Uchwała z dnia 1988-05-05 sygn. WZP 4/87

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt WZP 4/87

Uchwała z dnia 5 maja 1988 r.

Artykuł 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223) ma zastosowanie w razie rozpoznawania przez sąd zażalenia pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o warunkowym umorzeniu postępowania. W wypadku uwzględnienia takiego zażalenia (nawet częściowo) sąd odwoławczy określa opłatę za obie instancje według zasady sprecyzowanej w art. 10 ust. 1 tej ustawy.

Przewodniczący: sędzia płk H. Kmieciak. Sędziowie: płk J. Jeż, ppłk B. Szerszenowicz (sprawozdawca).

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: płk W. Kubala.

Sąd Najwyższy w sprawie Kazimierza G., wobec którego prokurator warunkowo umorzył postępowanie karne o przestępstwo określone w art. 145 § 1 k.k., po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. przez Sąd Wojewódzki Okręgu Wojskowego w Warszawie - postanowieniem z dnia 25 listopada 1987 r. - zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 Nr 49, poz. 223) ma zastosowanie w wypadku wniesienia zażalenia przez pokrzywdzonego na postanowienie o warunkowym umorzeniu? Jeżeli tak - to czy należy zobowiązywać podejrzanego do uiszczenia opłaty - w razie uwzględnienia (w tym częściowo) zażalenia - według zasad określonych w art. 10 ust. 1 cyt. ustawy, czy też w tej samej wysokości co za pierwszą instancję",

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Artykuł 12 ustawy o opłatach w sprawach karnych ustala zasadę, że art. 8-11 tej ustawy stosuje się odpowiednio w razie wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania.

Określenie "środek odwoławczy", którym posługuje się art. 12 ustawy, jest pojęciem zbiorczym i obejmuje swoim zakresem zarówno rewizję, jak i zażalenie. Oznacza to, że omawiany przepis powinien mieć zastosowanie zarówno wówczas, gdy rozstrzygnięcie o warunkowym umorzeniu postępowania zawarte zostało w wyroku, od którego wniesiono rewizję, jak też w postanowieniu - sądu lub prokuratora, na które złożono zażalenie. Zażalenie na postanowienie sądu lub prokuratora o warunkowym umorzeniu postępowania przysługuje m.in. pokrzywdzonemu (por. art. 289 i 299 § 3 k.p.k.).

Użyte w art. 12 ustawy sformułowanie "stosuje się odpowiednio", z braku wyraźnego uregulowania analizowanej sytuacji, prowadzi do wniosku, że w takim wypadku należy sięgnąć do uregulowań odnoszących się do sytuacji najbardziej zbliżonych.

Pokrzywdzonemu przysługuje zażalenie tylko w zakresie ustalenia warunków umorzenia, a uwzględnienie takiego zażalenia może polegać wyłącznie na zaostrzeniu lub złagodzeniu warunków umorzenia.

Najbardziej zbliżoną do uwzględnienia (choćby częściowo) zażalenia pokrzywdzonego na warunki umorzenia jest przeto sytuacja określona w art. 10 ust. 1, a mianowicie "obniżenie lub podwyższenie wymiaru kary albo zmiana jej rodzaju".

Tak więc w razie uwzględnienia (nawet w części) zażalenia pokrzywdzonego na postanowienie o warunkowym umorzeniu postępowania sąd odwoławczy powinien wymierzyć opłatę za obie instancje według zasady ustalonej w art. 10 ust. 1.

Praktycznie opłatę za obie instancje stanowić będzie kwota określona w art. 7.

Dlatego też udzielono odpowiedzi jak na wstępie.

OSNKW 1988 r. Nr 9-10, poz. 63