Wyrok z dnia 1980-09-16 sygn. III KR 291/80

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KR 291/80

Wyrok z dnia 16 września 1980 r.

Brak rzeczywistego skutku pozostającego w związku z działaniem sprawcy eliminuje możliwość przypisania mu danego przestępstwa skutkowego w postaci dokonania, co nie oznacza, aby nie było możliwe przypisanie sprawcy usiłowania popełnienia tego przestępstwa.

Przewodniczący: sędzia C. Gajewski. Sędziowie: S. Mirski, M. Szczepański (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: R. Kijok.

Sąd Najwyższy w sprawie Włodzimierza W., oskarżonego z art. 148 § 1 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez prokuratora i oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 8 maja 1980 r.

zmienił zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że uznał, iż oskarżony działał z zamiarem spowodowania u Dariusza Ł. ciężkiego uszkodzenia ciała, lecz zamierzonego skutku nie osiągnął ze względu na udzieloną pokrzywdzonemu pomoc lekarską, czym wypełnił znamiona przestępstwa określonego w art. 11 § 1 k.k. w zw. z art. 155 § 1 pkt 2 k.k. (...).

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w K. po rozpoznaniu sprawy Włodzimierza W., oskarżonego o to, że w dniu 17 stycznia 1980 r. w K., będąc w stanie nietrzeźwości, w zamiarze pozbawienia życia Dariusza L. ugodził go nożem przerobionym z dłuta w brzuch, przez co spowodował u wymienionego ranę kłutą brzucha z uszkodzeniem wątroby, powodującą krwotok wewnętrzny zagrażający życiu pokrzywdzonego, jednakże zamierzonego skutku nie osiągnął z powodu natychmiastowej pomocy lekarskiej, tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 11 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k., wyrokiem z dnia 8 maja 1980 r. oskarżonego Włodzimierza W. uznał za winnego tego, że w dniu 17 stycznia 1980 r. w K. ugodził Dariusza Ł. nożem przerobionym z dłuta w brzuch, powodując przez to u wymienionego ranę kłutą brzucha, uszkodzenie wątroby i krwawienie wewnętrzne, a więc spowodował chorobę zazwyczaj zagrażającą życiu, to jest dokonania przestępstwa określonego w art. 155 § 1 pkt 2 k.k., i za ten czyn na podstawie art. 155 § 1 k.k. skazał go na karę 4 lat pozbawienia wolności.

(...) Obrońca oskarżonego, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie, że czyn, którego dopuścił się oskarżony, nosi w sobie znamiona przestępstwa określonego w art. 156 § 1 k.k., i wymierzenie mu za ten czyn znacznie łagodniejszej kary pozbawienia wolności, zarzucił temu wyrokowi obrazę przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 155 § 1 pkt 2 k.k., wynikającą z jego nieprawidłowego zastosowania do stanu faktycznego niniejszej sprawy, a zwłaszcza w zakresie obrażeń, jakich doznał pokrzywdzony na skutek ugodzenia go ostrym narzędziem, i w związku z tym niesłuszne uznanie, że obrażenia te zazwyczaj zagrażają życiu, podczas gdy z opinii lekarza wynika, że nie było bezpośredniego zagrożenia życia.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

(...) Rację ma autor rewizji oskarżonego, ale tylko o tyle, o ile kwestionuje zakwalifikowanie czynu oskarżonego jako dokonanie przestępstwa określonego w art. 155 § 1 pkt 2 k.k. Przestępstwo określone w art. 155 k.k. należy do tzw. przestępstw skutkowych, których dokonanie następuje tylko wtedy, gdy w wyniku działania sprawcy powstanie jeden choćby ze skutków w tym przepisie przewidzianych (np. pozbawienie człowieka wzroku, choroba zazwyczaj zagrażająca życiu).

Brak rzeczywistego skutku pozostającego w związku z działaniem sprawcy eliminuje możliwość przypisania mu danego przestępstwa skutkowego w postaci dokonania, co nie oznacza, aby nie było możliwe przypisanie sprawcy usiłowania popełnienia tego przestępstwa.

W świetle opinii lekarzy występujących w niniejszej sprawie jest rzeczą bezsporną, że w wyniku działania oskarżonego nastąpiło lekkie uszkodzenie wątroby pokrzywdzonego, niewielkie stosunkowo krwawienie i że pomoc lekarska zapobiegła dalszemu krwawieniu, przy czym wspomniane uszkodzenie nie doprowadziło do powstania choroby zazwyczaj zagrażającej życiu, jaką byłoby niewątpliwie poważniejsze uszkodzenie wątroby i silniejsze krwawienie.

Nie ulega jednak wątpliwości, że zarówno rodzaj użytego narzędzia, jak i umiejscowienie oraz siła ciosu pozwalają - w wypadku odrzucenia zamiaru zabójstwa - wyprowadzić bezbłędny wniosek o tym, że oskarżony, chociaż nie chciał, godził się na to, iż spowoduje u pokrzywdzonego chorobę zazwyczaj zagrażającą życiu, przy czym owo godzenie się wiązać należy z jego stanem nietrzeźwości.

W tym stanie rzeczy kwalifikację prawną czynu oskarżonego (oraz jego opis) należało poprawić - na art. 11 § 1 w zw. z art. 155 § 1 pkt 2 k.k., uznając, że skutek w postaci choroby zazwyczaj zagrażającej życiu nie nastąpił z przyczyn od sprawcy niezależnych (udzielenie pomocy lekarskiej).

Mimo zmiany kwalifikacji prawnej, brak podstaw do złagodzenia orzeczonej kary, za czym teoretycznie mógłby przemawiać niższy z reguły stopień społecznego niebezpieczeństwa przestępstwa usiłowanego od tegoż stopnia przestępstwa dokonanego.

OSNKW 1981 r., Nr 3, poz. 10