Uchwała z dnia 1977-02-15 sygn. VII KZP 22/76

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VII KZP 22/76

Uchwała 7 sędziów - zasada prawna z dnia 15 lutego 1977 r.

1. Kierujący pojazdem mechanicznym, który naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, nie odpowiada na podstawie art. 160 k.k.
2. Powyższą uchwałę wpisać do księgi zasad prawnych.

Przewodniczący: sędzia W. Żebrowski (współsprawozdawca).

Sędziowie: T. Majewski, J. Mikos, M. Paluch, S. Pawela, J. Żurawski (sprawozdawca), A. Żylewicz.

Prokurator Prokuratury Generalnej: A. Ferenc.

Sąd Najwyższy w sprawie Edmunda P., oskarżonego z art. 160 § 3 k.k., po rozpoznaniu przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Łodzi na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. postanowieniem z dnia 30 września 1976 r., a następnie przekazanego powiększonemu składowi Sądu Najwyższego, następującego zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy do kierującego pojazdem mechanicznym, który naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, może mieć zastosowanie art. 160 § 1 lub § 3 k.k.?"

i po wysłuchaniu wniosku prokuratora

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

 Uzasadnienie

Wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawach o przestępstwa drogowe z dnia 28 lutego 1975 r. - V KZP 2/74 (OSNKW 1975, z. 3-4, poz. 33) nie wymieniają art. 160 k.k. w części traktującej o przestępstwach drogowych (teza 1 i 2).

Z tezy 1 powołanych wytycznych wynika, że przestępstwem drogowym w ścisłym tego słowa znaczeniu jest naruszenie, chociażby nieumyślnie, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, jeżeli skutkiem tego naruszenia było:

a) sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym,

b) sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa takiej katastrofy,

c) śmierć, uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia innej osoby albo poważna szkoda w mieniu nie należącym do sprawcy.

Przestępstwa godzące w bezpieczeństwo ruchu lądowego, ale nie będące przestępstwami drogowymi w ścisłym tego słowa znaczeniu, określone są w tezie 2 wymienionych wytycznych (art. 146 i 147 § 1 k.k.).

Przepis art. 145 k.k. nie ma tego rodzaju odpowiednika, jakim jest art. 137 k.k. w stosunku do art. 136 k.k. Również art. 160 k.k. nie spełnia takiej roli wobec art. 145 k.k., treść art. 160 k.k. bowiem nie zawiera znamienia w postaci naruszenia, chociażby nieumyślnie, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym.

Bezpieczeństwo w ruchu lądowym chronią - między innymi - nie tylko odpowiednie przepisy kodeksu karnego, ale także kodeksu wykroczeń. Porównanie art. 145 k.k. z art. 86 oraz 87 k.w. prowadzi do wniosku, że:

a) według 145 § 1 k.k. naruszenie, chociażby nieumyślnie, zasad bezpieczeńswa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym związane jest ze skutkiem w postaci spowodowania nieumyślnego uszkodzenia ciała w stopniu co najmniej takim, o jakim mowa w art. 156 § 2 k.k., albo poważnej szkody w mieniu;

b) 86 oraz art. 87 k.w. nie zawierają znamienia w postaci określonego skutku co do zdrowia ludzkiego lub mienia.

Kierujący zatem pojazdem mechanicznym, który nie zachowując należytej ostrożności i naruszając zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia albo narusza jego nietykalność cielesną, odpowiada na podstawie art. 86 lub 87 k.w. Powołane przepisy dają podstawę do orzekania także kary dodatkowej zakazu prowadzenia pojazdów samochodowych (art. 86 § 2 k.w.) lub mechanicznych (art. 87 § 3 k.w.).

2. Ze względu na znaczenie uchwały dla praktyki wymiaru sprawiedliwości i potrzebę ujednolicenia orzecznictwa należało postanowić wpisanie tej uchwały do księgi zasad prawnych.

 OSNKW 1977 r., Nr 3, poz. 17