Wyrok z dnia 1984-03-02 sygn. III KR 28/84

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KR 28/84

Wyrok z dnia 2 marca 1984 r.

Wprawdzie przestępstwo ciągłe, składające się z dwóch lub większej liczby poszczególnych czynów, jest przestępstwem wieloczynowym, ale osądowi podlega jako jedno przestępstwo, i dlatego nie jest dopuszczalne orzeczenie uniewinniające z niektórych fragmentów (poszczególnych czynów) tego przestępstwa, chyba że sąd nie przyjmuje konstrukcji przestępstwa ciągłego.

W sytuacji gdy wyniki przewodu sądowego nie stwarzają podstawy do uznania, że oskarżony dopuścił się przestępstwa ciągłego w zakresie zarzucanym mu w akcie oskarżenia, sąd nie uniewinnia go z poszczególnego fragmentu przestępstwa ciągłego, lecz eliminując ten fragment z opisu czynu w uzasadnieniu wyjaśnia, dlaczego przypisane oskarżonemu przestępstwo nie obejmuje wszystkich pojedynczych czynów składających się na przestępstwo ciągłe.

Wymierzając karę sprawcy młodocianemu nie można kierować się wyłącznie jej celem wychowaczym, zwłaszcza wtedy, gdy stosowane uprzednio środki poprawcze czy wychowawcze okazały się bezskuteczne, a młodociany wykazuje wysoki stopień demoralizacji. Zawarte w art. 51 k.k. dyrektywy wskazują wprawdzie na pierwszoplanową rolę prewencji szczególnej, ale nie eliminują wymogów wymierzenia takiej kary, która odpowiadałaby stopniowi społecznego niebezpieczeństwa czynu i zdolna była osiągnąć cele w zakresie jej społecznego oddziaływania.

Przewodniczący: sędzia J. Kosiński (sprawozdawca). Sędziowie: S. Godlewski, C. Łukaszewicz.

Prokurator Prokuratury Generalnej: Z. Buchholtz.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 2 marca 1984 r. sprawy Mariusza Janusza S. i Marka C., oskarżonych z art. 201, 158 § 1 i art. 208 k.k., z powodu rewizji wniesionych przez obrońców oskarżonych od wyroku Sądu Wojewódzkiego w P. z dnia 10 listopada 1983 r.

utrzymał

zaskarżony wyrok w mocy (...).

Sąd Wojewódzki w P. po rozpoznaniu sprawy Mariusza Janusza S. i Marka C., oskarżonych m.in. o to, że:

(...) w styczniu 1983 r. w P., działając wspólnie i w porozumieniu, a ponadto z innymi osobami, w sposób szczególnie zuchwały - przestępstwem ciągłym - zabrali w celu przywłaszczenia mienie łącznej wartości 112.229 zł, a mianowicie:

- płaszcz skórzany, zegarek marki "Wostok" i pieniądze łącznej wartości 63.000 zł na szkodę nie ustalonej dotychczas osoby,

- w dniu 12 stycznia 1983 r. torebkę damską z zawartością pieniędzy, kartek żywnościowych i innych rzeczy, łącznej wartości 9.200 zł na szkodę Haliny S.,

- w dniu 25 lutego 1983 r. torebkę damską z pieniędzmi, zapalniczką i innymi przedmiotami, łącznej wartości 25.000 zł na szkodę Aleksandry P.,

- w dniu 25 lutego 1983 r. przez wyrwanie kraty i wypchnięcie okna włamali się do sklepu nr 602 WSS "Społem", skąd zabrali w celu przywłaszczenia cukierki, papierosy i inne towary łącznej wartości 15.029 zł na szkodę Wojewódzkiej Spółdzielni Spożywców - Oddział w P. oraz radio marki "Biwak" watości 2.000 zł na szkodę Tadeusza A. - tj. o popełnienie przestępstwa określonego w art. 208 k.k. w zw. z art. 58 k.k. (...),

wyrokiem z dnia 10 listopada 1983 r. (...) oskarżonych Mariusza Janusza S. i Marka C. uznał za winnych przestępstwa określonego w art. 208 k.k., popełnionego w ten sposób, że w dniu 25 lutego 1983 r. w P., działając wspólnie i w porozumieniu, w sposób szczególnie zuchwały wyrwali z ręki Aleksandry P. torebkę damską, której wartość wraz z pieniędzmi i innymi przedmiotami w niej znajdującymi się wynosiła 10.000 zł, i za czyn ten na podstawie art. 208 i 36 § 3 k.k. skazał każdego z nich na 2 lata pozbawienia wolności i po 1000 zł grzywny (...).

Wyrok ten zaskarżony został przez obrońców oskarżonych (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

(...) Niezależnie od podniesionych w rewizjach zarzutów należało stwierdzić, że Sąd Wojewódzki dokonując ustaleń w zakresie opisanego przestępstwa (pkt III aktu oskarżenia), które zakwalifikowane zostało jako przestępstwo ciągłe określone w art. 208 k.k., skazał oskarżonych za jeden fragment tego przestępstwa (pkt 4 wyroku), natomiast z pozostałych fragmentów (pkt 14 wytoku) uniewinnił. Orzeczenie to w części dotyczącej uniewinnienia jest błędne. Wprawdzie przestępstwo ciągłe składające się z dwóch lub większej liczby poszczególnych czynów jest przestępstwem wieloczynowym, ale osądowi podlega jako jedno przestępstwo, i dlatego nie jest dopuszczalne orzeczenie uniewinniające z niektórych fragmentów (poszczególnych czynów) tego przestępstwa, chyba że sąd nie przyjmuje konstrukcji przestępstwa ciągłego.

Pogląd taki był już wyrażony w orzecznictwie Sądu Najwyższego - por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1971 r. - IV KR 278/71 (OSN Prok. Gen. 1972, z. 4, poz. 79).

Podobny problem prawny Sąd Najwyższy rozstrzygnął w wyroku z dnia 7 lutego 1979 r. - IV KR 7/79 (OSNKW 1979, z. 6, poz. 75), przyjmując że: "(...) przepisy o wyrokowaniu nie przewidują uniewinnienia od poszczególnych elementów zawartych w opisie czynu (...)". W tej sytuacji, gdy wyniki przewodu sądowego nie stwarzają podstawy do uznania, że oskarżony dopuścił się przestępstwa ciągłego w zakresie zarzucanym mu w akcie oskarżenia, sąd nie uniewinnia go z poszczególnego fragmentu przestępstwa ciągłego, lecz eliminując ten fragment z opisu czynu w uzasadnieniu wyjaśnia, dlaczego przypisane oskarżonemu przestępstwo nie obejmuje wszystkich pojedynczych czynów składających się na przestępstwo ciągłe. Dotyczy to również wypadków, w których sąd (podobnie jak w rozpatrywanej sprawie) skazuje tylko za jeden czyn wchodzący uprzednio w skład wieloczynowego przestępstwa ciągłego

OSNKW 1984 r., Nr 9-10, poz. 89