękkie mózgu, ogniskowymi zmiażdżeniami oraz otłuczeniami tkanki mózgowej z częściowym jej wypatroszeniem, w następstwie których to obrażeń nastąpił jej zgon.

Od tego wyroku wniósł rewizję obrońca oskarżonego, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na uznaniu, że oskarżony nie działał pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami, chociaż za ustaleniem przeciwnym przemawiają właściwości psychiczne oskarżonego (psychopatia, wybuchowość, niedotrzymywanie afektu), narastająca sytuacja konfliktowa między oskarżonym a jego żoną i teściami oraz to, iż nie ma podstaw, by spowodowaniem owej sytuacji obciążać wyłącznie oskarżonego.

Rewizja zawiera wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku przez skazanie oskarżonego z art. 148 § 2 k.k. na odpowiednio łagodną karę lub o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Podniesiony w rewizji zarzut nie jest trafny.

Zarówno z wyjaśnień samego oskarżonego, jak i z zeznań świadków - członków jego rodziny oraz członków rodziny denatki wynika, że wprawdzie pożycie małżeńskie oskarżonego nie układało się dobrze, jednakże nie aż w takim stopniu, by można było zasadnie przyjąć, iż kumulujące się sytuacje konfliktowe, jeżeli nawet doprowadziły oskarżonego do stanu silnego wzburzenia, mogły być potraktowane jako okoliczność usprawiedliwiająca powstanie owego stanu. W rewizji zresztą nie przytacza się co do tego żadnych argumentów i poprzestaje tylko na wyrażeniu przypuszczenia, że musiały być jakieś okoliczności usprawiedliwiające, ponieważ w przeciwnym razie czyn oskarżonego byłby psychologicznie niezrozumiały. Tymczasem do przyjęcia istnienia okoliczności usprawiedliwiających niezbędne jest ustalenie, że zachodziła obiektywna współmierność między czynem a krzywdą, jaką odczuł sprawca za strony swojej późniejszej ofiary, oraz że wskutek tego jego czyn jest nie tylko motywacyjnie zrozumiały, lecz ponadto z punktu widzenia etyczno-społecznego do pewnego stopnia wybaczalny. W niniejszej sprawie ujawnione okoliczności nie dają podstaw do takiego twierdzenia, wobec czego brak powodu do zakwestionowania poczynionych przez Sąd Wojewódzki ustaleń co do rodzaju winy oskarżonego i przyjętej kwalifikacji prawnej czynu.

Jednakże fakt, że dane okoliczności nie są tego rodzaju, by można je było uznać za usprawiedliwiające silne wzburzenie, pod wpływem którego sprawca dopuścił się zabójstwa (art. 148 § 2 k.k.), nie oznacza, iż nie mogą być one potraktowane jako okoliczności łagodzące wymiar kary za przestępstwo określone w art. 148 § 1 k.k.

W niniejszej sprawie właśnie zachodzi tego rodzaju wypadek, skoro biegli psychiatrzy uznali, że konflikty małżeńskie mogły spowodować u oskarżonego stan silnego wzburzenia, a konflikty te wynikły między innymi na tle oziębłości pokrzywdzonej w stosunku do oskarżonego jako małżonka. Do tego fragmentu zeznań biegłych Sąd Wojewódzki w ogóle się nie ustosunkował, natomiast Sąd Najwyższy - działając w ramach uprawnień określonych w art. 386 § 2 k.p.k. - uznał wspomnianą wypowiedź biegłych, rozpatrzoną w powiązaniu z całokształtem materiału dowodowego, za przekonującą.

Przytoczona wyżej dodatkowa okoliczność, zsumowana z innymi, o których mowa w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, sprawiła, że wymierzoną oskarżonemu karę 25 lat pozbawienia wolności Sąd Najwyższy złagodził do lat 15.

OSNKW 1974 r., Nr 10, poz. 185