Uchwała z dnia 1978-05-18 sygn. VII KZP 10/78

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VII KZP 10/78

Uchwała z dnia 18 maja 1978 r.

Prokurator wojskowy nie jest uprawniony do podejmowania czynności procesowych w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Przewodniczący: sędzia S. Kotowski. Sędziowie: J. Bratoszewski, W. Żebrowski (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: A. Kabat.

Sąd Najwyższy w sprawie Stanisława M., oskarżonego z art. 145 § 2 k.k., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze postanowieniem z dnia 17 lutego 1978 r. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy prokurator wojskowy jest uprawniony do podejmowania czynności procesowych przed sądem powszechnym po przekazaniu sprawy karnej przez sąd wojskowy sądowi powszechnemu według właściwości?"

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

 Uzasadnienie

 Prokurator wojskowy wniósł akt oskarżenia do sądu wojskowego. Sąd wojskowy na podstawie art. 564 § 2 k.p.k. przekazał sprawę sądowi powszechnemu. Sąd powszechny sprawę rozpoznał, lecz od wydanego wyroku rewizję wniósł prokurator wojskowy. Rewizja została przyjęta i wraz z aktami sprawy przedstawiona sądowi wojewódzkiemu jako rewizyjnemu. W związku z tym wyłoniło się zagadnienie prawne przekazane do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 kwietnia 1967 r. o prokuraturze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Dz. U. Nr 13, poz. 55; zm.: Dz. U. z 1974. Nr 50 poz. 318) wykonywanie czynności objętych zakresem działania prokuratury należy do wszystkich prokuratorów zarówno powszechnych, jak i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury. Zasada ta jednak nie oznacza, że w każdym wypadku do podjęcia określonych czynności właściwi są prokuratorzy powszechnych i wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury. Pomiędzy wymienionymi organami prokuratury istnieje podział kompetencji. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 2 cytowanej ustawy, jeżeli konkretna sprawa należy do zakresu działania sądu wojskowego lub innego organu wojskowego, to do podejmowania czynności procesowych w tej sprawie powołany jest prokurator wojskowy. Takie określenie przez ustawę zakresu wspomnianych uprawnień prokuratora wojskowego uzasadnia twierdzenie, że nie jest on uprawniony do podejmowania czynności procesowych w postępowaniu przed sądem powszechnym. Dotyczy to także spraw przekazanych temu sądowi przez sąd wojskowy.

Słuszność takiego stanowiska wynika także z przepisów kodeksu postępowania karnego. Przede wszystkim trzeba tu wskazać na unormowanie zawarte w art. 388 pkt 7 k.p.k. W myśl tego przepisu w wypadku, gdy sąd powszechny orzekł w sprawie należącej do właściwości sądu szczególnego, lub odwrotnie - sąd szczególny w sprawie należącej do właściwości sądu powszechnego, zachodzi bezwzględna przyczyna odwoławcza, a zatem orzeczenie ulega uchyleniu niezależnie od granic środka odwoławczego. Wprawdzie powołany wyżej przepis dotyczy wyłącznie postępowania sądowego, niemniej jednak wynikający z niego kategoryczny nakaz rozgraniczenia właściwości sądów powszechnych i wojskowych stanowi istotną wskazówkę także w wypadku rozważenia tego problemu co do uprawnień prokuratorów powszechnych i wojskowych. Szczególne znaczenie ma jednak w tej kwestii art. 567 k.p.k. Przewiduje on możliwość przekazania sprawy przez sąd wojskowy sądowi powszechnemu wówczas, gdy dotyczy ona dwóch lub więcej oskarżonych, a sąd wojskowy nie byłby właściwy do jej rozpoznania w całości bądź ze względu na rodzaj jednego z czynów, bądź ze względu na osobę jednego z oskarżonych. Zgodnie zaś z art. 567 § 2 k.p.k. w postępowaniu przygotowawczym uprawnienie takie przysługuje prokuratorowi wojskowemu. Ostatnio przytoczony przepis rozgranicza więc wyraźnie właściwość prokuratora wojskowego od właściwości prokuratora powszechnego.

Wskazać należy wreszcie na unormowanie zawarte w art. 575 § 2 k.p.k., według którego przez oskarżyciela publicznego lub prokuratora należy rozumieć prokuratora wojskowego. Oznacza to, że prokurator wojskowy może podejmować czynności procesowe tylko przed sądami wojskowymi (argument z art. 563 k.p.k.).

OSNKW 1978 r., Nr 6, poz. 62