Wyrok z dnia 1976-12-06 sygn. Rw 436/76

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt Rw 436/76

Wyrok z dnia 6 grudnia 1976 r.

Ujemne działanie alkoholu na organizm ludzki znane jest każdemu dorosłemu człowiekowi, a wobec tego faktu, że wypicie większej ilości alkoholu spowodowało u sprawcy ujemne następstwa w postaci obniżenia krytycyzmu oraz sprawności fizycznej i psychicznej, nie można traktować jako okoliczności mającej łagodzić stopień jego winy. Odwrotnie, popełnienie przestępstwa pod wpływem alkoholu, właśnie ze względu na świadomość jego ujemnego działania na organizm ludzki, powinno być z reguły poczytane sprawcy za okoliczność wpływającą na zwiększenie stopnia jego zawinienia.

Przewodniczący: sędzia płk A. Kaszycki (sprawozdawca). Sędziowie: płk C. Lipski, ppłk J. Dyda (s. wojsk. del.).

Prokurator Naczelnej Prokuratury Wojskowej: ppłk Z. Piekarski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 1976 r. na rozprawie sprawy Jerzego D., skazanego nieprawomocnie za przestępstwa określone w: a) art. 214 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, b) art. 145 § 1 i 3 k.k. na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z orzeczeniem zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przez okres lat 3 - łącznie na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z orzeczeniem zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres lat 3, z powodu rewizji wniesionej przez obrońcę oskarżonego od wyroku Wojskowego Sądu Okręgowego w N. z dnia 3 listopada 1976 r. rewizji obrońcy nie uwzględnił i zaskarżony wyrok

utrzymał w mocy.

Uzasadnienie

Obrońca, czyniąc zarzut wymierzenia oskarżonemu rażąco surowej kary, domaga się w rewizji jej złagodzenia. W szczególności obrońca postuluje, by sąd rewizyjny warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu przez sąd pierwszej instancji.

Na rozprawie rewizyjnej obrońca oskarżonego popierał wniesioną rewizję, natomiast przedstawiciel Naczelnej Prokuratury Wojskowej wnosił o utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Wniosek o warunkowe zawieszenie wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności obrońca uzasadniał tym, że:

- do czasu popełnienia przestępstwa oskarżony zachowywał się nienagannie, co wynika zarówno z jego opinii służbowych, jak i wywiadu środowiskowego,

- do popełnienia przypisanych mu przestępstw, zwłaszcza gdy chodzi o zabór samochodu w celu jego krótkotrwałego użycia, przyczyniło się niedbalstwo innych osób pełniących służbę, które dopuściły zarówno do zabrania samochodu, jak i wyjazdu nim z rejonu zakwaterowania,

- oskarżony dopuścił się przestępstw z lekkomyślności, która była następstwem jego stanu nietrzeźwości, powodującego "pewne upośledzenie i rozregulowanie czynników hamujących i kontrolujących jego postępowanie", co powinno być uwzględnione przy wymiarze kary.

Argumenty podniesione w rewizji obrońcy, jakkolwiek rzeczywiście znajdują - po części - uzasadnienie w dowodach, nie przemawiają za słusznością zgłoszonych wniosków. Prawdą jest w szczególności, że oskarżony cieszył się pozytywnymi opiniami, że do popełnienia przestępstw objętych zaskarżonym wyrokiem, przede wszystkim zaś zaboru samochodu w celu krótkotrwałego użycia go, przyczyniły się nieprawidłowości w zakresie pełnienia służby, która nie zapobiegła wyjazdowi oskarżonego zabranym pojazdem poza rejon zakwaterowania.

Okoliczności te jednak nie mogą skutkować złagodzenia wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności, w szczególności przez jej warunkowe zawieszenie. Sprzeciwiają się bowiem temu z jednej strony nagromadzone okoliczności wielce obciążające oskarżonego oraz z drugiej strony wzgląd na społeczne oddziaływanie kary.

Do okoliczności obciążających oskarżonego zaliczyć należy:

- znaczny stopień nietrzeźwości w chwili popełnienia przestępstwa (oskarżony wypił 300 g alkoholu, a w jego krwi stwierdzono stężenie alkoholu wynoszące 1,66‰),

- umyślne, a przy tym rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, co wyrażało się nie tylko w prowadzeniu zabranego samochodu w stanie nietrzeźwości, ale także w jeździe z niedozwoloną szybkością około 80 km/godz. oraz wjechaniu na skrzyżowanie ulic przy zapalonych czerwonych światłach.

Obok tych okoliczności nie można też w sprawie przeoczyć, że chociaż oskarżony dopuścił się dwóch przestępstw, sąd pierwszej instancji wymierzył mu karę łączną, stosując zasadę pełnej absorpcji.

Wyliczone uprzednio okoliczności, a zwłaszcza popełnienie przestępstw w stanie znacznej nietrzeźwości, powodują również, że i wzgląd na społeczne oddziaływanie kary sprzeciwia się warunkowemu zawieszeniu wymierzonej oskarżonemu kary.

Skoro zaś mowa o nietrzeźwości oskarżonego, to należy ponadto podnieść, że wywody rewizji, jakoby okoliczność tę należało uwzględnić przy wymiarze kary, i to na korzyść oskarżonego, nie mogą być aprobowane. Obrońca trafnie wywodzi, że to nietrzeźwość była głównym powodem tego, iż oskarżony dopuścił się przypisanych mu przestępstw, gdyż alkohol - jak podnosi się to w rewizji - spowodował u niego "rozregulowanie czynników hamujących i kontrolujących". Zgubny wpływ alkoholu na postępowanie ludzi, przejawiający się w rozluźnieniu u nich hamulców moralnych i stępieniu samokontroli swego postępowania, jest powszechnie znany, a wobec tego nie można traktować nietrzeźwości jako stanu usprawiedliwiającego tych sprawców, którzy dopuszczają się przestępstw pod wpływem alkoholu.

W związku z tymi wywodami sformułować można pogląd, że ujemne działanie alkoholu na organizm ludzki znane jest każdemu dorosłemu człowiekowi, a wobec tego faktu, że wypicie większej ilości alkoholu spowodowało u sprawcy ujemne następstwa w postaci obniżenia krytycyzmu oraz sprawności fizycznej i psychicznej, nie można traktować jako okoliczności mającej łagodzić stopień jego winy. Odwrotnie, popełnienie przestępstwa pod wpływem alkoholu, właśnie ze względu na świadomość jego ujemnego działania na organizm ludzki, powinno być z reguły poczytane sprawcy za okoliczność wpływającą na zwiększenie stopnia jego zawinienia.

OSNKW 1977 r., Nr 1, poz. 14