Postanowienie z dnia 1982-05-25 sygn. IV CZ 73/82

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt IV CZ 73/82

Postanowienie z dnia 25 maja 1982 r.

Na postanowienie zarządzające przymusowe doprowadzenie na badanie psychiatryczne osoby, która ma być ubezwłasnowolniona (art. 553 k.p.c.), zażalenie nie przysługuje.

Przewodniczący: sędzia SN A. Gola (sprawozdawca). Sędziowie SN: B. Bladowski, H. Dąbrowski.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku Jerzego K. o ubezwłasnowolnienie Krystyny K. na skutek zażalenia uczestniczki postępowania na postanowienie Sądu Wojewódzkiego w Kielcach z dnia 2 marca 1982 r.

postanowił zażalenie odrzucić.

Uzasadnienie

Jerzy K. wystąpił o ubezwłasnowolnienie swojej żony Krystyny K. z powodu choroby psychicznej.

Uczestniczka postępowania Krystyna K. żądała oddalenia tego wniosku jako nieuzasadnionego.

W piśmie z dnia 18.XI.1980 r. Szpital Miejski Oddział Psychiatryczny poinformował Sąd Wojewódzki, że Krystyna K. przebywała tam na leczeniu choroby psychicznej - schizofrenii, że chora odmawia przyjmowania leków, co powoduje pogorszenie stanu jej zdrowia.

Ponieważ Krystyna K. na rozprawie w dniu 27.III.1981 r. oświadczyła, że nie podda się badaniu lekarskiemu, Sąd Wojewódzki zarządził przymusowe jej doprowadzenie na badanie do Szpitala. W postępowaniu z dnia 2.III.1982 r. Sąd Wojewódzki powtórzył nakaz przymusowego doprowadzenia Krystyny K. na badanie psychiatryczne.

W zażaleniu Krystyna K. domagała się uchylenia powyższego postanowienia.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Według przyjętego w k.p.c. unormowania w procesie obowiązuje zasada, że zażalenie jest dopuszczalne na postanowienie sądu i zarządzenia przewodniczącego określone ściśle w kodeksie. Zasadę tę zrealizowano w ten sposób, że w jednym artykule (art. 394 § 1 k.p.c.) wymienione zostały wszystkie wypadki dopuszczalności zażalenia.

W postępowaniu nieprocesowym natomiast zażalenie przysługuje na postanowienie "nie orzekające co do istoty sprawy" i tylko w wypadkach wskazanych w ustawie (por. art. 518 zdanie drugie k.p.c.). W przepisach dotyczących postępowania nieprocesowego wypadki dopuszczalności zażalenia są rzadkie (por. art. 510 § 1 zdanie trzecie, art. 551 § 2, art. 554 § 3, art. 612 § 2, art. 635 § 4 i art. 648 § 2 k.p.c.). Poza tym należy jednak również odpowiednio stosować art. 394 § 1 k.p.c. (w związku z art. 13 § 2 k.p.c.), regulujący dopuszczalność zażalenia w procesie.

Przepisy regulujące postępowanie w sprawach o ubezwłasnowolnienie (art. 544 § 1 i nast. k.p.c.) przewidują jedynie zażalenie na postanowienie zarządzające oddanie osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, pod obserwację w zakładzie leczniczym (art. 554 § 3 k.p.c.). Brak natomiast innego szczególnego przepisu, który dopuszczałby zażalenie na postanowienie mające na celu realizację nakazu zawartego w art. 553 k.p.c. Także ten ostatni przepis nie zawiera takiej treści, która usprawiedliwiałaby stanowisko o dopuszczalności zażalenia w tej materii. Wynika z tego, że na postanowienie zarządzające przymusowe doprowadzenie osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, na badanie psychiatryczne (art. 553 k.p.c.) zażalenie nie przysługuje.

Prawidłowość postanowienia wydanego w celu wykonania nakazu poddania osoby, która ma być ubezwłasnowolniona, badaniu przez biegłego (biegłych) lekarza psychiatrę może zatem jedynie być przedmiotem kontroli ze strony sądu rewizyjnego w ramach badania prawidłowości postanowień poprzedzających wydanie postanowienia orzekającego co do istoty sprawy (art. 383 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c.).

Niedopuszczalne zażalenie podlegało odrzuceniu przez Sąd Wojewódzki (art. 372 k.p.c.), a ponieważ Sąd ten nie dopełnił tego obowiązku, Sąd Najwyższy, opierając się na przepisie art. 375 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c., postanowił jak wyżej.

OSNC 1982 r., Nr 11-12, poz. 183