Wyrok z dnia 2019-05-02 sygn. C-694/17

–

w imieniu Pillar Securitisation Sàrl przez adwokata A. Moro,

–

w imieniu H. Arnadottir przez adwokata M. Maillieta,

–

w imieniu rządu luksemburskiego przez D. Holderer, działającą w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu rządu portugalskiego przez L. Ineza Fernandesa, M. Figueireda i P. Lacerdę, działających w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu szwajcarskiego przez M. Schölla, działającego w charakterze pełnomocnika,

–

w imieniu Komisji Europejskiej przez M. Heller oraz M. Wilderspina, działających w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni konwencji o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, podpisanej w dniu 30 października 2007 r. i zatwierdzonej w imieniu Wspólnoty decyzją Rady 2009/430/WE z dnia 27 listopada 2008 r. (Dz.U. 2009, L 147, s. 1) (zwanej dalej „konwencją z Lugano II”).

2

Wniosek ów został złożony w ramach sporu pomiędzy spółką Pillar Securitisation Sàrl a Hildur Arnadottir w przedmiocie żądania zwrotu pożyczki.

3

Rozdział II konwencji z Lugano II, zatytułowany „Jurysdykcja”, zawiera w sekcji 4, zatytułowanej „Jurysdykcja w sprawach dotyczących umów z udziałem konsumentów”, art. 15, który stanowi, co następuje:

„1.   Jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia z umowy, którą zawarła osoba, konsument, w celu, który nie może być uważany za działalność zawodową lub gospodarczą tej osoby, jurysdykcję określa się na podstawie niniejszej sekcji bez uszczerbku dla artykułu 4 i artykułu 5 punkt 5:

[…]

3.   Niniejsza sekcja nie ma zastosowania do umów przewozu, z wyjątkiem umów podróży przewidujących w zamian za cenę ryczałtową połączone świadczenia przewozu i noclegu”.

4

Artykuł 16 ust. 2 rzeczonej konwencji ma następujące brzmienie:

„Kontrahent może wytoczyć powództwo przeciwko konsumentowi tylko przed sądy państwa związanego niniejszą konwencją, na którego terytorium konsument ma miejsce zamieszkania”.

5

Artykuł 17 wspomnianej konwencji stanowi:

„Od przepisów niniejszej sekcji można odstąpić na podstawie umowy tylko wówczas:

6

Decyzja 2009/430 w motywie 4 stanowi:

„Ze względu na zbieżny charakter ustanowionych w [konwencji z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 1972, L 299, s. 32), w wersji skonsolidowanej (Dz.U. 1998, C 27, s. 1), oraz konwencji o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, podpisanej w Lugano w dniu 16 września 1988 r. (Dz.U. 1988, L 319, s. 9)] systemów jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych postanowienia konwencji z Lugano powinno się dostosować do przepisów rozporządzenia [Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2001, L 12, s. 1)], aby osiągnąć tę samą intensywność obiegu orzeczeń pomiędzy państwami członkowskimi UE a zainteresowanymi państwami EFTA”.

7

Konwencja z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych została zastąpiona rozporządzeniem nr 44/2001, które zostało z kolei uchylone rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. 2012, L 351, s. 1).

8

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. 2008, L 133, s. 66) stanowi w motywie 10:

„Definicje zawarte w niniejszej dyrektywie określają zakres harmonizacji. Obowiązki państw członkowskich związane z wprowadzaniem w życie przepisów niniejszej dyrektywy powinny zatem być ograniczone do takiego zakresu, jaki wyznaczają te definicje. Niniejsza dyrektywa nie powinna jednak naruszać możliwości stosowania przez państwa członkowskie, zgodnie z prawem [Unii], przepisów niniejszej dyrektywy w dziedzinach, które nie są objęte zakresem jej zastosowania. Państwo członkowskie mogłoby w ten sposób utrzymywać lub wprowadzać przepisy krajowe odpowiadające przepisom niniejszej dyrektywy lub niektórym jej przepisom w stosunku do umów o kredyt nieobjętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, na przykład w stosunku do umów o kredyt w kwocie niższej niż 200 EUR lub wyższej niż 75000 EUR […]”.

9

Artykuł 2 tej dyrektywy, zatytułowany „Zakres stosowania”, stanowi:

„1.   Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do umów o kredyt.

2.   Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:

[…]

[…]”.

10

Artykuł 3 lit. a) dyrektywy 2008/48 definiuje „konsumenta” jako:

„osobę fizyczną, która w transakcjach objętych niniejszą dyrektywą działa w celach niezwiązanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą lub zawodową”.

11

Hildur Arnadottir, zamieszkała w Islandii, zaciągnęła w marcu 2005 r. pożyczkę w wysokości 193621074 ISK (koron islandzkich), równowartość ponad 1 mln EUR, w spółce Kaupthing Bank Luxembourg (KBL). Zwrot wymienionej pożyczki miał nastąpić jednorazowo najpóźniej do dnia 1 marca 2010 r.

12

Pożyczka ta miała na celu umożliwienie pozwanej w postępowaniu głównym nabycia akcji islandzkiej spółki Bakkavör Group hf, w której pozwana była zatrudniona.

13

Spłata była zabezpieczona poręczeniem Bakkavör Group, które – zgodnie ze sformułowaniem użytym przez sąd odsyłający – zostało udzielone najwcześniej w 2009 r. Poręczenie zostało podpisane przez dwóch członków zarządu tej spółki, w tym przez samą H. Arnadottir.

14

Następnie KBL został podzielony na dwa podmioty. Jeden z nich, Pillar Securitisation, zażądał zwrotu zaciągniętej przez H. Arnadottir pożyczki.

15

Jako że H. Arnadottir nie zwróciła pożyczki, Pillar Securitisation wytoczył w 2011 r. powództwo o zapłatę przed sądami luksemburskimi w oparciu o zawartą w umowie pożyczki klauzulę przyznającą jurysdykcję tym sądom.

16

Tribunal d’arrondissement de Luxembourg (sąd rejonowy w Luksemburgu, Luksemburg) stwierdził jednak brak swojej jurysdykcji do rozpoznania sporu z tego względu, że H. Arnadottir należało jego zdaniem uznać za „konsumenta” w rozumieniu art. 15 konwencji z Lugano II. W konsekwencji, zdaniem tego sądu, należało pominąć klauzulę jurysdykcyjną przyznającą jurysdykcję sądom w Luksemburgu, gdyż była ona niezgodna z zawartymi w art. 17 konwencji z Lugano II przepisami dopuszczającymi odstępstwa od przepisów ogólnych.

17

Wyrokiem z dnia 27 kwietnia 2016 r. Cour d’appel (sąd apelacyjny, Luksemburg) potwierdził w drugiej instancji brak jurysdykcji sądów luksemburskich do orzekania w przedmiocie żądania Pillar Securitisation.

18

Pillar Securitisation wniosła zatem skargę kasacyjną, podnosząc zarzut naruszenia przez Cour d’appel art. 15 konwencji z Lugano II. Twierdzi ona w szczególności, po pierwsze, że Cour d’appel błędnie uznał, iż H. Arnadottir działała w celach prywatnych. Po drugie, twierdzi ona, że Cour d’appel dokonał błędnej interpretacji art. 15, uznając, że umowa pożyczki na kwotę 1 mln EUR, taka jak zawarta w postępowaniu głównym, może być uznana za umowę z udziałem „konsumenta” w rozumieniu tegoż art. 15.

19

Zdaniem Pillar Securitisation dla celów ustalenia, czy umowa pożyczki jest umową z udziałem konsumenta w rozumieniu art. 15 konwencji z Lugano II, należy zweryfikować, czy stanowi ona „umowę o kredyt konsumencki” w rozumieniu dyrektywy 2008/48. Wynika to jej zdaniem ze sprawozdania objaśniającego dotyczącego konwencji z Lugano II, opracowanego przez prof. Fausta Pocara (Dz.U. 2009, C 319, s. 1). Zgodnie z nim rzeczona dyrektywa stosuje się jedynie do umów o kredyt opiewających na kwotę wyższą niż 200 EUR i niższą niż 75000 EUR, chyba że przepisy prawa krajowego dokonujące transpozycji owej dyrektywy ustanowią w tym zakresie wyższy próg. Jako że prawo luksemburskie nie ustanawia w rzeczonym zakresie takiego wyższego progu, umowa pożyczki stanowiąca przedmiot postępowania głównego nie jest w opinii Pillar Securitisation objęta zakresem stosowania rzeczonej dyrektywy, a w konsekwencji art. 15 konwencji z Lugano II nie ma do niej zastosowania.

20

Cour de cassation (sąd kasacyjny, Luksemburg) uważa, że powstaje pytanie, w jaki sposób należy interpretować pojęcie „konsumenta” w rozumieniu art. 15 konwencji z Lugano II i art. 3 dyrektywy 2008/48. Zastanawia się on w szczególności, czy definicja zakresu stosowania rzeczonej dyrektywy w sprawie umów o kredyt konsumencki ma wpływ na definicję pojęcia „konsumenta” w rozumieniu art. 15 konwencji z Lugano II.

21

W tych okolicznościach Cour de cassation (sąd kasacyjny, Luksemburg) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy w ramach umowy kredytu, która ze względu na całkowitą kwotę kredytu nie jest objęta zakresem stosowania dyrektywy [2008/48], dana osoba może być uważana za »konsumenta« w rozumieniu art. 15 [konwencji z Lugano II], przy braku przepisów krajowych wprowadzających przepisy omawianej dyrektywy w dziedzinach nieobjętych jej zakresem stosowania, z tego względu, że umowa została zawarta w celu, który może być uważany za niezwiązany z działalnością zawodową [lub gospodarczą] tej osoby?”.

22

Poprzez swoje pytanie prejudycjalne sąd odsyłający pragnie w istocie ustalić, czy art. 15 konwencji Lugano II należy interpretować w ten sposób, że dla celów ustalenia, czy umowa o kredyt jest umową z udziałem „konsumenta” w rozumieniu rzeczonego art. 15, należy zweryfikować, czy jest ona objęta zakresem stosowania dyrektywy 2008/48, to znaczy czy całkowita kwota danego kredytu nie przekracza progu określonego w art. 2 ust. 2 lit. c) owej dyrektywy i czy w tym kontekście ma znaczenie okoliczność, że przepisy prawa krajowego dokonujące transpozycji owej dyrektywy nie ustanawiają w tym zakresie wyższego progu.

23

Jeżeli umowa o kredyt, taka jak powoływana w postępowaniu głównym, jest umową z udziałem „konsumenta” w rozumieniu art. 15 konwencji z Lugano II, to wynika z tego – zgodnie z art. 16 przywołanej konwencji, że jurysdykcję mają sądy państwa związanego ową konwencją, na którego terytorium konsument ma miejsce zamieszkania, co w rozważanym wypadku oznacza sądy islandzkie. Natomiast jeżeli dana umowa nie stanowi umowy konsumenckiej objętej zakresem stosowania art. 15 konwencji z Lugano II, jurysdykcję mają sądy wskazane przez klauzulę jurysdykcyjną zawartą w owej umowie, co w rozważanym wypadku oznacza sądy luksemburskie.

24

Na wstępie należy zauważyć, że Pillar Securitisation podnosi, iż H. Arnadottir zawarła umowę w ramach prowadzenia działalności zawodowej lub gospodarczej i że nie odpowiada definicji „konsumenta”. Sąd odsyłający nie zadaje jednak Trybunałowi pytań dotyczących celu, któremu miała służyć pożyczka taka jak zaciągnięta przez H. Arnadottir. Przeciwnie, jak wynika z brzmienia przedstawionego pytania, sąd odsyłający zadaje Trybunałowi pytanie oparte na założeniu, że owa umowa została zawarta w celach, które można uznać za niezwiązane z działalnością zawodową lub gospodarczą H. Arnadottir. Ponadto w każdym wypadku postanowienie odsyłające nie zawiera wystarczających informacji, aby Trybunał mógł udzielić użytecznych wskazówek w tym zakresie.

25

W związku z tym w ramach rozpatrywanej sprawy nie ma potrzeby analizowania celu umowy pożyczki zawartej przez osobę taką jak H. Arnadottir.

26

Należy natomiast zbadać, czy okoliczność, że umowa o kredyt opiewa na kwotę przekraczającą ustanowiony w art. 2 ust. 2 lit. c) dyrektywy 2008/48 próg 75000 EUR, w sytuacji gdy prawo krajowe nie przywiduje w tym zakresie wyższego progu, nie stanowi przeszkody dla stosowania art. 15 konwencji z Lugano II.

27

W odniesieniu do kwestii wykładni konwencji z Lugano II należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że postanowienia jej mają brzmienie praktycznie identyczne z brzmieniem odpowiadających im artykułów rozporządzeń nr 44/2001 i 1215/2012 oraz że należy dbać o jednolitą wykładnię równoważnych postanowień tych instrumentów prawnych (zob. podobnie wyrok z dnia 20 grudnia 2017 r., Schlömp, C‑467/16, EU:C:2017:993, pkt 46, 47).

28

Artykuł 15 konwencji z Lugano II dotyczy umów zawieranych przez osobę, konsumenta, w celu, który nie może być uważany za działalność zawodową lub gospodarczą tej osoby. Poszczególne umowy objęte zakresem stosowania tej definicji zostały wyszczególnione w art. 15 ust. 1 lit. a)–c). Trybunał orzekł, że – jeżeli chodzi o równoważne uregulowanie rozporządzenia nr 44/2001, powtórzone w rozporządzeniu nr 1215/2012 i poza pewnymi umowami przewozu wykluczonymi z zakresu stosowania zasad dotyczących jurysdykcji w obszarze umów konsumenckich przez art. 15 ust. 3 tego rozporządzenia – art. 15 ust. 1 lit. c) dotyczy wszystkich umów, bez względu na ich przedmiot, jeśli zostały zawarte przez konsumenta z profesjonalnym kontrahentem i wchodzą w zakres w działalności gospodarczej lub zawodowej tego ostatniego (zob. podobnie wyrok z dnia 14 maja 2009 r., Ilsinger, C‑180/06, EU:C:2009:303, pkt 50).

29

Dyrektywa 2008/48 definiuje ze swojej strony w swoim art. 3 „konsumenta” jako każdą osobę fizyczną, która w transakcjach objętych niniejszą dyrektywą działa w celach niezwiązanych ze swoją działalnością handlową, gospodarczą lub zawodową.

30

Owych transakcji, choć nie zostały one zdefiniowane, dotyczy art. 2 dyrektywy 2008/48, zatytułowany „Zakres stosowania”, który przewiduje w ust. 1, że owa dyrektywa ma zastosowanie do umów o kredyt, lecz, zgodnie z jej ust. 2 lit. c), nie dotyczy to umów o kredyt, których całkowita kwota jest niższa niż 200 EUR lub wyższa niż 75000 EUR.

31

Następnie, co zauważył również co do istoty rzecznik generalny w pkt 31 swojej opinii, z art. 15 konwencji z Lugano II i z art. 3 dyrektywy 2008/48 wynika, że pojęcie „konsumenta” zostało zdefiniowane w tych dwóch tekstach w sposób w dużej mierze identyczny, a mianowicie poprzez odwołanie do osoby zawierającej umowę „w celu, który nie może być uważany za działalność zawodową lub gospodarczą” (konwencja z Lugano II), względnie „w celach niezwiązanych z działalnością handlową, gospodarczą lub zawodową” (dyrektywa 2008/48).

32

Niemniej jednak transakcje objęte dyrektywą 2008/48 dotyczą umów o kredyt z udziałem konsumenta, ograniczonych pod względem ich całkowitej kwoty do tych opiewających na kwotę wyższą aniżeli 200 EUR i niższą aniżeli 75000 EUR, podczas gdy w przypadku umów konsumenckich objętych zakresem stosowania konwencji z Lugano II takie progi nie zostały przewidziane.

33

Należy zatem ustalić, czy umowami o kredyt konsumencki objętymi zakresem stosowania art. 15 konwencji z Lugano II są tylko te umowy, które należą do zakresu stosowania dyrektywy 2008/48, i czy w związku z tym jest tak, iż nie zaliczają się do nich umowy o kredyt opiewające na kwoty niższe niż 200 EUR i wyższe niż 75000 EUR.

34

W kwestii tej Trybunał orzekł już, że w celu zagwarantowania poszanowania celów realizowanych przez prawodawcę Unii Europejskiej w dziedzinie umów zawieranych z udziałem konsumentów, jak również spójności prawa Unii, należy wziąć w szczególności pod uwagę pojęcie „konsumenta” występujące w innych uregulowaniach prawa Unii (zob. wyroki: z dnia 5 grudnia 2013 r., Vapenik, C‑508/12, EU:C:2013:790, pkt 25; z dnia 25 stycznia 2018 r., Schrems, C‑498/16, EU:C:2018:37, pkt 28).

35

Jednakowoż dążenie do zapewnienia spójności pomiędzy różnymi aktami prawa Unii nie może prowadzić do nadania przepisom rozporządzenia regulującego jurysdykcję wykładni, która nie byłaby powiązana z ustanowionym w nim systemem i jego celami (zob. podobnie wyrok z dnia 16 stycznia 2014 r., Kainz, C‑45/13, EU:C:2014:7, pkt 20).

36

W konsekwencji należy w końcu uwzględnić cele przywołanych aktów prawnych, a mianowicie konwencji z Lugano II i dyrektywy 2008/48, aby ustalić, czy umowami o kredyt konsumencki objętymi zakresem stosowania art. 15 konwencji z Lugano II są w istocie tylko umowy objęte zakresem stosowania dyrektywy 2008/48, co wykluczałoby tym samym z tym umowy takie jak umowa będąca przedmiotem postępowania głównego, w ramach której całkowita kwota kredytu przekracza próg 75000 EUR.

37

W kwestii tej należy stwierdzić, że konwencja z Lugano II i dyrektywa 2008/48 realizują odmienne cele.

38

Jeżeli chodzi o cel dyrektywy 2008/48, to jak wynika z jej motywów 7 i 9, polega on na ustanowieniu, w dziedzinie kredytu konsumenckiego, pełnej i bezwzględnie wiążącej harmonizacji w wielu kluczowych obszarach, uznanej za niezbędną do zapewnienia wszystkim konsumentom w Unii wysokiego i równoważnego poziomu ochrony ich interesów i ułatwienia powstawania dobrze funkcjonującego wewnętrznego rynku kredytów konsumenckich (wyrok z dnia 27 marca 2014 r., LCL Le Crédit Lyonnais, C‑565/12, EU:C:2014:190, pkt 42).

39

Trybunał orzekł ponadto, że w ramach tego celu chodzi o zapewnienie skutecznej ochrony konsumentów przed nieodpowiedzialnym udzielaniem kredytów przekraczających ich możliwości finansowe i mogących skutkować ich niewypłacalnością (wyrok z dnia 27 marca 2014 r., LCL Le Crédit Lyonnais, C‑565/12, EU:C:2014:190, pkt 43).

40

W tym celu dyrektywa 2008/48 zmierza do harmonizacji niektórych aspektów prawa materialnego w dziedzinie umów o kredyt konsumencki, w szczególności wymogów informacyjnych wobec konsumenta, będącego również kredytobiorcą. Dyrektywa 2008/48 nakłada przy tym na kredytodawcę w szczególności obowiązki informacyjne w ramach fazy poprzedzającej zawarcie umowy.

41

Dążąc do realizacji podwójnego celu rzeczonej dyrektywy, polegającego jednocześnie na ochronie interesów konsumentów oraz ułatwieniu powstawania dobrze funkcjonującego wewnętrznego rynku kredytów konsumenckich, prawodawca Unii zdefiniował umowy o kredyty konsumenckie objęte środkami harmonizującymi, ograniczając je do umów opiewających na całkowitą kwotę kredytu nie sytuującą się poniżej progu 200 EUR ani powyżej progu 75000 EUR.

42

Jeżeli chodzi o cel konwencji z Lugano II – celem konwencji tej nie jest harmonizacja przepisów prawa materialnego regulującego umowy o kredyt konsumencki, lecz określenie – podobnie jak w przypadku rozporządzenia nr 44/2001, a następnie rozporządzenia nr 1215/2012 – zasad umożliwiających ustalenie sądu mającego jurysdykcję dla rozstrzygnięcia sporu z zakresu spraw cywilnych i handlowych, dotyczącego między innymi umowy zawartej między przedsiębiorcą a osobą działającą w celu, który nie może być uważany za jej działalność zawodową lub gospodarczą, w sposób przyznający w takiej sytuacji tej osobie ochronę. W dążeniu do realizacji tego celu zakres stosowania konwencji nie jest ograniczony ze względu na konkretne kwoty i obejmuje wszelkie typy umów, z wyjątkiem umów wskazanych w art. 15 ust. 3 konwencji.

43

Z uwagi na odmienne cele dyrektywy 2008/48 oraz konwencji z Lugano II fakt, że umowa o kredyt, taka jak stanowiąca przedmiot postępowania głównego, nie jest objęta zakresem stosowania dyrektywy 2008/48 z tego względu, iż kredyt opiewa na kwotę przekraczającą ustanowiony w art. 2 ust. 2 lit. c) owej dyrektywy próg 75000 EUR, nie ma znaczenia dla ustalenia zakresu stosowania art. 15 konwencji z Lugano II.

44

Ponadto, jak zauważył również rzecznik generalny w pkt 48 swojej opinii, gdyby ustanowione w dyrektywie 2008/48 progi dotyczące całkowitej kwoty kredytu wyznaczały zakres stosowania art. 15 konwencji z Lugano II, sytuacja ta prowadziłaby do tego, że osoby, które zawarły umowę o kredyt, którego całkowita kwota byłaby niższa niż 200 EUR, nie mogłyby powoływać się na chroniący interesy konsumentów przepis art. 15 konwencji. Taka sytuacja nie byłaby jednak zgodna z celami realizowanymi przez konwencję z Lugano II, ponieważ nie istnieje zasadnicza różnica w kwestii posiadania statusu słabszej strony umowy przez osobę, która zawarła umowę kredytową w wysokości 100 EUR, w stosunku do osoby, która zawarłaby ją na kwotę 200 EUR.

45

Podobnie, jeżeli chodzi o górny próg 75000 EUR, konsument, który zawarł umowę o kredyt na wyższą kwotę, zasługuje na ochronę przewidzianą w art. 15 konwencji w niemniejszym stopniu.

46

Wynika z tego, że okoliczność, iż próg przewidziany przez prawo krajowe nie jest wyższy od progu ustanowionego przez dyrektywę 2008/48, również nie ma znaczenia dla ustalenia, czy umowa o kredyt jest objęta zakresem stosowania art. 15 konwencji z Lugano II.

47

To w świetle tych stwierdzeń należy odczytywać przywołane w pkt 19 niniejszego wyroku sprawozdanie objaśniające opracowane przez prof. Fausta Pocara, do którego odwołuje się Pillar Securitisation. Sprawozdanie to wskazuje w pkt 81, że art. 15 konwencji z Lugano II, w porównaniu z uregulowaniem, które zastąpił, znacznie poszerza katalog umów zawartych z udziałem konsumentów. W sprawozdaniu tym czytamy również, że szeroka koncepcja umów zawieranych z udziałem konsumentów rozszerza zakres oferowanej ochrony i obejmuje wszystkie umowy regulowane przez dyrektywy unijne jako umowy z udziałem konsumentów, łącznie z umowami o kredyt konsumencki, w zakresie, w jakim należą one do zakresu stosowania dyrektywy 2008/48. W tym kontekście odesłanie do rzeczonej dyrektywy należy rozumieć jako ilustrujące i nie może być ono rozumiane jako oznaczające, że w przypadku umów o kredyt zawieranych z udziałem konsumenta jedynie umowy objęte zakresem stosowania dyrektywy 2008/48 opiewające na kwoty nieprzekraczające określonych w tej dyrektywie maksymalnych progów, należą do zakresu stosowania art. 15 konwencji z Lugano II.

48

W konsekwencji na przedstawione pytanie należy odpowiedzieć, iż art. 15 konwencji z Lugano II należy interpretować w ten sposób, że dla celów ustalenia, czy umowa o kredyt jest umową z udziałem „konsumenta” w rozumieniu rzeczonego art. 15, nie jest wymagane zweryfikowanie, czy jest ona objęta zakresem stosowania dyrektywy 2008/48, to znaczy czy całkowita kwota danego kredytu nie przekracza progu określonego w art. 2 ust. 2 lit. c) owej dyrektywy, a w kontekście tym nie ma znaczenia okoliczność, że przepisy prawa krajowego dokonujące transpozycji tej dyrektywy nie ustanawiają w tym zakresie wyższego progu.

49

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 15 konwencji o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, podpisanej w dniu 30 października 2007 r. i zatwierdzonej w imieniu Wspólnoty decyzją Rady 2009/430/WE z dnia 27 listopada 2008 r., należy interpretować w ten sposób, że dla celów ustalenia, czy umowa o kredyt jest umową z udziałem „konsumenta” w rozumieniu rzeczonego art. 15, nie jest wymagane zweryfikowanie, czy jest ona objęta zakresem stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG, to znaczy czy całkowita kwota danego kredytu nie przekracza progu określonego w art. 2 ust. 2 lit. c) owej dyrektywy, a w kontekście tym nie ma znaczenia okoliczność, że przepisy prawa krajowego dokonujące transpozycji tej dyrektywy nie ustanawiają w tym zakresie wyższego progu.

Podpisy