Wyrok z dnia 1978-02-16 sygn. IV KR 4/78

Numer BOS: 2165586
Data orzeczenia: 1978-02-16
Rodzaj organu orzekającego: Sąd Najwyższy

Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:

Ocena wyjaśnień oskarżonego

Sygn. akt IV KR 4/78

Wyrok z dnia 16 lutego 1978 r.

Jednym z podstawowych celów postępowania przygotowawczego jest wszechstronne wyjaśnienie okoliczności sprawy (art. 261 pkt 2 k.p.k.), a w sprawach o zagarnięcie mienia społecznego okoliczności tego rodzaju obejmują między innymi ilość i wartość zagarniętego mienia, gdyż od nich zależy kwalifikacja prawna, właściwość sądu, wymiar kary i wysokość odszkodowania.

Jeżeli zatem wyjaśnienia poszczególnych podejrzanych są zmienne lub między sobą sprzeczne, to w takim wypadku są konieczne ponowne przesłuchania i postawienie pytań zmierzających do usunięcia rozbieżności (czy luk) w wyjaśnieniach. Należy przy tym mieć na względzie, że do najważniejszych zasad procesowych należy zasada zobowiązująca organy prowadzące postępowanie karne do badania i uwzględniania okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 3 § 1 k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia T. Majewski (sprawozdawca). Sędziowie: K. Mochtak, R. Czapiewski (sędzia SW deleg. do SN).

Prokurator Prokuratury Generalnej: P. Lech.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 1978 r. między innymi sprawy Stanisława Ł., Edmuna P. i Zdzisława R., oskarżonych z art. 202 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionych przez prokuratora na niekorzyść oskarżonych od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Zielonej Górze z dnia 28 czerwca 1977 r.

zmienił zaskarżony wyrok co do oskarżonych Edmunda P. i Zdzisława R. tylko w ten sposób, że wartość mienia społecznego zagarniętego z udziałem oskarżonego Edmunda P. określił na kwotę co najmniej 60.400 zł, a z udziałem oskarżonego Zdzisława R. na kwotę co najmniej 18.270 zł (...), i utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego Stanisława Ł.

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze rozpoznał między innymi sprawę:

1) Stanisława Ł., oskarżonego o to, że w okresie od 1972 r. do maja 1976 r. w S., jako kierownik magazynu nr 5, a następnie, nr 3 Hurtowni Materiałów Metalowych i Elektrotechnicznych "E.", działając wspólnie oraz w porozumieniu z magazynierem Edmundem P., Zdzisławem R. i Konradem P. oraz z czternastoma odbiorcami, zagarnął towary ogólnej wartości 256.500 zł na szkodę tejże hurtowni, tj. o popełnienie czynu oskarżonego w art. 201 k.k.;

2) Edmunda P., oskarżonego o to, że w okresie od października 1974 r. do maja 1976 r. w S., jako magazynier magazynu nr 3 Hurtowni Materiałów Metalowych i Elektrotechnicznych "E.", działając wspólnie oraz w porozumieniu z kierownikiem tego magazynu Stanisławem Ł. i magazynierem Zdzisławem R. oraz z dziewięcioma odbiorcami, zagarnął towary wartości 204.000 zł na szkodę tejże hurtowni, tj. o popełnienie czynu określonego w art. 201 k.k.;

3) Zdzisława R., oskarżonego o to, że w okresie od października 1974 r. do czerwca 1976 r. w S., jako magazynier magazynu nr 3 Hurtowni Materiałów Metalowych i Elektrotechnicznych "E.", działając wspólnie oraz w porozumieniu z kierownikiem magazynu Stanisławem Ł. i z magazynierem Edmundem P. oraz z dziewięcioma odbiorcami, zagarnął towary wartości 204.000 zł na szkodę tejże hurtowni, tj. o popełnienie czynu określonego w art. 201 k.k. (...).

Po rozpoznaniu tej sprawy wyrokiem z dnia 28 czerwca 1977 r. Sąd Wojewódzki:

1) oskarżonego Edmudna P. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt 2 aktu oskarżenia czynu, ustalając, że działając wspólnie i w porozumieniu z kierownikiem magazynu Stanisławem Ł., a także z magazynierem Zdzisławem R. oraz odbiorcami towarów zagarnął towary elektrotechniczne o wartości co najmniej 50.400 zł, i za to na podstawie art. 202 § 1, art. 36 § 3, art. 40 § 2 k.k. orzekł wobec niego kary 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 30.000 zł grzywny oraz pozbawienia praw publicznych na okres 2 lat;

2) oskarżonego Stanisława Ł. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt 1 aktu oskarżenia czynu, ustalając, że działając wspólnie oraz w porozumieniu z magazynierami Edmundem P. i Zdzisławem R. oraz odbiorcami towarów zagarnął towary elektrotechniczne ogólnej wartości co najmniej 46.500 zł, i za to na podstawie art. 202 § 1, art. 36 § 3, art. 40 § 2 k.k. orzekł wobec niego kary 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 30.000 zł grzywny oraz pozbawienia praw publicznych na okres 2 lat (...);

3) oskarżonego Zdzisława R. uznał za winnego popełnienia zarzucanego mu w pkt 3 aktu oskarżenia czynu, ustalając, że działając wspólnie oraz w porozumieniu z kierownikiem magazynu Stanisława Ł. i z magazynierem Edmundem P. oraz z odbiorcami towarów zagarnął towary elektrotechniczne ogólnej wartości co najmniej 11.270 zł, i za to na podstawie art. 202 § 1, art. 36 § 3, art. 40 § 2 k.k. orzekł wobec niego kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 13.000 zł grzywny i pozbawienia praw publicznych na okres 1 roku (...).

Wyrok Sądu Wojewódzkiego został zaskarżony przez prokuratora (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja prokuratora bezzasadnie zarzuca wyrokowi nieprzyjęcie wyjaśnień oskarżonych ze śledztwa za podstawę ustalenia ilości i wartości zagarniętego mienia społecznego.

Argumentacja rewizji sprowadza się tylko w istocie do stwierdzenia, że oskarżeni szczegółowo opisali w śledztwie, komu i jakie towary sprzedali, wyjaśnienia ich uzupełniały się, a wielu odbiorców potwierdziło te wyjaśnienia.

Wbrew tym twierdzeniom Sąd Wojewódzki wskazał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że wyjaśnienia oskarżonych złożone w śledztwie mogą nasuwać wątpliwości, gdyż oskarżeni wymieniali ilość i wartość zagarniętych towarów, opierając się jedynie na szacunku pamięciowym, a technika odbierania wyjaśnień była niedoskonała, skoro nie konfrontowano ich i nie dążono do usuwania sprzeczności.

W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd Wojewódzki przytoczył wiele przykładów świadczących o oczywistej nieprawdziwości wyjaśnień złożonych w toku śledztwa przez podejrzanych Stanisława Ł., Edmunda P. i Zdzisława R., stwierdzając jednocześnie, że stanowisko prokuratora było niekonsekwentne, skoro do zarzutów opisanych w pkt 1, 2 i 3 aktu oskarżenia włączył jako współdziałające w zagarnięciu osoby, w stosunku do których umorzył śledztwo, nie dając wiary pomówieniom współpodejrzanych Stanisława Ł., Edmunda P. i Zdzisława R.

Uznając więc za słuszne stanowisko zaskarżonego wyroku w części kwestionowanej rewizją prokuratora, należało jednak wprowadzić pewne zmiany w ustaleniu wartości mienia społecznego zagarniętego z udziałem oskarżonych Edmunda P. i Zdzisława R. Chodzi o zmiany ściśledostosowujące ustalenie wartości do zasadniczych ustaleń faktycznych zaskarżonego wyroku. Skoro Sąd Wojewódzki ustalił, że w transakcjach z oskarżonym Piotrem N. co do kwot 9.000 zł i 1.000 zł uczestniczył nie tylko oskarżony Stanisław Ł., ale także oskarżony Edmund P., to kwoty te należało uwzględnić przy ustaleniu wartości mienia zagarniętego z udziałem oskarżonego Edmunda P. (a więc powinno być nie 50.400 zł, jak przyjął Sąd Wojewódzki, lecz 60.400 zł). To samo dotyczy oskarżonego Zdzisława R., który według ustaleń zaskarżonego wyroku uczestniczył w zagarnięciu 7.000 zł w transakcji z oskarżonym Waldemarem K. Kwotę tę należało więc uwzględnić przy ustaleniu wartości mienia społecznego zagarniętego z udziałem oskarżonego Zdzisława R. (powinno być 18.270 zł, nie zaś 11.270 zł).

Konsekwencją tych zmian wartości zagarniętego mienia są zmiany wysokości zasądzonego odszkodowania i wpisu stosunkowego (...).

OSNKW 1978 r., Nr 4-5, poz. 52

Treść orzeczenia pochodzi z Urzędowego Zbioru Orzeczeń SN