Postanowienie z dnia 1982-06-11 sygn. III CRN 2/82

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CRN 2/82

Postanowienie z dnia 11 czerwca 1982 r. 

W świetle przepisów art. 135-137 k.c. odrębna własność lokali może być ustanowiona zarówno w drodze umowy, jak i w postępowaniu o zniesienie współwłasności tylko co do wszystkich lokali znajdujących się w małym domu mieszkalnym. Niedopuszczalne jest natomiast ustanowienie takiej własności co do niektórych tylko lokali z pozostawieniem pozostałych we współwłasności.

Przewodniczący: sędzia SN H. Dąbrowski. Sędziowie SN: S. Dmowski (sprawozdawca), T. Bielecki.

Sąd Najwyższy z udziałem Prokuratora Prokuratury Generalnej Iwony Kaszyszczyn po rozpoznaniu na rozprawie sprawy z wniosku Jana i Kazimiery małż. W. o zniesienie współwłasności nieruchomości na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości od postanowienia Sądu Rejonowego w Sosnowcu z dnia 11 lutego 1980 r. sygn. akt II Ns 1341/79

uchylił zaskarżone postanowienie i oddalił wniosek.

Uzasadnienie

Wnioskodawcy Jan i Kazimiera małżonkowie W., po uzyskaniu postanowienia stwierdzającego, że nabyli przez zasiedzenie własność 1/4 części nie wydzielonej nieruchomości miejskiej położonej w S. przy zbiegu ulic Wita Stwosza i Północnej, wystąpili z wnioskiem o częściowe zniesienie współwłasności tej nieruchomości.

Sąd Rejonowy w Sosnowcu, uwzględniając powyższy wniosek, postanowieniem z dnia 11.II.1980 r. dokonał częściowego zniesienia współwłasności nieruchomości położonej w S. przy ul. Północnej nr 39 i 39a, składającej się z działki budowlanej oraz budynku mieszkalnego piętrowego podpiwniczonego, w ten sposób, że ustanowił odrębną własność dwóch lokali, przyznając na wyłączną własność wnioskodawcom małżonkom W. 4 izby na parterze i 1 w suterenie oraz znajdujące się pod tymi izbami piwnice, a także dotychczas zajmowane komórki i strych, natomiast Antoniemu i Władysławie małżonkom C. 4 izby na I piętrze i 1 izbę w suterenie oraz dotychczas zajmowane przez nich piwnice, komórki i strych, pozostawiając we współwłasności tych uczestników oraz Władysława S., Leokadii F., Janiny B., Eugeniusza S. i Leszka S. - działkę gruntu oraz mury przedmiotowego budynku. Odnośnie do pozostałych lokali mieszkalnych w tym budynku pozostawił we współwłasności w częściach równych lokale Władysława, Eugeniusza i Leszka S., oraz Leokadii F. i Janiny K., pozostawiając we współwłasności tych osób również strych, piwnice i komórki.

Postanowienie to nie zostało zaskarżone przez żadnego z uczestników postępowania i uprawomocniło się w I instancji. Nie zawiera ono także uzasadnienia.

W dniu 4.I.1982 r. Minister Sprawiedliwości zaskarżył powyższe postanowienie rewizją nadzwyczajną, w której - podnosząc zarzut rażącego naruszenia prawa materialnego, a w szczególności art. 135-137 k.c. oraz naruszenia interesu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - zgłosił wniosek o jego uchylenie i oddalenie wniosku o zniesienie współwłasności.

Sąd Najwyższą miał na uwadze, co następuje:

Zarzut rażącego naruszenia prawa materialnego jest oczywiście uzasadniony. W świetle art. 210 k.c. prawo żądania zniesienia współwłasności przysługuje wyłącznie współwłaścicielowi. Tylko też osoba będąca współwłaścicielem nieruchomości może w postępowaniu o zniesienie współwłasności otrzymać jej część na wyłączną własność, w tym uzyskać odrębną własność lokalu.

W sytuacji gdy Sąd Najwyższy, uwzględniając rewizję nadzwyczajną w sprawie Sądu Rejonowego w Sosnowcu, uchylił postanowienie stwierdzające nabycie przez zasiedzenie przez małżonków W. i C. własności nieruchomości, której dotyczy postępowanie w niniejszej sprawie o zniesienie współwłasności, i oddalił wniosek obu tych małżeństw, zaskarżone postanowienie nie mogło się ostać z tej przyczyny, że zarówno małżonkowie W., jak i małżonkowie C. nie są współwłaścicielami nieruchomości. W konsekwencji nie mogą też być właścicielami odrębnych lokali znajdujących się w budynku mieszkalnym położonym na tej nieruchomości. Uwzględnienie więc rewizji nadzwyczajnej w niniejszej sprawie jest prostą konsekwencją uwzględnienia takiej rewizji w sprawie o stwierdzenie nabycia własności przez zasiedzenie i o oddalenie wniosku o zasiedzenie.

Pomijając kwestie własnościowe, zarzut rażącego naruszenia prawa materialnego jest uzasadniony także z powodu naruszenia przepisów. W świetle bowiem przepisów art. 135-137 k.c. odrębna własność lokali może być ustanowiona zarówno w drodze umowy, jak i w postępowaniu o zniesienie współwłasności tylko co do wszystkich lokali znajdujących się w małym domu mieszkalnym. Niemożliwe jest natomiast ustanowienie takiej własności co do niektórych tylko lokali z pozostawieniem pozostałych we współwłasności, jak to uczynił Sąd Rejonowy zaskarżonym postanowieniem.

Powyższe względy przesądzają o zasadności zarzutu rażącego naruszenia prawa i wniosku o uchylenie zaskarżonego postanowienia oraz o wydanie orzeczenia rozstrzygającego co do istoty sprawy przez oddalenie wniosku o zniesienie współwłasności.

Upływ przeszło 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia w tej sprawie do wniesienia rewizji nadzwyczajnej nie stanowi przeszkody do jej uwzględnienia. Ustanowienie bowiem odrębnej własności lokali na rzecz osób nie będących współwłaścicielami nieruchomości oraz budynku mieszkalnego i wbrew obowiązującym przepisom normującym sposób ustanowienia odrębnej własności lokali narusza podstawowe zasady polityki mieszkaniowej Państwa, a więc dziedziny szczególnie ważnej z punktu widzenia potrzeb społecznych ludności, i godzi w interes Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, który jest w tym zakresie zgodny z interesem społecznym.

Mając powyższe na uwadze i na mocy art. 421 § 2 k.p.c. oraz art. 422 § 1 k.p.c. Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia.

OSNC 1983 r., Nr 1, poz. 16