Wyrok z dnia 1983-04-12 sygn. IV KR 39/83

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV KR 39/83

Wyrok z dnia 12 kwietnia 1983 r.

Naprawienie - zgodnie z art. 57 § 2 pkt 1 k.k. - całej szkody wyrządzonej przestępstwem stanowi tak daleko idącą okoliczność łagodzącą, że przepis ten pozwala na zastosowanie w stosunku do sprawcy nadzwyczajnego złagodzenia kary, a więc wymierzenie kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia (art. 57 § 3 pkt 2 k.k.). Jeżeli zaś sąd nie stosuje nadzwyczajnego złagodzenia kary, to w każdym razie okoliczność ta powinna znaleźć odbicie w wysokości orzeczonej kary.

Przewodniczący: sędzia M. Szczepański. Sędziowie: M. Mizio, J. Pustelnik (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: S. Kołodziej.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 1983 r. sprawy Barbary Sz., oskarżonej z art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 58 k.k., z powodu rewizji wniesionej przez obrońcę oskarżonej od wyroku Sądu Wojewódzkiego w G. z dnia 7 grudnia 1982 r.

zmienił zaskarżony wyrok w części dotyczącej kary w ten sposób, że wymierzoną oskarżonej Barbarze S. karę pozbawienia wolności złagodził do 2 lat i na podstawie art. 73 § 1 k.k. wykonanie tej kary zawiesił warunkowo na okres 5 lat (...).

Uzasadnienie

Barbara S. została oskarżona o to, że w okresie od dnia 29 grudnia 1979 r. do lutego 1981 r., jako kierowniczka sklepu nr 154 "Upominek" Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Handlu Wewnętrznego w C., będąc odpowiedzialna za powierzone jej mienie, przestępstwem ciągłym zagarnęła pieniądze i towary łącznej wartości co najmniej 584.905 zł na szkodę wyżej wymienionego przedsiębiorstwa, tj. o czyn określony w art. 201 k.k. w zw. z art. 300 § 1 k.k. Sąd Wojewódzki w C. po rozpoznaniu sprawy wyrokiem z dnia 7 grudnia 1982 r. oskarżoną Barbarę S. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu przestępnego z tą zmianą, że uznał, iż zagarnęła pieniądze i towary o łącznej wartości co najmniej 250.000 zł, czym wypełniła znamiona przestępstwa określonego art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 58 k.k., i za ten czyn na podstawie art. 200 § 1 k.k. w zw. z art. 58 i 36 § 3 k.k. skazał na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i wymierzył jej 160.000 zł grzywny.

Od tego wyroku wniósł rewizję obrońca oskarżonej.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizji nie można odmówić słuszności. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Wojewódzki wprawdzie przytoczył okoliczności łagodzące, jakie miał na względzie przy wymiarze kary, m.in. i to, iż oskarżona wyrównała w całości szkodę wyrządzoną zagarnięciem mienia społecznego, dotychczas nie była karana i jej dotychczasowy sposób życia wskazuje, że nie jest osobą zdemoralizowaną, a ponadto jest poważnie chora i zasługuje na pewne względy - jednakże uznać trzeba, że nie wyciągnął z tych okoliczności faktycznie żadnych wniosków przy wymierzaniu kary, orzekł ją bowiem w takiej wysokości, w jakiej kara byłaby orzeczona bez istnienia tych istotnych okoliczności łagodzących.

Przypomnieć trzeba, że naprawienie całej szkody wyrządzonej przestępstwem stanowi - zgodnie z art. 57 § 2 pkt 1 k.k. - tak daleko idącą okoliczność łagodzącą, że przepis ten pozwala na zastosowanie w stosunku do sprawcy nadzwyczajnego złagodzenia kary, a więc wymierzenie kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, w tym zaś wypadku poniżej 1 roku pozbawienia wolności (art. 57 § 3 pkt 2 k.k.). Jeżeli zaś sąd nie stosuje nadzwyczajnego złagodzenia kary, to w każdym razie okoliczność ta powinna znaleźć odbicie w wysokości orzeczonej kary.

Wymierzenie oskarżonej kary pozbawienia wolności 3 lat i 6 miesięcy, a więc znacznie powyżej minimum ustawowego zagrożenia przewidzianego w art. 200 § 1 k.k., wskazuje, że Sąd Wojewódzki, orzekając karę, faktycznie nie uwzględnił na korzyść oskarżonej wyrównania szkody (...).

Oskarżona - jak to trafnie podkreślił Sąd Wojewódzki - nie była poprzednio karana, a z wywiadu organów MO wynika, że z mężem pozostaje w separacji, nie ma żadnego majątku, a w miejscu zamieszkania cieszy się dobrą opinią, żyje skromnie i spokojnie. Z zaświadczeń lekarskich wynika, że jest poważnie chora - cierpi m.in. na nerwicę wegetatywną oraz przewlekłe zapalenie pęcherzyka zółciowego i wymaga stałego leczenia. Ten zły stan zdrowia oskarżonej potwierdza fakt, że została ona skierowana na leczenie do szpitala - co wynika z okazanego na rozprawie w Sądzie Wojewódzkim skierowania. Jak wynika ze złożonego na rozprawie głównej oświadczenia oskarżonej, pracuje ona w szpitalu jako praczka i zarabia 5.000 zł miesięcznie. Jej sytuacja życiowa jest niezwykle trudna, żyjąc w separacji z mężem ma na utrzymaniu 18-letnie dziecko, a ponadto opiekuje się matką - staruszką (urodzoną dnia 23.III.1903 r.), poważnie schorowaną i wymagającą stałej pomocy osoby drugiej (zaświadczenie lekarskie przedstawione na rozprawie w Sądzie Najwyższym).

W tej sytuacji, uwzględniając, że oskarżona wyrównała w całości szkodę wyrządzoną przestępstwem, okazała skruchę, że jej dotychczasowe życie wskazuje na to, iż nie popełni ponownie żadnego przestępstwa, Sąd Najwyższy uznał, że dodatnia prognoza na przyszłość pozwala na zastosowanie wobec niej dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonywania kary pozbawienia wolności, a względy na społeczne oddziaływanie kary nie przemawiają przeciwko temu, skoro odbyła ona część kary (7 miesięcy) w areszcie tymczasowym.

Nie znalazł natomiast Sąd Najwyższy podstaw do złagodzenia wymierzonej oskarżonej kary grzywny, uznając, że taką dolegliwość powinna ponieść.

Wobec warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności zaliczył jej na poczet grzywny okres tymczasowego aresztowania, w wyniku czego grzywna w większej części została uznana za wykonaną, natomiast w mniejszej części może być uiszczona i stanowi realną dostateczną dolegliwość ekonomiczną, konieczną przy przestępstwach przeciwko mieniu.

Uwzględniając konieczność uiszczenia grzywny - w dość wysokiej kwocie - oraz trudną sytuację materialną oskarżonej, Sąd Najwyższy zwolnił ją od poniesienia kosztów postępowania i opłaty za obie instancje.

OSNKW 1983 r., Nr 10-11, poz. 85