Postanowienie z dnia 1982-12-06 sygn. I CZ 116/82

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I CZ 116/82

Postanowienie z dnia 6 grudnia 1982 r. 

Postanowienie oddalające wniosek o wyłączenie biegłego nie podlega uzasadnieniu, nie przysługuje bowiem na nie zażalenie (art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 394 § 1 k.p.c.).

Przewodniczący: sędzia SN H. Dąbrowski. Sędziowie SN: B. Bladowski (sprawozdawca), T. Żyznowski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Zakładu Gastronomii Handlu Detalicznego "H" przeciwko Edwardowi P. o należność pieniężną na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Warszawie z dnia 15 października 1982 r.

oddalił zażalenie i pozostawił rozstrzygnięcie o kosztach orzeczeniu końcowemu w sprawie.

Uzasadnienie

Na postanowienie Sądu Wojewódzkiego z dnia 15.X.1982 r., odmawiające żądaniu strony pozwanej sporządzenia uzasadnienia postanowienia z dnia 21.IX.1982 r. oddalające wniosek tej strony o wyłączenie biegłego Ryszarda R., wniosła ona zażalenie oparte na zarzucie obrazy prawa procesowego, domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia i nakazania Sądowi I instancji sporządzenia oraz doręczenia jej uzasadnienia postanowienia z dnia 21.IX.1982 r.

Strona powodowa w odpowiedzi na zażalenie wniosła o jego oddalenie, przy uwzględnieniu kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

W zakresie zagadnienia procesowego dotyczącego zaskarżenia wymienionego na wstępie postanowienia Sądu I instancji odpowiedź na pytanie co do dopuszczalności zażalenia na oddalenie wniosku o wyłączenie biegłego implikuje odpowiedź na pytanie co do obowiązku sądu sporządzenia uzasadnienia takiego postanowienia; jak wiadomo bowiem, obowiązek Sądu uzasadnienia postanowienia uzależniony jest od jego zaskarżalności, przy czym obowiązek ten wypełnia Sąd z urzędu, jeżeli postanowienie wydane zostało w sprawie z udziałem jednostki gospodarki uspołecznionej albo prokuratora, w innych zaś sprawach - na żądanie strony zgłoszone w ustawowym terminie tygodniowym (dochodzi tu jeszcze szczególny obowiązek sądu uzasadnienia postanowienia, gdy strona zaskarżyła je zażaleniem, nie zgłaszając uprzednio żądania, o którym wyżej wspomniano).

Odpowiedź na oba - nasuwające się ipso facto przy rozpoznawaniu zażalenia - pytania muszą być negatywne. Postanowienie oddalające wniosek o wyłączenie biegłego nie podlega uzasadnieniu, nie przysługuje bowiem na nie zażalenie (art. 357 § 1 i 2 w zw. z art. 394 § 1 k.p.c.).

Powołany ostatnio przepis art. 394 § 1 k.p.c., obejmujący podstawowy dla procesu katalog wypadków, w których dopuszczalne jest zażalenie na określone postanowienia Sądu I instancji, nie zawiera wypadku oddalenia wniosku o wyłączenie biegłego. Chybiony jest natomiast pogląd skarżącego, że za przyjęciem dopuszczalności zażalenia na powyższe postanowienie przemawia treść przepisów art. 49 i 281 k.p.c. Ten ostatnio bowiem wymieniony przepis dotyczy jedynie przyczyn wyłączenia biegłego, takich samych jak przyczyny wyłączenia sędziego, wymienione w przepisach art. 48 i 49 k.p.c., oraz ograniczenia czasu do zgłoszenia przez stronę żądania (opartego na przepisie art. 49 k.p.c.) wyłączenia biegłego.

Jednakże w rozumieniu art. 54 k.p.c. biegły nie jest organem sądowym, nie jest on bowiem powołany (jak np. ławnik lub notariusz) do rozpoznania i rozstrzygania spraw w ramach przepisów o właściwości sądu.

Uchybienie procesowe sądu polegające na bezzasadnym oddaleniu wniosku strony o wyłączenie biegłego może zostać jedynie objęte zaskarżeniem w drodze rewizji (art. 383 w zw. z art. 368 pkt 5 k.p.c.), pod warunkiem jednak, który zresztą w sprawie niniejszej został spełniony, że strona na powyższe uchybienie przepisom postępowania zwróciła uwagę sądu w trybie art. 162 k.p.c., przy czym postanowienie, o którym mowa, podlegałoby w każdym bądź razie z urzędu kontroli sądu II instancji, gdyby pozostawało w związku z podstawami rewizyjnymi uwzględnianymi przez ten sąd z urzędu w myśl art. 381 § 1 k.p.c. (ponadto w sprawach wymienionych w art. 381 § 2 i art. 475 § 3 k.p.c. sąd II instancji kontroluje z urzędu wszelkie postanowienia poprzedzające wydanie wyroku, a nie podlegające oddzielnemu zaskarżeniu).

Zwrócić na koniec trzeba uwagę na celowość rozważenia i ewentualnego ustosunkowania się przez sąd I instancji w dalszym toku postępowania do zarzutu pozwanego zawartego w uzasadnieniu zażalenia, że sąd nie wysłuchał jego wniosku co do wyboru biegłego, tego rodzaju bowiem uchybienie przepisowi art. 278 § 1 k.p.c. również może zostać objęte podstawą rewizji (art. 383 w związku z art. 368 pkt 5 i art. 162 k.p.c.).

Oddalając zażalenie, jako nieuzasadnione, w myśl art. 387 w związku z art. 397 § 2 k.p.c., o obowiązku orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego postanowiono zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c.

OSNC 1983 r., Nr 8, poz. 120