Uchwała z dnia 1989-03-24 sygn. VI KZP 23/88

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt VI KZP 23/88

Uchwała 7 sędziów z dnia 24 marca 1989 r.

Na tle przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 31, poz. 137 z późn. zm.) nie jest dopuszczalne umorzenie na podstawie art. 26 § 1 k.k. w zw. z art. 11 pkt 2 k.p.k. postępowania dyscyplinarnego o przewinienie służbowe z powodu jego znikomego społecznego niebezpieczeństwa.

Przewodniczący: sędzia W. Ochman.

Sędziowie: R. Bodecki, J. Gaj, J. Mikos, L. Nowak, M. Szczepański (sprawozdawca), W. Żebrowski.

Prokurator Prokuratury Generalnej: H. Minarczuk.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu przekazanego na podstawie art. 390 § 2 k.p.k. przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny - postanowieniem z dnia 8 grudnia 1988 r. - zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy:

"Czy na tle przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 31, poz. 137 z późn. zm.) dopuszczalne jest umorzenie na podstawie art. 26 § 1 k.k. w zw. z art. 11 pkt 2 k.p.k. postępowania dyscyplinarnego o przewinienie służbowe z powodu jego znikomego społecznego niebezpieczeństwa?"

uchwalił udzielić odpowiedzi jak wyżej.

Uzasadnienie

Zasady odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów uregulowane są w rozdziale 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 31, poz. 137 z późn. zm.). W sprawach nie uregulowanych w tym rozdziale stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego (art. 108 u.s.p.). Z treści art. 104 u.s.p. wynika, że możliwe jest umorzenie postępowania dyscyplinarnego, jednakże żaden z przepisów prawa o ustroju sądów powszechnych nie wskazuje w jakich warunkach umorzenie to może nastąpić. Konieczne jest więc odwołanie się do stosowanych przepisów kodeksu postępowania karnego. Chodzi tu zarówno o art. 361 k.p.k., jak i art. 11 k.p.k., o których mowa w pytaniu. Przepisy te stosuje się do odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów "odpowiednio". Oznacza to, że nie wszystkie przepisy mają tu zastosowanie i nie w pełnym zakresie, ale tylko w takim, jaki ma to związek z treścią postępowania dyscyplinarnego. Czyny powodujące odpowiedzialność dyscyplinarną sędziów, a więc przewinienia dyscyplinarne, z reguły nie zawierają jednocześnie znamion przestępstwa, co oznacza, że stopień ich społecznego niebezpieczeństwa jest w takim stopniu niski, że uzasadnia jedynie odpowiedzialność dyscyplinarną związaną ze szczególnymi wymaganiami, jakie ustawa wiąże z zajmowaniem stanowiska sędziego. W pytaniu Wyższego Sądu Dyscyplinarnego w Warszawie słusznie zwraca się uwagę, że art. 26 § 1 k.k. odnosi się do czynów zabronionych przez ustawę pod groźbą kary, które z powodu znikomego społecznego niebezpieczeństwa nie stanowią przestępstwa, co jednak nie wyłącza dyscyplinarnej odpowiedzialności sprawcy. Wynika z tego wniosek, że art. 11 pkt 2 k.p.k. nie może być stosowany "odpowiednio" w postępowaniu dyscyplinarnym według zasad określonych w przepisach rozdziału 5 prawa o ustroju sądów powszechnych, przewinienie dyscyplinarne bowiem, nie zawierające jednocześnie znamion przestępstwa, z natury swej zawiera ładunek społecznego niebezpieczeństwa mieszczący się poniżej granicy, od której można mówić o przestępstwie. Artykuł 11 pkt 2 k.p.k. odnosi się do czynu, który nie stanowi przestępstwa z powodu jego znikomego niebezpieczeństwa społecznego. Nie odnosi się do przewinienia służbowego, a więc nie może być w tym zakresie stosowany "odpowiednio". Te same uwagi dotyczą także przewinienia dyscyplinarnego polegającego na uchybieniu godności urzędu sędziego, a tym bardziej do przewinienia dyscyplinarnego, które zawiera znamiona przestępstwa.

OSNKW 1989 r., Nr 3-4, poz. 23