Uchwała z dnia 1989-08-29 sygn. V KZP 17/89

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt V KZP 17/89

Uchwała z dnia 29 sierpnia 1989 r.

Zabór z lasu państwowego wyrąbanych gałęzi (tzw. stroiszu) stanowi wykroczenie przewidziane w art. 148 § 1 k.w., niezależnie od wartości zabranego mienia.

Przewodniczący: sędzia W. Ochman. Sędziowie: B. Bartosik, S. Kaliński (sprawozdawca).

Prokurator Prokuratury Generalnej: H. Minarczuk.

Sąd Najwyższy w sprawie Krystyny D., oskarżonej o czyn określony w art. 199 § 1 k.k., po rozpoznaniu przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Kielcach - postanowieniem z dnia 24 kwietnia 1989 r. - na podstawie art. 390 § 1 k.p.k. zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy zabór w celu przywłaszczenia z lasu państwowego stroiszu o wartości przekraczającej 5.000 zł stanowi występek w rozumieniu art. 199 § 1 lub 2 k.k., czy też wykroczenie określone w art. 148 § 1 pkt 2 k.w.?"

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Przepisy rozdziału XIX kodeksu wykroczeń dotyczą ochrony gospodarki leśnej, polnej i ogrodowej. Dla bytu wykroczeń określonych w tym rozdziale wysokość szkody spowodowanej działaniem sprawcy jest bez znaczenia, przy czym przedmiotem ochrony może być zarówno mienie społeczne, jak i mienie cudze. Przepisy określające wykroczenia, o których mowa w tym rozdziale, mają charakter przepisów szczególnych.

Z punktu widzenia ochrony mienia ustawodawca wyodrębnił wyrąbane gałęzie, korzenie, krzewy i wykarczowane pniaki, nadając zaborowi tego mienia postać wykroczenia określonego w art. 148 § 1 pkt 2 k.w. Wyspecyfikowanie w odrębną postać tak określonych przedmiotów zaboru czyni z art. 148 § 1 pkt 2 k.w. normę szczególną w stosunku do ogólnego przepisu, traktującego o kradzieży lub przywłaszczeniu mienia, jakim jest art. 119 k.w. Bez znaczenia jest okoliczność, że w art. 148 § 1 pkt 2 k.w. dla określenia czynności sprawczej użyto słowa: "zabiera", natomiast w art. 119 k.w. posłużono się sformułowaniem: "kradnie lub przywłaszcza sobie". Nie ulega wątpliwości, że pojęcie zaboru jest pojęciem szerszym od kradzieży lub przywłaszczenia i mieści w sobie wszelkie działania skutkujące zawładnięcie mieniem.

Ponadto brak wśród ustawowych znamion czynów przewidzianych w art. 148 § 1 pkt 2 k.w. kwotowego określenia szkody oraz wprowadzenia za nie łagodniejszej sankcji świadczy o innym podejściu ustawodawcy do wykroczeń polegających na zabraniu wyrąbanych gałęzi, korzeni, krzewów lub wykarczowanych pniaków niż do kradzieży lub przywłaszczenia mienia, o którym mowa w art. 119 k.w.

Podobnie art. 120 k.w., przewidujący odpowiedzialność za wykroczenia polegające na dopuszczeniu się w celu przywłaszczenia wyrębu drzewa w lesie albo kradzieży lub przywłaszczenia sobie z lasu drzewa wyrąbanego lub powalonego, jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 119 k.w. Ta postać zaboru mienia potraktowana została przez ustawodawcę znacznie surowiej niż wykroczenie przewidziane w art. 148 § 1 pkt 2 k.w., a ponadto karalność tego zaboru jako wykroczenia uzależniona jest od wartości zabranego drzewa; powyżej której czyn karalny jest już jako występek określony w art. 213 § 1 k.k., gdy sprawca dopuszcza się wyrębu drzewa w celu przywłaszczenia, albo określony w art. 199 lub 203 k.k., gdy zabiera wyrąbane lub powalone drzewo będące mieniem społecznym lub cudzym.

Rozważania prowadzą do wniosku, że zabranie z lasu wyrąbanych gałęzi, korzeni, krzewów i wykarczowanych pniaków - niezależnie od ich wartości - stanowią wykroczenie przewidziane w art. 148 § 1 pkt 2 k.w. Zestawienia bowiem odpowiednich przepisów kodeksu wykroczeń i kodeksu karnego nie stanowią podstawy do traktowania tego czynu jak innych czynów polegających na zaborze mienia, których rozgraniczenie - wykroczenie czy występek - uzależnione zostało określoną w przepisach wartością przedmiotu zaboru. Przeciwko takiej możliwości przemawia specjalny charakter art. 148 § 1 pkt 2 k.w., nie przewidujący takiej granicy, a ponadto brak odpowiednika w kodeksie karnym w sytuacji, gdy w tymże kodeksie przewidziano inne czyny występujące także jako wykroczenia.

OSNKW 1989 r., Nr 7-12, poz. 51