Wyrok z dnia 1980-06-23 sygn. III CRN 43/80

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CRN 43/80

Wyrok z dnia 23 czerwca 1980 r.

Ugoda, jak i inny tytuł egzekucyjny, wymieniająca kilka obowiązków dłużnika, może się stać tytułem wykonawczym (art. 776 k.p.c.) jedynie co do tych obowiązków, które nadają się do egzekucji, chociażby - mimo zasady z art. 783 k.p.c. - nie został oznaczony zakres przedmiotowy klauzuli wykonalności, i co do tych tylko obowiązków odnosi skutek wyrok pozbawiający z mocy art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w całości tytuł wykonawczy wykonalności.

Przewodniczący: Sędzia SN H. Dąbrowski. Sędziowie SN: T. Bukowski (sprawozdawca), K. Piasecki.

Sąd Najwyższy, z udziałem Prokuratora Prokuratury Generalnej PRL, W. Sztejn, po rozpoznaniu sprawy z powództwa Józefy B. przeciwko Kazimierzowi B. o dopuszczenie do mieszkania, na skutek rewizji nadzwyczajnej Prokuratora Generalnego PRL od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Zielonej Górze z dnia 21 września 1979 r.

uchylił zaskarżony wyrok oraz wyrok Sądu Rejonowego w Żarach z dnia 31 października 1978 r. i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Żarach do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 31.X.1978 r. Sąd Rejonowy w Żarach oddalił wytoczone przeciwko Kazimierzowi B. powództwo Józefy B. o dopuszczenie do mieszkania zajmowanego w domu pozwanego przyznanego mu w ugodzie sądowej, którą strony zawarły w sprawie o podział majątku wspólnego.

Sąd Wojewódzki w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 21.IX.1979 r. oddalił rewizję powódki od tego wyroku, podzielając stanowisko Sądu Rejonowego, że tytuł wykonawczy oparty na ugodzie sądowej, z której powódka wywodzi swoje roszczenia do lokalu mieszkalnego w domu powoda, został pozbawiony w całości wykonalności w związku z uiszczeniem przez powoda należącej się powódce spłaty z art. 212 § 2 k.c. W następstwie tego powódka utraciła również prawo do wymienionego w ugodzie mieszkania.

Rewizję nadzwyczajną na skutek podania powódki złożył w jej interesie Prokurator Generalny PRL. Zarzucając rażące naruszenie przepisów art. 3 § 2, art. 776, art. 777 pkt 1 k.p.c. w związku z art. 244 § 1 k.c. i art. 246 k.c., wnosił na podstawie art. 422 § 2 k.p.c. o uchylenie obu wyroków i o przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Żarach do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

W ugodzie sądowej, z której powódka wywodzi swoje roszczenie "o dopuszczenie do mieszkania składającego się z pokoju i kuchni", strony postanowiły, że cały majątek wspólny, w tym również dom mieszkalny "przechodzi na własność Kazimierza B., a za to zobowiązuje się on spłacić na rzecz Józefy B. kwotę 100.000 zł" oraz że Józefa B. "ma prawo mieszkać w tym budynku zajmując pokój i kuchnię na pierwszym piętrze". Tytuł wykonawczy oparty na tej ugodzie mógł obejmować jedynie postanowienie nakładające na Kazimierza B. nadający się do egzekucji obowiązek spłaty z art. 212 § 2 k.c. na rzecz Józefy B.

Ugoda, jak i inny tytuł egzekucyjny, wymieniająca kilka obowiązków dłużnika, może się stać tytułem wykonawczym (art. 776 k.p.c.) jedynie co do tych obowiązków, które nadają się do egzekucji, chociażby - mimo zasady z art. 783 k.p.c. - nie został oznaczony zakres przedmiotowy klauzuli wykonalności, i co do tych tylko obowiązków odnosi skutek wyrok pozbawiający z mocy art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. w całości tytuł wykonawczy wykonalności. Tak więc, mimo uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. przez Sąd Rejonowy, pozostało w mocy zawarte w ugodzie sądowej obciążenie nieruchomości dłużnika Kazimierza B. służebnością mieszkania na rzecz powódki Józefy B.

Dotychczas zebrany w sprawie materiał nie wystarczał też do uznania, że służebność ta wygasła na skutek jej niewykonywania. Nie została w szczególności wyjaśniona przyczyna przejściowego opuszczenia tego mieszkania przez powódkę.

Sprzeczne z treścią zebranego materiału i z ustaleniami Sądu Rejonowego jest też stanowisko Sądu Wojewódzkiego, że uprawnienie powódki do zajmowanego pokoju z kuchnią na pierwszym piętrze "odnosiło się tylko do czasu otrzymania przez nią spłaty". Takiego zastrzeżenia w postaci warunku czy terminu, co trafnie podkreślono w rewizji nadzwyczajnej, ugoda sądowa z dnia 28.IX.1974 r. w sprawie Sądu Rejonowego w Żarach nie zawiera. Nie zostało też zgłoszone w powództwie przeciwegzekucyjnym (Sądu Rejonowego w Żarach) żądanie dodania w tej ugodzie klauzuli, że Józefie B. przysługuje przedmiotowe mieszkanie "do czasu spłaty kwoty 100.000 zł".

Brak wreszcie również podstaw do przyjęcia, że powódka zrzekła się prawa do mieszkania. Z materiału, którym dysponowały oba sądy, nie wynika bowiem, aby właścicielowi nieruchomości obciążonej służebnością mieszkania złożyła oświadczenie przewidziane w art. 246 k.c.

Z przyczyn wyżej przytoczonych Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art. 422 § 2 k.p.c. jak w sentencji.

OSNC 1981 r., Nr 2-3, poz. 34