Wyrok z dnia 2019-08-27 sygn. II SA/Rz 508/19

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SWSA Ewa Partyka /spr./ Sędziowie WSA Paweł Zaborniak WSA Marcin Kamiński Protokolant specjalista Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 sierpnia 2019 r. sprawy ze skargi A. M. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia, że wypłacone świadczenie z tytułu zasiłku stałego jest kwotą nienależnie wypłaconą oraz ustalenia terminu zwrotu świadczenia uchyla zaskarżoną decyzję i decyzję Burmistrza Miasta z dnia [...] listopada 2018 r. nr [...].

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi A.S. (zwanej dalej "skarżącą") jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] (dalej jako: "SKO" lub "Kolegium") z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza Miasta [...] z dnia [...] listopada 2018 r. nr [...], ustalającą, że wypłacone świadczenie z tytułu zasiłku stałego jest kwotą nienależnie wypłaconą oraz ustalającą termin zwrotu tego świadczenia. Na podstawie akt sprawy ustalono następujący stan faktyczny;

Decyzją z dnia [...] grudnia 2016 r. nr [...] został przyznany skarżącej zasiłek stały w wysokości 257 zł miesięcznie na okres od 1 grudnia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. W dniu 13 lutego 2017 r. wpłynęła do organu prośba strony dotycząca rezygnacji z pobierania zasiłku z dniem 1 lutego 2017 r., w wyniku czego decyzją z dnia [...] lutego 2017 r. nr [...] organ uchylił decyzję przyznającą zasiłek stały z dniem 1 lutego 2017 r.

W dniu [...] sierpnia 2017r. Burmistrz Miasta [...] wydał decyzję [...], w której ustalił kwotę nienależnie pobranego przez skarżącą zasiłku stałego oraz termin zwrotu świadczenia. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] listopada 2017 r. nr [...]. Na skutek złożonej przez skarżącą skargi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 30 maja 2018 r. sygn. akt II SA/Rz 62/18, uchylił obie w/w decyzje. Sąd podkreślił, że warunkiem spełnienia przesłanki z art. 98 ustawy o pomocy społecznej, tj. uzyskania przez skarżącą świadczenia na podstawie nieprawdziwych informacji byłoby wykazanie, że skarżąca świadomie podała nieprawdziwe dane o sytuacji majątkowej, wprowadzając organ w błąd. Sąd stanął również wyraźnie na stanowisku, że nie można mówić o wyłącznie obiektywnym charakterze świadczenia nienależnie pobranego na gruncie ustawy o pomocy społecznej, abstrahując od staranności, stanu wiedzy czy winy beneficjenta pomocy społecznej. Sąd wyjaśnił, że bezwzględny obowiązek zwrotu świadczenia z powodu podania "nieprawdziwych informacji" nie może abstrahować od świadomości osoby udzielającej bądź nieudzielającej danej informacji. Osoba ta może bowiem w najlepszej wierze podać np. niepełne informacje na skutek błędnego czy niedokładnego pouczenia przez organ lub usprawiedliwionej niewiedzy. Sąd podzielił prezentowane w orzecznictwie stanowisko, że stwierdzenie zaistnienia przesłanek z art. 6 pkt 16 ustawy o pomocy społecznej przez organ administracji, powinno mieć na względzie stan świadomości wnioskującej o nie oraz klarowność pouczeń organu.

W uzasadnieniu wydanego wyroku, Sąd odniósł się do kwestii sformułowania pouczenia zawartego na druku oświadczenia o stanie majątkowym, które skarżąca złożyła w dniu 12 grudnia 2016 r. Sąd uznał, iż zawarte na dole druku wyjaśnienie, że "należy uwzględnić majątek objęty wspólnością ustawową i majątek odrębny", mogło zostać przez skarżącą zrozumiane w ten sposób, że oczekuje się od niej informacji o jej majątku osobistym i majątku wspólnym z mężem, a nie także o majątku osobistym męża. Zdaniem Sądu organy winny były ocenić treść tego oświadczenia, skonfrontować go z pozostałymi dokumentami w sprawie tj. np. wywiadem środowiskowym z 12 grudnia 2016 r. i innymi dokumentami zalegającymi w aktach sprawy o przyznanie zasiłku stałego. Według WSA organy uchyliły się od tego obowiązku oraz w ogóle nie odniosły się do kluczowego w sprawie pierwotnego oświadczenia skarżącej z 12 grudnia 2016 r. Sąd przesądził również, że nie ma konieczności uprzedniego uchylenia decyzji przyznających zasiłek stały przed procedowaniem w przedmiocie uznania go za nienależnie pobrany i orzeczenia o jego zwrocie. Jak wskazał, zmiana lub uchylenie pierwotnej decyzji przyznającej określone świadczenie finansowe z pomocy społecznej, nie pozostaje w żadnym związku z rozstrzygnięciem w przedmiocie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, a tym samym nie warunkuje możliwości wszczęcia postępowania i nałożenia na beneficjenta obowiązku jego zwrotu. W wydanym wyroku, Sąd zalecił również organowi przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, celem ustalenia zachodzenia przesłanek z art. 104 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Sąd wyjaśnił też zasady związane z udziałami w majątku wspólnym po rozwodzie, a także, że doliczanie dochodu z gospodarstwa rolnego jest fikcją prawną przyjętą przez ustawodawcę automatycznie na gruncie ustawy o pomocy społecznej.

Decyzją z dnia [...] listopada 2018 r.nr [...], Burmistrz Miasta [...], działając na podstawie art. 2 ust. 1, art. 3 ust. 1, art. 6 pkt 16, art. 8 ust. 1 pkt 2, ust. 3 i 9, art. 12, art. 17 ust. 1 pkt 19, art. 37 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 2, ust. 6, art. 98, art. 104 ust. 1, ust. 3 i ust. 4, art. 109 i art. 110 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1508 ze zm. – dalej w skrócie "u.p.s.") oraz na podstawie § 1 pkt 1 lit. b Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2018 r. poz. 1358) i na podstawie art. 10 § 1, art. 44 § 4, art. 77, art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (dalej "K.p.a."), w pkt 1 ustalił, że wypłacone skarżącej świadczenie z tytułu zasiłku stałego z pomocy społecznej, tj. kwota 257,00 zł miesięcznie w okresie od dnia 1 grudnia 2016 r. do dnia 31 stycznia 2017 r. wynikająca z decyzji nr [...] z dnia [...] grudnia 2016 r. jest kwotą nienależnie wypłaconą oraz w pkt 2 ustalił termin zwrotu powyższego świadczenia, w ten sposób, że łączna kwota za 2 miesiące, tj. 514,00 zł winna być zwrócona w terminie do dnia 15 grudnia 2018 r.

W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia organ szczegółowo zrelacjonował wyniki przeprowadzonego w dniu 11 października 2018 r. wywiadu środowiskowego.Potwierdzono m.in, że skarżąca zamieszkuje wraz z mężem w części domu należącego do jej rodziców w [...] przy ul. [...]. Mąż skarżącej podczas przeprowadzenia wywiadu nie uczestniczył w czynnościach pracowników socjalnych stwierdzając, że nie ma nic nowego do wniesienia do sprawy, nie wyraził również zgody na złożenie oświadczenia o stanie majątkowym uznając, że sytuacja materialna nie zmieniła się. Nie dostarczył żadnego dokumentu świadczącego o podziale wspólnego majątku z poprzedniego małżeństwa. Organ zaznaczył, że zarówno skarżąca jak i jej mąż są osobami bezrobotnymi zarejestrowanym w PUP w [...] i nie pracują dorywczo, a jako źródło utrzymania skarżąca wskazała na środki pieniężne pożyczane od rodziny, jednak nie określiła ich wysokości ani też przeznaczenia. Opłaty związane z utrzymaniem domu ponosi córka J.B., która mieszka w mieszkaniu stanowiącym własność skarżącej położonym przy ul. [...] w [...]. Organ wskazał, że skarżąca oraz jej mąż pozostają w stałym leczeniu swoich schorzeń, ale nie przedłożyli żadnych imiennych faktur związanych z ponoszeniem kosztów leczenia. Natomiast zgodnie z oświadczeniem skarżącej oboje posiadają orzeczenia o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

W uzasadnieniu podjętej decyzji organ wskazał również, że mąż skarżącej jest współwłaścicielem gruntu o pow. 7,0020 ha przeliczeniowego na terenie gminy [...] oraz gruntu o pow. 1,5145 ha przeliczeniowego w miejscowości [...]. Jest on podatnikiem nieruchomości na terenie miasta [...] oraz figuruje w ewidencji podatku od nieruchomości w [...] przy ul. [...] oraz przy ul. [...] - jako współwłaściciel. Natomiast skarżąca jest podatnikiem nieruchomości na terenie miasta [...]. Skarżąca i jej mąż są również właścicielami i współwłaścicielami samochodów osobowych marki Ford Mondeo, Honda Civic, Toyota Rav4, Opel Vectra kombi, motocykli (Honda 125 Dylan, WSK 125, Honda XL 600V Transalp, Honda XL 650V, WSK 125) i przyczep (Świdnik 1,91, Hakpol H 750, Niewiadów N 126 E). Ponadto skarżąca posiada lokal mieszkalny w budynku przy ul. [...].

Wskazując na powyższe organ podkreślił, że w okresie pobierania świadczenia, tj. od dnia 1 grudnia 2016 r. do dnia 31 stycznia 2017 r. mąż skarżącej był współwłaścicielem w/w gruntów rolnych na terenie gminy [...] i na terenie miejscowości [...], natomiast skarżąca ubiegając się o świadczenia z pomocy społecznej nie wykazała w składanym oświadczeniu majątkowym wykazanych powyżej nieruchomości stanowiących współwłasność męża.

Organ ustalił również, że na terenie powiatu dębickiego mąż skarżącej jest współwłaścicielem terenów rekreacyjno-wypoczynkowych o pow. 0,0135 ha oraz innych terenów zabudowanych o łącznej powierzchni działek 0,1105 ha, a także terenów mieszkaniowych o pow. 0,0790 ha, zaś skarżąca jest właścicielką terenów mieszkaniowych o pow. 0,0354 ha. Zaznaczył, że skarżąca w żaden sposób nie informowała organu o zmianach zachodzących w sytuacji majątkowej i finansowej, zatajając okoliczności, które miały podstawowe znaczenie dla oceny przesłanek przyznania świadczenia z pomocy społecznej.

Jak wskazał organ, już samo wyliczenie dochodu z 1/2 części gruntów rolnych położonych na terenie gminy [...] o pow. 3,879625 ha przeliczeniowego, których współwłaścicielem jest mąż skarżącej, nie uprawniałoby rodziny do otrzymania świadczenia w formie zasiłku stałego, z powodu przekroczenia kryterium dochodowego, które dla osoby w rodzinie wynosi 514 zł.Organ biorąc pod uwagę treść art. 8 ust. 3 u.p.s. wyliczył bowiem, że dochód z 1/2 wskazanych gruntów rolnych za listopad 2016 r. wyniósł 1117,33 zł. Wobec przedstawionych okoliczności organ I instancji nie znalazł również podstaw do zastosowania art. 104 ust. 4 u.p.s.

Z powyższą decyzją nie zgodziła się skarżąca. W odwołaniu podniosła, że przeprowadzony wywiad środowiskowy nie wniósł nic do sprawy, a w decyzji organ ponownie podaje majątek jej męża przepisany z błędami z poprzedniej decyzji. Ponadto organ nie wykonał zaleceń Sądu zawartych w wyroku sygn. akt II SA/Rz 62/18. Skarżąca zarzuciła, że organ nie przeanalizował możliwości odstąpienia od żądania zwrotu nienależnie pobranego świadczenia z pomocy społecznej w sytuacji, gdy ani ona, ani jej mąż nie posiadają żadnych dochodów. Podkreśliła również, że nie została poinformowana, że ma wpisać w oświadczeniu niepodzielony przez Sąd Rejonowy w [...] majątek osobisty męża, którego w czasie składania oświadczenia nie znała.

Decyzją z dnia [...] lutego 2019 r., nr [...], SKO w [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 z późn. zm. – dalej: "K.p.a.") w zw. z art. 6 pkt 16, art. 8 ust. 1 pkt 2, ust. 3, ust. 9, art. 98, art. 104 ust. 1, ust. 3, ust. 4 u.p.s., utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.

Organ odwoławczy w całości podzielił stanowisko organu I instancji, uznając, że skarżąca nienależnie pobrała zasiłek stały. Stwierdził również, że organ wypełnił zalecenia zawarte w wyroku o sygn. akt II SA/Rz 62/18. Dodatkowo Kolegium wskazało, że skarżąca składając w dniu 11 października 2018 r. oświadczenie o stanie majątkowym podała, że na jej stan majątkowy (a nie rodzinny) składa się: własnościowy lokal mieszkalny o pow. ok. 60 m2, udział w 1/4 części nieruchomości przy ul. [...], samochody Ford Mondeo, Honda Civic, Honda Dylan podkreślając, że nie posiada placów, działek. W odnośniku 1 tego oświadczenia widnieje zapis, że należy uwzględnić majątek objęty współwłasnością ustawową oraz majątek odrębny. W ocenie organu trudno uznać niezrozumienie przez skarżącą zapisów zawartych w druku oświadczenia o stanie majątkowym w sytuacji, gdy w chwili obecnej jest świadoma, że należy wykazać cały majątek rodziny, a ponadto sama załączyła do akt sprawy umowę dzierżawy z dnia 22 sierpnia 2012 r. zawartą pomiędzy R.S. i A.S. (byłą żoną) a M.G., z której jednoznacznie wynika, że jej mąż jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego.

Zdaniem Kolegium skarżąca otrzymała wnioskowany zasiłek stały na podstawie nieprawdziwych danych o uzyskiwanych dochodach jej rodziny, co musi skutkować zwrotem nienależnie pobranego zasiłku stałego.

Końcowo SKO uznało, że w świetle przedstawionych zasobów majątkowych rodziny skarżącej, jak również pozostałych okoliczności takich jak: brak zdarzeń losowych w rodzinie, osiąganie dochodów z tytułu pożyczek od rodziny oraz niewysoka kwota nienależnie pobranego świadczenia, regulacja zawarta w art. 104 ust. 4 u.p.s.nie może mieć zastosowania, ponieważ brak zatrudnienia nie może być jedynym wytłumaczeniem dla zastosowania tej regulacji.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie skarżąca zarzuciła, że organy nie zastosowały się do wyroku WSA w Rzeszowie i zamiast zbadania czy zachodzą przesłanki z art. 104 ust 4 u.p.s. do odstąpienia od żądania zwrotu, skupiły się jedynie na ponownym wyliczeniu dochodu skarżącej i wymienieniu składników majątkowych. Podkreśliła również, że organ ponownie wyliczył dochód, dodając hipotetyczny ryczałtowy dochód męża skarżącej z wydzierżawionego gruntu rolnego, którym to gruntem mąż nie może dysponować, gdyż nie dostał takiej zgody z Sądu Rejonowego w [...], który prowadzi podział dorobkowego majątku wspólnego z byłą żoną.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje;

Sąd administracyjny sprawuje w zakresie swej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, co wynika z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2107). Zakres tej kontroli wyznacza art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 – określanej dalej jako P.p.s.a.). Stosownie do tego przepisu sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W myśl art. 145 P.p.s.a., sąd zobligowany jest do uchylenia decyzji bądź postanowienia lub stwierdzenia ich nieważności, ewentualnie niezgodności

z prawem, gdy dotknięte są one naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania, innym naruszeniem przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy, albo zachodzą przyczyny stwierdzenia nieważności decyzji wymienione w art. 156 K.p.a. lub innych przepisach.

W ramach kontroli legalności sąd stosuje przewidziane prawem środki

w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 P.p.s.a.).

Do powyższego dodać jeszcze należy, że zgodnie z art. 153 P.p.s.a. ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Po zbadaniu sprawy w powyższych aspektach Sąd doszedł do przekonania, że skarga zasługuje na uwzględnienie, chociaż z nieco innych powodów niż w niej podniesione.

Rzeczywiście bowiem organy naruszyły przepis art. 153 P.p.s.a. Wbrew swojemu stanowisku nie wykonały bowiem w pełni wskazań wyroku tut. Sądu. W przekazanych tut. Sądowi wraz ze skargą aktach ten wyrok się zresztą nie znalazł.

Umknęło uwadze organów, że dokonując uprzednio kontroli legalności decyzji, WSA stanął na stanowisku, iż warunkiem uznania, że została spełniona przesłanka z art. 98 u.p.s., tj. uzyskania przez skarżącą świadczenia na podstawie nieprawdziwych informacji jest wykazanie, że świadomie podała ona nieprawdziwe dane o swojej sytuacji majątkowej, wprowadzając organ w błąd. W tym właśnie kontekście WSA zarzucił organom brak analizy i oceny oświadczenia o stanie majątkowym z dnia 12 grudnia 2016 r. złożonego przez skarżącą na potrzeby postępowania dotyczącego przyznania zasiłku stałego zainicjowanego wnioskiem z dnia 9 grudnia 2016 r. Jednocześnie Sąd wskazał na wyjaśnienie/pouczenie znajdujące się na dole druku oświadczenia, do którego odsyłał odnośnik informujący, iż "należy uwzględnić majątek objęty wspólnością ustawową i majątek odrębny". Według zapisów uzasadnienia wyroku z dnia 30 maja 2018 r. także zdaniem Sądu skarżąca mogła przypuszczać, że oczekuje się od niej informacji o jej majątku osobistym i majątku wspólnym z mężem, a nie majątku męża.

Jak wskazano wcześniej przytaczając przepis art. 153 P.p.s.a. taka ocena prawna, z której wynika obowiązek wykazania, a więc udowodnienia, że skarżąca świadomie wprowadziła organ w błąd podając informacje o swej sytuacji majątkowej, była wiążąca dla organów jak i jest nią związany Sąd aktualnie orzekający w sprawie. Jasno wynika z powyższej oceny, że ustalenie tych okoliczności w ogóle warunkuje dalsze prowadzenie postępowania w przedmiocie żądania zwrotu pobranych świadczeń. Istotny jest przy tym stan wiedzy strony i rozumienie przez nią pouczenia dotyczącego kwestii majątku, który należało ująć w oświadczeniu o stanie majątkowym z daty jego złożenia – bo świadczenie nienależnie pobrane ma być rozpatrywane w aspekcie świadomego wprowadzenia w błąd organu. Sąd w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 maja 2018 r. przedstawił bardzo szeroki wywód dotyczący zarówno pouczenia z odnośnika na oświadczeniu z dnia 12 grudnia 2016 r. jak i właśnie wykładni pojęcia "nieprawdziwe informacje", które – jak zaznaczył – nie może być interpretowane w oderwaniu od stanu świadomości beneficjenta pomocy społecznej. W świetle tej wiążącej wykładni nie może mieć decydującego znaczenia stan wiedzy wynikający z faktu zapoznania się z uzasadnieniami wyroków Sądu, które zapadły w związku z kontrolą legalności decyzji dotyczących żądania zwrotu nienależnie pobranych zasiłków, czy też oświadczeń o stanie majątkowym złożonych znacznie później na użytek innych spraw, w tym po zakończeniu pobierania świadczeń – jak choćby to przywołane przez SKO z dnia 11 października 2018 r. (a więc także po wyrokach w sprawach sygn. II SA/Rz 285/18 i II SA/Rz 62/18). W zależności od sytuacji istotny jest usprawiedliwiony okolicznościami stan wiedzy i rozumienie pouczenia na druku oświadczenia – gdy nienależnie wypłacone zasiłki wiążą się z wprowadzeniem w błąd organu wobec świadomego podania nieprawdziwych informacji, czy też w chwili pobrania świadczenia – gdy strona nie zawiadomiła organu o zmianie swej sytuacji majątkowej. Organy nie mogą się jednak skutecznie powoływać na oświadczenia z takim samym niejednoznacznym pouczeniem jak to pod oświadczeniem z dnia 12 grudnia 2016 r., jeżeli nie wykazały, że w dacie ich złożenia skarżąca nie mogła się zasłaniać usprawiedliwionym okolicznościami niezrozumieniem treści pouczenia, skoro nawet dla Sądu nie było ono jasne.

W kontrolowanej sprawie SKO podkreśliło zaś, że w chwili obecnej skarżąca jest świadoma, że należy w oświadczeniu wykazać cały majątek rodziny, a więc także i męża. Ponadto wskazało, że skarżąca sama przedstawiła do akt sprawy umowę dzierżawy z dnia 22 sierpnia 2018 r. zawartą pomiędzy z jednej strony – jej mężem i jego byłą żoną – z drugiej zaś z dzierżawcą gospodarstwa rolnego. Tymczasem istotne jest czy w chwili składania oświadczenia o stanie majątkowym wobec niezbyt precyzyjnej treści pouczenia zawartego w odnośniku na dole druku tego dokumentu (co przesądził WSA) miała świadomość, że powinna ująć także składniki majątkowe, które stanowią majątek odrębny męża a nie jej samej. Formułując zaś tezę o zmianie sytuacji majątkowej należy udowodnić tę zmianę w okresie pobierania zasiłku, którego dotyczy postępowanie.

Skoro nawet dla tut. Sądu, który uprzednio rozpoznawał sprawę treść pouczenia na w/w odnośniku 1 nie była tak oczywista jak dla organów – co wyraźnie zostało wskazane w uzasadnieniu wyroku z dnia 30 maja 2018 r., to nie można bez dodatkowych dowodów ustalić, że zapis ten jest jasny i skarżąca powinna wobec tego wiedzieć, że należy uwzględnić majątek objęty wspólnością ustawową i majątek odrębny męża.

Wbrew wykładni przedstawionej przez Sąd w w/w wyroku i wbrew zawartym tam wskazaniom, te nie zostały więc w pełni wykonane. Brak bowiem dowodów na istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności. Organy w tym zakresie nie uzupełniły postępowania i nie wyjaśniły sprawy zgodnie z przepisami art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a. a przedstawiona ocena treści pouczenia zawartego na odnośniku jest sprzeczna z wyrokiem, który dla organów był przecież wiążący. Umknęło także uwadze SKO, że w dacie orzekania przez ten organ upłynął już termin zwrotu świadczeń ustalony w decyzji I instancji.

W świetle powyższego, Sąd w niniejszej spawie był zobligowany wyeliminować z obiegu prawnego decyzje organów obydwu instancji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a., wobec niepełnego wykonania wskazań Sądu co do dalszego postępowania i niezastosowania się do przedstawionej w wyroku z dnia 30 maja 2018 r. wykładni przepisu art. 6 pkt 16 w zw. z art. 98 u.p.s.

W tej sytuacji przedwczesne byłoby odnoszenie się do zarzutów związanych z brakiem zastosowania wobec skarżącej dobrodziejstwa przewidzianego w art. 104 ust. 4 u.p.s. jak i pozostałych podniesionych w skardze.

Zaznaczyć jeszcze raz należy, że przy ewentualnym ustaleniu stanu majątkowego strony i jej męża istotne są daty składania oświadczeń o stanie majątkowym i okres pobierania zasiłku.

W ponownym postępowaniu w pierwszej kolejności organy powinny dokładnie przeanalizować uzasadnienie wyroku z dnia 30 maja 2018 r. i ewentualnie uzupełnić materiał dowodowy w zakresie związanym ze zrozumieniem treści pouczenia na odnośniku na dole druku oświadczenia z dnia 12 grudnia 2016 r. i ocenić konkretne dowody w powiązaniu z konkretnymi okolicznościami sprawy, uwzględniając wiążące stanowisko Sądu, wynikające z w/w wyroku.