Wyrok z dnia 1985-09-25 sygn. IV PR 200/85

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV PR 200/85

Wyrok z dnia 25 września 1985 r.

Potwierdzenie przez pracownika jego podpisem na jakimkolwiek dokumencie otrzymania towaru stanowi dowód, że towar w ilości wskazanej w tym dokumencie został temu pracownikowi powierzony. Potwierdzenie takie może nastąpić na dokumencie, jakim przedsiębiorstwo z reguły posługuje się w praktyce przy dostawach towarów, jak również w każdy inny sposób świadczący o tym, iż pracownik potwierdza odbiór towaru.

Przewodniczący: sędzia SN Z. Stypułkowska. Sędziowie SN: E. Jachczyk, M. Rafacz-Krzyżanowska (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy z powództwa Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" w T. przeciwko Renacie B. i Dorocie M. o odszkodowanie na skutek rewizji powodowej Spółdzielni od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Katowicach z dnia 31 grudnia 1984 r.:

uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu (Sądowi Pracy) w Katowicach do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania rewizyjnego.

Uzasadnienie

Powodowa Spółdzielnia domagała się zasądzenia od Renaty B. kwoty 317.896 zł i od Doroty M. kwoty 35.321 zł tytułem nieuzasadnionego niedoboru, jaki zaistniał w okresie od 14 kwietnia 1980 r. do 31 lipca 1980 r. na stoisku monopolowym prowadzonym przez pozwane w Domu Handlowym należącym do powódki, na podstawie umowy o materialnej odpowiedzialności.

Pozwane nie uznały powództwa i wniosły o jego oddalenie.

Sąd Wojewódzki ustalił, że pozwane zostały zatrudnione na stoisku monopolowym Domu Handlowego na podstawie umowy o pracę z dnia 14 kwietnia 1980 r., mocą której Renata B. jako starszy sprzedawca przyjęła całkowitą odpowiedzialność za mienie sklepu, Dorota M. zaś zatrudniona jest celem przyuczenia do zawodu bez odpowiedzialności materialnej, w drugiej zaś umowie również z datą 14 kwietnia 1980 r. podpisanej przez obie pozwane przyjęły one materialną odpowiedzialność: Renata B. w 90%, a Dorota M. w 10%.

Dostawa artykułów monopolowych następowała bezpośrednio na stoisko lub do magazynu przystoiskowego, a fakturę za dostarczone artykuły podpisywała kierownik Domu Handlowego lub magazynierka tego domu, sprawdzając dostawę i rozpisując towar na stoisko za pomocą dowodów "magazyn wyda" w tym samym lub w następnym dniu, a na podstawie tych dowodów Dom Handlowy uznawał się w raportach. Natomiast stoisko monopolowe dowodami tymi obciążało się w raportach sporządzanych co 10 dni, przy czym dowód "magazyn wyda" zawierał pieczątki i podpisy ze strony wydającej - magazynu Domu Handlowego i ze strony przyjmującego - stanowiska monopolowego nr 6. W wyniku badań faktur za dostarczone artykuły monopolowe z dowodami "magazyn wyda" ujawniono dowód nr 106 684 z dnia 30 kwietnia 1980 r. na sumę towarów i opakowań 363.080 zł, którym stoisko monopolowe obciążyło się w dodatkowym raporcie nr 5 z dnia 30 kwietnia 1980 r., a dowód ten nie figuruje w raportach Domu Handlowego po stronie uznania ani też w fakturach dostawczych załączonych do raportów Domu Handlowego. Kopia faktury nr 903/XIX z daty 30 kwietnia 1980 r. zawierająca w swej treści towar i opakowania na ilości i wartości wymienione w dowodzie wewnętrznym "magazyn wyda" 106 684 z dnia 30 kwietnia 1980 r. stanowiła kopię faktury ogólnej, na podstawie której kierowca Spółdzielni Transportu Ciężkiego pobierał towar od dostawcy - Wojewódzkiego Związku Spółdzielni Rolniczych "Samopomoc Chłopska" w K. - Zakład Gospodarczy w T.

Na podstawie tych ustaleń Sąd Wojewódzki doszedł do następujących wniosków:

Podstawą przypisania odpowiedzialności za stwierdzony niedobór jest fakt przyjęcia towarów na stoisko. Przy ustalonym przez powódkę sposobie dostawy artykułów monopolowych i obiegiem dokumentów Spółdzielnia w sposób przekonywający nie udowodniła, aby dostawa w dniu 30 kwietnia 1980 r. przeznaczona była na stoisko prowadzone przez pozwane. Podstawowym dokumentem wskazującym na fakt dostawy artykułów do magazynu jest potwierdzenie pieczątką faktury przez magazyn Domu Handlowego i na tej podstawie wystawiany jest dowód "magazyn wyda" z pieczątkami i podpisami z jednej strony wydającego - magazynu Domu Handlowego - a ze strony przyjmującego - stoiska monopolowego nr 6. Dowód "magazyn wyda" jako dowód rozchodu wewnętrznego stanowił podstawę do sporządzenia przez stoisko raportu kasowego. Tymczasem strona powodowa nie ma nie tylko kopii faktury z potwierdzeniem dostawy do magazynu artykułów, ale także oryginału dowodu rozchodu tej partii towarów, opartego na fakturze dostawczej. Natomiast został wystawiony dokument wtórny w postaci dowodu wewnętrznego "magazyn wyda", który ze strony stoiska jako przejmującego podpisała pozwana Dorota M., i stoisko obciążyło się tym dowodem raportem dodatkowym nr 5 z dnia 30 kwietnia 1980 r. Skoro strona powodowa nie ma kopii faktury potwierdzającej dostawę towaru do magazynu Domu Handlowego, a ponadto brak jest dowodu rozchodu przyjętej partii towarów, wystawionego na podstawie faktury dostawczej, to zdaniem Sądu nie można przyjąć obciążenia stoiska, mimo wystawienia dowodu wtórnego, jakim jest dowód "magazyn wyda", i pokwitowanie odbioru przez pracownika materialnie nieodpowiedzialnego.

Zdaniem Sądu Wojewódzkiego, nie ma znaczenia zapis w kartotece analitycznej, skoro obciążenia stoiska i rozliczenie magazynu Domu Handlowego wynikało z dowodu "magazyn wyda" i raportu dodatkowego sporządzonego przez stoisko.

W tym stanie rzeczy Sąd Wojewódzki powództwo oddalił.

Wyrok ten zaskarżyła powodowa Spółdzielnia, domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy Sądowi Wojewódzkiemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Oddalając powództwo Sąd Wojewódzki stanął na stanowisku, że strona powodowa nie udowodniła powierzenia pracownikom zatrudnionym w stoisku monopolowym dostawy towaru z dnia 30 kwietnia 1980 r. To przekonanie oparł Sąd Wojewódzki na tym, że magazyn Domu Handlowego nie dysponuje oryginałem faktury na dostawę towaru. Sąd Wojewódzki jest zdania, że podpisanie przez jedną z pracownic zatrudnionych w stoisku monopolowym wewnętrznego dowodu "magazyn wyda", tzw. magazynówki, nie stanowi dowodu powierzenia towaru temu stoisku. Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. Wbrew stanowisku zaskarżonego wyroku potwierdzenie przez pracownika jego podpisem na jakimkolwiek dokumencie otrzymania towaru stanowi dowód, że towar w ilości wskazanej w tym dokumencie został temu pracownikowi powierzony, przy czym forma potwierdzenia jest obojętna. Potwierdzenie takie może nastąpić na dokumencie, jakim przedsiębiorstwo z reguły posługuje się w praktyce przy dostawach towarów, jak również w każdy inny sposób, świadczący o tym, że pracownik potwierdza odbiór towaru. Dlatego też podpisanie przez pracownika tzw. magazynówki (magazyn wyda) stanowi wystarczający dowód, iż towar w ilości wskazanej w tej magazynówce został pracownikowi powierzony. Dodatkowym argumentem przemawiającym przeciwko stanowisku Sądu Wojewódzkiego jest ustalony przez Sąd fakt sporządzenia dodatkowego raportu nr 5 z dnia 30 kwietnia 1980 r. przez stoisko monopolowe, obejmującego dostawę z dnia 30 kwietnia 1980 r.

Sąd Najwyższy, uznając zarzuty za uzasadnione, uchylił zaskarżony wyrok w celu ustalenia wysokości szkody oraz zakresu odpowiedzialności pozwanych.

OSNC 1986 r., Nr 5, poz. 84