Wyrok z dnia 1988-03-17 sygn. WRN 4/88

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt WRN 4/88

Wyrok z dnia 17 marca 1988 r.

Odstąpienie przez sąd od obowiązku orzeczenia konkretnej kary (zasadniczej lub dodatkowej, np. na podstawie art. 56, 57 § 4 k.k.) jest rozstrzygnięciem, które - w myśl art. 360 § 1 pkt 5 k.p.k. - powinno być zawarte w wyroku w postaci wyraźnego zapisu. Samo powołanie przepisu upoważniającego do podjęcia określonego rozstrzygnięcia nie jest wystarczające. Nie wystarcza również powołanie się na taki przepis w uzasadnieniu wyroku. W uzasadnieniu wyroku należy wskazać, czym kierował się sąd, podejmując konkretne rozstrzygnięcie (art. 372 § 2 k.p.k.).

Przewodniczący: sędzia płk K. Kmieciak. Sędziowie: płk B. Szerszenowicz (sprawozdawca), płk J. Jeż.

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk J. Jaroń.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 17 marca 1988 r. na rozprawie sprawy Krzysztofa K., skazanego prawomocnie za przestępstwo określone w art. 199 § 1 k.k. w zw. z art. 242 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony PRL oraz w zw. z art. 25 § 2 k.k., z zastosowaniem art. 57 § 1 i 3 pkt 3 i § 4 oraz art. 73 § 1 i 2 art. 74 § 1 k.k., na karę 5 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat, z powodu rewizji nadzwyczajnej, wniesionej przez Prezesa Izby Wojskowej Sądu Najwyższego na niekorzyść, od wyroku Wojskowego Sądu Garnizonowego w N. z dnia 27 listopada 1988 r.

zmienił zaskarżony wyrok przez orzeczenie wobec skazanego Krzysztofa K. - na podstawie art. 36 § 3 k.k. - grzywny w wysokości 20.000 zł (...).

Uzasadnienie

Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść skazanego złożył od powołanego na wstępie wyroku Prezes Izby Wojskowej Sądu Najwyższego, który podnosząc zarzut obrazy przepisu prawa materialnego - art. 57 § 4 k.k. wskutek błędnego jego zastosowania, zarzut polegający na bezpodstawnym odstąpieniu od obligatoryjnej (na podstawie art. 36 § 3 k.k.) kary grzywny, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez wymierzenie wobec skazanego za przypisane mu przestępstwo określone w art. 199 § 1 k.k. kary grzywny w odpowiedniej wysokości.

Po wysłuchaniu przedstawiciela Naczelnej Prokuratury Wojskowej, popierającego rewizję nadzwyczajną, oraz obrońcy, wnoszącego o orzeczenie kary grzywny w najniższej wysokości,

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Rewizja nadzwyczajna jest zasadna.

Artykuł 36 § 3 k.k. nakłada na sąd obowiązek orzeczenia grzywny obok kary pozbawienia wolności w każdym wypadku skazania za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Niewątpliwie przestępstwem takim jest występek określony w art. 199 § 1 k.k., za który skazany został Krzysztof K. Skazany ten współuczestniczył w kradzieży mienia społecznego w celu osobistego osiągnięcia korzyści majątkowej.

Jakkolwiek w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie powiedziano tego wprost, można się jednak domyślić, iż sąd I instancji potraktował grzywnę jako karę dodatkową i stosując wobec skazanego nadzwyczajne złagodzenie kary odstąpił od orzeczenia kary grzywny w myśl art. 57 § 4 k.k., który to przepis powołany został w podstawie skazania.

W ten sposób sąd I instancji dopuścił się oczywistej obrazy przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

1) art. 36 § 3 k.k., gdyż nie zastosował się do wynikającego z tego przepisu obowiązku orzeczenia kary grzywny obok kary pozbawienia wolności, pomimo skazania za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,

2) art. 57 § 4 k.k. wskutek błędnego i nieuzasadnionego jego zastosowania; art. 57 § 4 k.k. bowiem nie może stanowić podstawy do odstąpienia od obowiązku orzeczenia grzywny, gdyż daje on wyłącznie podstawę do odstąpienia od orzeczenia kary dodatkowej, którą grzywna przecież nie jest (por. art. 30 § 1 i art. 38 k.k.).

Na marginesie zwrócić należy także uwagę na uchybienia proceduralne. W myśl art. 360 § 1 pkt 5 k.p.k. każdy wyrok powinien zawierać m.in. rozstrzygnięcie sądu. Niewątpliwie takim rozstrzygnięciem jest odstąpienie przez sąd od obowiązku orzeczenia konkretnej kary (zasadniczej lub dodatkowej, np. na podstawie art. 56, 57 § 4 k.k. itp.); powinno to znaleźć odzwierciedlenie w części rozstrzygającej wyroku w postaci wyraźnego zapisu. Samo powołanie przepisu upoważniającego do podjęcia określonego rozstrzygnięcia nie może być wystarczające. Nie wystarczy również powołanie się na taki przepis w uzasadnieniu wyroku. W uzasadnieniu wyroku należy wskazać, czym kierował się sąd, podejmując konkretne rozstrzygnięcia (art. 372 § 2 k.p.k.). W rozpoznawanej sprawie i z tego obowiązku sąd I instancji nie wywiązał się w sposób właściwy, gdyż nie uzasadnił powodów odstąpienia od orzeczenia grzywny.

OSNKW 1988r., Nr 9-10, poz. 65