Wyrok z dnia 1999-09-22 sygn. III KKN 195/99

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III KKN 195/99

Wyrok z dnia 22 września 1999 r. 

Zawarty w art. 54 § 2 k.k. zakaz orzekania wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, kary dożywotniego pozbawienia wolności nie wyklucza wymierzenia nieletniemu, odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 k.k. za przestępstwo zagrożone taką karą - 25 lat pozbawienia wolności.

Przewodniczący: sędzia SN A. Popowicz (sprawozdawca). Sędziowie SN: H. Gordon-Krakowska, P. Kalinowski, A. Konopka, W. Kozielewicz. Prokurator Prokuratury Krajowej: W. Smardzewski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu w dniu 22 września 1999 r., sprawy Tomasza W., skazanego z art. 148 § 1 i in. k.k. z 1969 r., z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego od wyroku Sądu Apelacyjnego w G. z dnia 8 grudnia 1998 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 10 lipca 1998 r.

oddalił kasację

Uzasadnienie  

Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w K. z dnia 10 lipca 1998 r. Tomasz W. został uznany za winnego tego, że w nocy z dnia 31 sierpnia 1997 r. na dzień 1 września 1997 r. w G., działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonym nieletnim w bezpośrednim zamiarze pozbawienia życia Józefy W. i zaboru mienia w celu przywłaszczenia - zadał jej niebezpiecznym narzędziem w postaci noża i tasaka kilkadziesiąt ciosów w głowę, szyję, klatkę piersiową, brzuch i plecy, w wyniku czego spowodował rany cięte głowy różnej głębokości i różnej długości oraz ranę rąbaną w okolicy przynosowej prawej, rany cięte w okolicy szyi z przecięciem krtani, liczne rany kłute klatki piersiowej, powodujące spadnięcie płuca, ranę kłutą mięśnia sercowego, rany kłute jamy brzusznej oraz okolicy łonowej, które to obrażenia spowodowały utratę dużej ilości krwi, w wyniku czego nastąpił wstrząs oligowolemiczny, skutkujący śmiercią pokrzywdzonej, a następnie zabrał w celu przywłaszczenia pieniądze, magnetowid "Akai", radiomagnetofon, żelazko, kasety video i magnetofon, odzież i obuwie, sprzęt fotograficzny, walkmana, telefon oraz inne przedmioty wartości co najmniej 3.925 zł na szkodę Kazimierza W., Karoliny W. i Daniela W. i na podstawie art. 148 § 1 w zb. z art. 210 § 2 i w zw. z art. 9 § 2 k.k. z 1969 r. skazany na 25 lat pozbawienia wolności oraz pozbawienia praw publicznych na 10 lat.

Sąd Apelacyjny w G., rozpoznając sprawę na skutek apelacji obrońcy oskarżonego, wyrokiem z dnia 9 grudnia 1998 r. utrzymał powyższe orzeczenie w mocy.

Kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego złożył obrońca skazanego, zarzucając obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 10 § 3 k.k. w zw. z art. 54 § 2 k.k. w zw. z art. 39 § 3 k.k. poprzez wymierzenie oskarżonemu jako nieletniemu kary 25 lat pozbawienia wolności, i wnosząc o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu w G. do ponownego rozpoznania.  

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Zawarty w art. 54 § 2 k.k. zakaz orzekania wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat kary dożywotniego pozbawienia wolności nie wyklucza wymierzenia nieletniemu, odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 k.k. za przestępstwo zagrożone taką karą - 25 lat pozbawienia wolności.

Zbrodnia, o której mowa w art. 148 § 1 k.k., zagrożona jest zarówno w k.k. w 1969 r., jak i obecnie obowiązującym kodeksie karnym karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 8 lat, karą 25 lat pozbawienia wolności lub karą dożywotniego pozbawienia wolności. Zawarty w art. 54 § 2 k.k. zakaz wymierzania kary dożywotniego pozbawienia wolności sprawcy, który w dniu czynu nie ukończył 18 lat, nie powoduje, że zbrodnia określona w art. 148 § 1 k.k. traci przymiot przestępstwa zagrożonego tą karą.

Sąd Najwyższy w licznych i jednolitych orzeczeniach wydanych na tle k.k. z 1969 r. wyrażał pogląd, iż górną granicę ustawowego zagrożenia określają wyłącznie przepisy części szczególnej kodeksu karnego lub innych ustaw i pogląd ten nie stracił aktualności w odniesieniu do aktualnie obowiązującego kodeksu karnego. Przewidziany zatem obowiązek wymierzania nieletnim kary nie przekraczającej dwóch trzecich ustawowego zagrożenia należy odnosić do kary dożywotniego pozbawienia wolności, a nie kary 25 lat pozbawienia wolności.

Możliwość orzeczenia wobec sprawcy nieletniego odpowiadającego w warunkach art. 10 § 2 k.k. kary 25 lat pozbawienia wolności wynika zresztą wprost z treści art. 38 § 3 k.k. Należy bowiem przypomnieć, że obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia według reguł zawartych w tym przepisie dotyczy wyłącznie sprawców nieletnich. Przyjęcie zatem poglądu wyrażonego w kasacji prowadziłoby do założenia, że art. 38 § 3 k.k. jest przepisem pustym.

Porównanie uregulowań zawartych w art. 10 § 3, art. 38 § 3 i art. 54 § 2 k.k. prowadzi więc do jednoznacznego wniosku, że najsurowszą karą, jaką można wymierzyć nieletniemu sprawcy odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 k.k. za przestępstwo zagrożone karą dożywotniego pozbawienia wolności jest kara 25 lat pozbawienia wolności.

Kasację obrońcy Tomasza W. należało więc oddalić.

 OSNKW 1999r., Nr 11-12, poz. 73