Wyrok z dnia 1974-01-16 sygn. Rw 1137/73

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt Rw 1137/73

Wyrok z dnia 16 stycznia 1974 r.

Stopień społecznego niebezpieczeństwa każdego nieumyślnego przestępstwa, a w konsekwencji także wymiar kary za tego rodzaju przestępstwo, zależy przede wszystkim od ustalenia, w jakiej mierze naruszone zostały przez sprawcę zasady ostrożnego zachowania się. Jeżeli odrzucenie przez sprawcę przewidywanej możliwości popełnienia czynu zabronionego (nastąpienia skutku) było w dużym stopniu bezpodstawne, to tym większa jest lekkomyślność. Podobnie przedstawia się rzecz w odniesieniu do niedbalstwa. Im bardziej sprawca w konkretnej sytuacji i ze względu na swoje doświadczenie życiowe powinien i mógł uświadomić sobie (przewidzieć) możliwość popełnienia czynu zabronionego (możliwość nastąpienia skutku), to tym bardziej niedbalstwo ze strony sprawcy jest poważniejsze (większe).

Przewodniczący: sędzia płk dr W. Sieracki (sprawozdawca). Sędziowie: ppłk C. Bakalarski, ppłk E. Zawiłowski (del. Sądu Woj.).

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: mjr R. Krajewski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 1974 r. na rozprawie sprawy Marka S., skazanego nieprawomocnie za przestępstwo określone w art. 322 § 1 i 2 k.k. na karę 3 lat pozbawienia wolności z degradacją, z powodu rewizji wniesionej przez obrońcę od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 11 grudnia 1973 r.

nie uwzględnił rewizji obrońcy, lecz z urzędu zmienił zaskarżony wyrok przez uchylenie orzeczonej względem oskarżonego kary dodatkowej degradacji, i z tą zmianą zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Uzasadnienie

(...) Powołanym wyrokiem Marek S. skazany został za to, że dnia 1 listopada 1973 r. o godz. 18,35 w N¹, po powrocie ze służby, na skutek nieostrożnego obchodzenia się z bronią służbową, a mianowicie pistoletem, polegającego na tym, że wyjął go z szafy i nie sprawdzając, czy w pistolecie znajduje się amunicja, odbezpieczył go, a następnie odciągnął zamek do tyłu i skierował w stronę Jerzego S., zwalniając jednocześnie język spustowy, wskutek czego spowodował strzał, raniąc pociskiem Jerzego S., który w wyniku odniesionych obrażeń ciała w postaci rany postrzałowej serca zmarł.

Wyrok ten zaskarżony został rewizją obrońcy oskarżonego, który wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku przez "znaczne obniżenie wymierzonej oskarżonemu kary" z ewentualnym warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Wywody rewizji, zmierzające do uzasadnienia zarzutu wymierzenia oskarżonemu rażąco surowej kary, nie są przekonujące. Przede wszystkim podkreślić należy, że popełnione przez oskarżonego z winy nieumyślnej przestępstwo określone w art. 322 § 1 i 2 k.k. jest występkiem zagrożonym karą pozbawienia wolności od roku do 10 lat. Stopień społecznego niebezpieczeństwa każdego nieumyślnego przestępstwa, a w konsekwencji także wymiar kary za tego rodzaju przestępstwo, zależy przede wszystkim od ustalenia, w jakiej mierze naruszone zostały przez sprawcę zasady ostrożnego zachowania się. Jeżeli odrzucenie przez sprawcę przewidywanej możliwości popełnienia czynu zabronionego (nastąpienia skutku) było w dużym stopniu bezpodstawne, to tym większa jest lekkomyślność. Podobnie przedstawia się rzecz w odniesieniu do niedbalstwa. Im bardziej sprawca w konkretnej sytuacji i ze względu na swoje doświadczenie życiowe powinien i mógł uświadomić sobie (przewidzieć) możliwość popełnienia czynu zabronionego (możliwość nastąpienia skutku), to tym bardziej niedbalstwo ze strony sprawcy jest poważniejsze (większe).

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że oskarżony wyjął pistolet z szafy, a następnie odbezpieczył go i odciągnął zamek do tyłu, wprowadził nabój do komory nabojowej i z załadowanym pistoletem odwrócił się w stronę Jerzego S., po czym chcąc przymknąć drzwi szafy pociągnął przez nieuwagę za język spustowy i w ten sposób spowodował wystrzał. Jeżeli zatem uwzględni się, że oskarżony naruszył rygorystyczny nakaz zobowiązujący osobę manipulującą bronią palną do tego, aby wylot jej lufy nie był skierowany w stronę człowieka, to uznać należało, iż nie można kwestionować zawartego w zaskarżonym wyroku ustalenia, że w rażący sposób naruszył on zasady bezpiecznego obchodzenia się z bronią palną, co w konsekwencji nie pozwala na złagodzenie orzeczonej mu kary, a tym bardziej na warunkowe zawieszenie jej wykonania.

Określony w art. 322 § 1 i 2 k.k. występek jest przestępstwem nieumyślnym. Ze względu na to, że karę dodatkową degradacji można - w myśl art. 296 § 2 k.k. - orzec tylko w razie skazania żołnierza za zbrodnię lub występek umyślny, przeto orzeczenie w sprawie Marka S., skazanego za występek popełniony z winy nieumyślnej, było niedopuszczalne i nastąpiło z obrazą prawa materialnego, a mianowicie przepisu art. 296 § 2 k.k. Niezależnie od tego zauważyć należy, że sąd pierwszej instancji w ogóle nie uzasadnił, dlaczego i jakimi przesłankami kierując się orzekł karę degradacji. W tym stanie rzeczy należało uchylić orzeczoną względem oskarżonego karę degradacji.

OSNKW 1974 r., Nr 5, poz. 104