Wyrok z dnia 1984-08-17 sygn. IV KR 180/84

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

 Sygn. akt IV KR 180/84

Wyrok z dnia 17 sierpnia 1984 r.

Jeżeli osoba uprawniona do odmowy złożenia zeznań z tego prawa skorzysta, to poprzednio złożone zeznania tej osoby nie tylko w charakterze świadka, lecz także jej wyjaśnienia złożone w charakterze podejrzanego, nie mogą ani służyć za dowód przeciwko oskarżonemu - osobie najbliższej dla świadka, ani być odtworzone (art. 168 k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia J. Pustelnik (sprawozdawca). Sędziowie: S. Sokół, J. Tobera.

Prokurator Prokuratury Generalnej: Z. Śliwiński.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 1984 r. sprawy Zygmunta P., oskarżonego z art. 201, 200 § 1 i art. 266 § 4 k.k. w zw. z art. 10 § 2 k.k., z powodu rewizji wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego od wyroku Sądu Wojewódzkiego w L. z dnia 26 kwietnia 1984 r.

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Wojewódzkiemu w L. do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

(...) Sąd Wojewódzki w L. wyrokiem z dnia 26 kwietnia 1984 r. oskarżonego Zygmunta P. uznał za winnego tego, że w okresie od dnia 3 lipca 1982 r. do dnia 18 października 1982 r. w K., jako kierownik punktu skupu owoców, należącego do Kombinatu Przemysłowo-Rolnego w L., wystawił 16 zleceń wypłat za niedostarczone przez plantatorów do tego punktu owoce, a następnie za pośrednictwem plantatorów lub innych osób zrealizował te zlecenia w miejscowym banku spółdzielczym, zagarniając w ten sposób gotówkę w wysokości 496.228 zł, tj. czynu określonego w art. 201 w zw. z art. 200 § 1 i art. 266 § 4 w zw. z art. 10 § 2 k.k., i na podstawie art. 201 w zw. z art. 10 § 3 oraz art. 36 § 3 k.k. skazał go na karę 5 lat pozbawienia wolności i 200.000 zł grzywny, a na podstawie art. 40 § 1 pkt 3, art. 46 § 1 pkt 2 i art. 42 § 1 k.k. orzekł w stosunku do niego pozbawienie praw publicznych na okres 5 lat, konfiskatę części mienia oraz zakaz zajmowania stanowisk kierowniczych związanych z materialną odpowiedzialnością na okres 5 lat (...).

Od tego wyroku wnieśli rewizję prokurator i obrońca oskarżonego (...).

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Co do rewizji prokuratora - to nie można odmówić jej słuszności co do tego, że Sąd Wojewódzki nie dokonał pełnej i wszechstronnej analizy oraz oceny zebranego materiału dowodowego i w wyniku tego wnioski tego Sądu co do wysokości kwoty zagarniętej przez oskarżonego Zygmunta P. nie mogą być uznane za trafne. Konfrontacja uzasadnienia zaskarżonego wyroku w zebranym w sprawie i ujawnionym na rozprawie głównej materiałem dowodowym wskazuje, że Sąd Wojewódzki analizując i oceniając ten materiał pominął istotne dowody, mogące wskazywać na zagarnięcie kwoty znacznie wyższej od przypisanej oskarżonemu, a wnioski Sąd ten wysunął tylko z pewnych fragmentów dowodów, pomijając ich istotną treść. Ponadto uzasadnienie zaskarżonego wyroku w kwestii analizy i oceny dowodów jest tak lakoniczne, że nie tylko nie odpowiada wymaganiom art. 357 i 372 § 1 pkt 1 k.p.k., ale nie pozwala w żaden sposób na kontrolę rewizyjną toku rozumowania Sądu Wojewódzkiego i prawidłowości wysnutych wniosków.

Przechodząc do meritum sprawy i podniesionych w rewizji zarzutów, trzeba stwierdzić, że rewizja również nie ustrzegła się od błędu, skoro - jako na zasadniczy dowód co do współdziałania oskarżonego z synem Jackiem P. w zagarnięciu 312.93 zł - powołuje się na wyjaśnienia tego Jacka P. (jako podejrzanego) złożone w postępowaniu przygotowawczym, a ujawnione na rozprawie. Wezwany na rozprawę w charakterze świadka Jacek P. - syn oskarżonego Zygmunta P. - skorzystał z prawa odmowy zeznań - jako osoba najbliższa dla oskarżonego.

Jeżeli osoba uprawniona do odmowy złożenia zeznań z tego prawa skorzystała, to poprzednio złożone zeznania tej osoby nie tylko w charakterze świadka, lecz także jej wyjaśnienia złożone w charakterze podejrzanego nie mogą ani służyć za dowód przeciwko oskarżonemu - osobie najbliższej dla świadka, ani być odtworzone (art. 168 k.p.k.). Wprawdzie art. 168 k.p.k. mówi tylko o "zeznaniu", trzeba jednak przyjąć, że określenie to obejmuje również wyjaśnienia osoby uprawnionej do odmowy złożenia zeznań, złożone w charakterze podejrzanego, gdyż przepis ten nie pozwala na korzystanie z wszystkich depozycji tej osoby złożonych przed organami ścigania i sądem, na co wskazuje zakaz odtwarzania zeznania.

Ponadto stwierdzić trzeba, że przepisy postępowania karnego - w zakresie mocy dowodowej - nie stanowią żadnej różnicy między zeznaniami świadka a wyjaśnieniami podejrzanego. Błędnie zatem i z naruszeniem art. 168 k.p.k. Sąd Wojewódzki ujawnił złożone w postępowaniu przygotowawczym wyjaśnienia Jacka P., jednakże uchybienie to nie miało wpływu na treść wyroku, skoro na te wyjaśnienia nie powołał się, czyniąc ustalenia.

OSNKW 1985 r., Nr 3-4, poz. 28