Wyrok z dnia 2019-10-08 sygn. III SAB/Gl 233/19

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Brandys-Kmiecik Sędziowie Sędzia WSA Małgorzata Jużków Sędzia WSA Marzanna Sałuda (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 8 października 2019 r. sprawy ze skargi A S.A. w R. na bezczynność Prezydenta Miasta C. w przedmiocie rzeczy znalezionych oddala skargę.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi "A" w R.- dalej strona, skarżący jest bezczynność Prezydenta Miasta C. w przedmiocie odebrania rzeczy znalezionych.

Stan sprawy jest następujący;

Strona pismem z dnia 15.03.2019r. w oparciu o art. 5 ust. 1 oraz ust. 3 w zw. z art. 2 ustawy z dnia 20.02.2015 r. o rzeczach znalezionych – dalej ustawa - (t.j. Dz. U. z 2019r. poz. 397), zawiadomiła Prezydenta Miasta C. - o znalezieniu rzeczy wg listy załączonej do pisma, w tym obejmujących dokumentację firmową, jako rzeczy porzucone przez T. S., w byłym przedmiocie najmu należącym do "A" S.A., pod adresem; ul. [...], [...]-[...] C..

Strona w piśmie podała, iż miejsce pobytu właściciela ww. rzeczy nie jest jej znane i wszelkie próby kontaktu okazały się dotychczas nieskuteczne. T. S. nie dokonał zgłoszenia w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej swojego aktualnego adresu, pod którym prowadzi działalność, nie zgłosił zawieszenia tej działalności, ani jej zamknięcia. Nie zaktualizował swojego adresu do doręczeń, a w CEDiG nadal figuruje adres; ul. [...], [...]-[...] C., pod którym T. S., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą; "B", NIP [...], REGON [...], faktycznie nie prowadzi działalności, ani nie podejmuje żadnej korespondencji.

Wskazała, iż T. S. porzucił również dokumentację związaną z prowadzoną działalność gospodarczą, w ramach której mogą znajdować się dokumenty, dla których właściwe przepisy prawa przewidują określony czas archiwizacji lub które mogą zawierać dane osobowe, w tym pracownicze, stąd komplet ww. dokumentów strona oddaje staroście w trybie art.4 ust. 3 i 5 ustawy.

Poinformowała, iż pozostałe rzeczy tymczasowo są przechowywane pod adresem; ul. [...], [...]-[...] C..

W podsumowaniu wniosła o przyjęcie w/w rzeczy przez Starostę, przechowanie oraz poszukiwanie uprawnionego do ich odbioru, w trybie art. 12 ust. 1 ustawy wnosząc przy tym o przyznanie znaleźnego w wysokości jednej dziesiątej wartości porzuconych i przechowywanych rzeczy.

Straż Miejska w C. prowadząca Biuro Rzeczy Znalezionych na podstawie Uchwały Rady Miasta C. Nr [...] z dnia [...] r. w oparciu o ustawę z dnia 20.02.2015 r. o rzeczach znalezionych pismem z dnia 15.03.2019r. udzieliła stronie odpowiedzi wskazując, iż w sprawie nie zachodzą przesłanki do kwalifikowania zgłoszonych w piśmie z dnia 15.03.2019 r. przez stronę rzeczy, jako takich do których zastosowanie mają przepisy ustawy o rzeczach znalezionych, a Straż Miejska w C. nie jest podmiotem właściwym do podejmowania czynności w niniejszej sprawie.

Wskazała, iż w oparciu o w/w regulacje do Biura Rzeczy Znalezionych przy Straży Miejskiej w C. przyjmowane są do przechowania rzeczy znalezione na terenie miasta C., za wyjątkiem m.in.: rzeczy nieposiadających żadnej wartości; co do których zachodzi uzasadnione podejrzenie, że zostały porzucone z zamiarem wyzbycia się własności zgodnie z art. 180 k.c., zaliczanych do produktów niebezpiecznych, łatwopalnych, żrących, wybuchowych lub inne niezidentyfikowane substancje; stanowiących sprzęt i ekwipunek wojskowy, jak również dokumentów wystawionych przez administrację wojskową; o właściwościach powodujących, że ich przechowywanie jest niemożliwe bądź ze względów obiektywnych nie mogły zostać zgubione, czy też nie można ich traktować jako rzeczy porzucone bez zamiaru wyzbycia się.

Zaznaczyła, iż w stosunku do rzeczy niewiadomego pochodzenia na terenie prywatnych nieruchomości porzuconych w nieznanych okolicznościach właściwym podmiotem będzie Policja.

Wyjaśniła, iż rzeczą zgubioną jest rzecz ruchoma, nad którą właściciel utracił dotychczasowe władztwo faktyczne i nie wie gdzie rzecz się znajduje.

Zdaniem Straży przedstawiona sytuacja nie dotyczy rzeczy porzuconych bez zamiaru wyzbycia się własności, a tym samym nie ma do niej zastosowania art. 2 ustawy o rzeczach znalezionych. W jej ocenie rzeczy ruchome zostały porzucone z zamiarem wyzbycia się własności lub pozostawione przez właściciela, celem ich późniejszego odbioru.

Pismem z dnia 03.04.2019 r. strona zakwestionowała stanowisko zawarte w piśmie z dnia 25.03.2019r. podnosząc, iż wobec opatrzenia go podpisem przez Naczelnik Oddziału Organizacyjno - Prawnego Straży Miejskiej w C. które zostało wydane nie w imieniu i z upoważnienia organu właściwego do zajęcia stanowiska w sprawie, lecz w imieniu w/w Naczelnika zwróciła uwagę, że treść pisma narusza przepisy prawa i prowadzi do zaniechania wykonania przez Starostę zadania własnego powiatu, o którym mowa w art. 12 ust. 2 ustawy o rzeczach znalezionych.

Wskazała, iż w orzecznictwie i literaturze prawa na kanwie art. 180 k.c., ugruntowało się stanowisko, że zamiaru wyzbycia się własności nie można domniemywać. Zamiar wyzbycia się własności może być bądź wyraźnie ujawniony przez właściciela bądź też wynikać z jego zachowania się na tle okoliczności, w jakich rzecz została porzucona, np. w razie pozostawienia jej w miejscu przeznaczonym na gromadzenie odpadów. Nie ma natomiast podstaw do przyjęcia, że sam brak zainteresowania się rzeczą ruchomą pozostawioną w dowolnym miejscu (np. na parkingu) jest równoznaczny ze spełnieniem, przesłanek wymaganych przez art. 180 k.c., gdyż nie sposób doszukiwać się w takim działaniu wyrażenia zamiaru wyzbycia się własności (por. wyrok Sądu Okręgowego w T. z dnia [...]r., sygn. akt [...]). Podobnie, przechowywanie rzeczy w zamkniętym pomieszczeniu świadczy o odmiennym zgoła zamiarze właściciela - zachowania własności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1.10.1973r. sygn. akt I CR 387/73). Gdy właściciel nie odbiera rzeczy od dzierżyciela i nie można wyinterpretować zamiaru wyzbycia się własności, należy traktować rzecz jako porzuconą bez zamiaru wyzbycia się własności. Wówczas zgodnie z art. 2 cyt. wyżej ustawy stosuje się odpowiednio przepisy o rzeczach znalezionych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w W. z dnia [...]r., sygn. akt [...] oraz komentarz do art. 180 kc: Fras Mariusz (red.), Habdas Magdalena (red.). Kodeks cywilny. Komentarz. Tom II. Własność i inne prawa rzeczowe (art. 126-352), WKP 2018).).

W konsekwencji zdaniem strony zachodzą wszelkie podstawy wszczęcia przez Starostę postępowania w przedmiocie określonym w art. 12 ustawy, w odniesieniu do wszystkich rzeczy ujętych w zawiadomieniu.

Straż Miejska w C. w odpowiedzi pismem z dnia 10.04.2019r. wyjaśniła iż osoba, która podpisała pismo nr [...] z dnia 25.03.2019 r. działała na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Komendanta Straży Miejskiej w C. umocowanego do wykonywania zadań z zakresu Biura Rzeczy Znalezionych.

Wskazała, iż przedstawiony stan faktyczny, wskazuje że rzeczy, których dotyczy sprawa stanowią elementy wyposażenia lokalu pozostawionego przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą w wynajmowanym na ten cel pomieszczeniu. Nie są więc rzeczami zgubionymi, tylko pozostawionymi przez byłego najemcę, a upływ prawie roku od wcześniejszych deklaracji właściciela rzeczy ruchomych wskazuje jednoznacznie, że rzeczy te zostały porzucone z zamiarem wyzbycia się własności. Porzucenie rzeczy ruchomej powoduje utratę własności i przekwalifikowanie rzeczy porzuconej do kategorii rzeczy niczyjej, co w konsekwencji wyłącza stosowanie ustawy u rzeczach znalezionych, która dotyczy wyłącznie rzeczy zagubionych oraz porzuconych bez zamiaru wyzbycia się własności.

W ocenie Straży Miejskiej w C. rzeczy pozostawione w wynajmowanym lokalu nie zostały zgubione, a porzucone przez właściciela, który pomimo wcześniejszej deklaracji i znacznego upływu czasu ich nie odebrał, co świadczy o ich porzuceniu z zamiarem wyzbycia się własności.

W ocenie Straży Miejskiej w C. nie ma możliwości zastosowania w sprawie ustawy o rzeczach znalezionych, art. 12 ust. 4 ustawy jako dotyczącego odmowy przyjęcia rzeczy o wartości szacunkowej nie przekraczającej 100 zł.

Straż Miejska w C. zaznaczyła, iż gdy w ocenie strony rzeczy ruchome pozostawione w wynajmowanym lokalu zostały porzucone przez byłego najemcę bez zamiaru wyzbycia się własności to przysługuje jej roszczenie o zaniechanie naruszenia prawa do wykonywania w pełni praw właścicielskich i przywrócenie stanu zgodnego z prawem (art. 222 § 2 k.c.).

Strona złożyła ponaglenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C., który to organ nie dopatrzył się żadnych naruszeń w prowadzeniu postępowania, i postanowieniem z dnia [...]r. nr [...] uznał, iż organ nie dopuścił się bezczynności ani przewlekłego prowadzenia postępowania .

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na bezczynność Prezydenta Miasta C. - Starosty Powiatu [...] C. w zakresie postępowania w sprawie odebrania zawiadomienia Spółki z dnia 15 marca 2019 r. "A" S.A. o znalezieniu rzeczy wymienionych w treści skargi, przyjęcia i przechowania rzeczy znalezionych, przystąpienia do poszukiwania osób uprawnionych do odbioru rzeczy oraz spisania stosownego protokołu i wydania odpowiednich poświadczeń, o których mowa w art. 13 ustawy o rzeczach znalezionych strona postawiła zarzuty naruszenia następujących przepisów prawa:.

- art. 180 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, że właściciel rzeczy, których dotyczy postępowanie, porzucił je z zamiarem wyzbycia się ich własności

- art. 21 ust. 1 Konstytucji RP i przepisów art. 5 ust. 1,3 i 5, art. 8, art. 12 ust. 1 i 2, art. 13 ust. 1, art. 15 ust. 1-4, art. 16 ust. 1, art. 18 ust.1-3, art. 19 ust. 1- 3 oraz art. 22 i nast. ustawy o rzeczach znalezionych w zw. z art. 2 tej ustawy poprzez niezapewnienie ochrony własności i nieusprawiedliwione zaniechanie podjęcia działań, które organ ma obowiązek podjąć z mocy cytowanych przepisów ustawy.

Strona zakwestionowała stanowisko organu, którym organ upoważnił do zajęcia stanowiska w sprawie wskazując na nieprawidłowe upoważnienie Straży Miejskiej w C. do procedowania w imieniu organu, co narusza interes prawny tak właściciela rzeczy, lub ewentualnie jego następców prawnych, jak również interes skarżącej Spółki, albowiem prowadzi do bezpodstawnego i krzywdzącego przerzucenia na Spółkę czynności, które ustawodawca przypisał do zadań i kompetencji organu administracji publicznej, który został wyposażony w zarezerwowane na ten cel środki w budżecie.

W konsekwencji wniosła o; 1) o zobowiązanie Prezydenta Miasta C. działającego jako Starosta Powiatu [...] C. do podjęcia w terminie 7 dni czynności materialno-technicznych, o których mowa w art. 12,13 15 i 22 ustawy o rzeczach znalezionych i dalszych działań wynikających z tej ustawy ;2) o zobowiązanie organu, o którym mowa w pkt 1 powyżej, do uznania uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów ustawy o rzeczach znalezionych względem rzeczy objętych zawiadomieniem Spółki; 3) o stwierdzenie, że organ, o którym mowa w pkt 1 powyżej, dopuścił się bezczynności postępowania, 4) o stwierdzenie, w okolicznościach niniejszej sprawy, istnienia obowiązków organu wynikających z ustawy o rzeczach znalezionych w odniesieniu do rzeczy objętych zawiadomieniem Spółki; 5) zasądzenie na rzecz Spółki od organu, o którym mowa w pkt 1, zwrotu kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw, w tym kosztów, o których mowa w art. 205 § 1 i 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Strona podniosła, iż powierzenie mocą uchwały Rady Miasta C. Straży Miejskiej "prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych" nie tylko nie określa, jakie czynności w ramach tego zadania straż ma podejmować, lecz również nie stanowi upoważnienia starosty, o którym mowa w art. 38 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym. Tym samym powierzenie przez Radę Miasta C. Straży Miejskiej w C. bliżej niesprecyzowanych czynności "prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych" nie nadaje i nie zastępuje kompetencji do wykonywania czynności materialno-technicznych, o których mowa w ustawie o rzeczach znalezionych, które z mocy prawa należą do kompetencji właściwego starosty.

W konsekwencji zdaniem strony w sprawie winno być wydane oficjalne stanowiska przez kompetentny organ.

Zdaniem strony Starosta Powiatu [...] C. (lub upoważniona przez niego we właściwym trybie osoba), powinien bezzwłocznie podjąć określone czynności materialno - techniczne, o których mowa m.in. w art. 12 i 13 ustawy o rzeczach znalezionych. Czynności te, w tym odebranie rzeczy, przejęcie ich na przechowanie, a nadto dodatkowe czynności związane z poszukiwaniem osoby uprawnionej do odbioru rzeczy, czy wydaniem znalazcy stosowanych poświadczeń, o których mowa w art. 13 ustawy, organ ma obowiązek podjąć, z zastrzeżeniem przypadku, o którym mowa w art. 12 ust. 4 ustawy.

W razie zaś odmowy przyjęcia rzeczy znalezionej, znalazca ma prawo oczekiwać wydania przez organ decyzji administracyjnej. W tym względzie strona przywołała wyrok z dnia 26 maja 2009 r., I OSK 760/08, gdzie stwierdzono iż w orzecznictwie dopuszcza się w określonych sprawach administracyjnych, aby pozytywne załatwienie sprawy nastąpiło poprzez podjęcie czynności materialno-technicznej, jednak odmowa dokonania takiej czynności winna być dokonana w drodze decyzji, albowiem jest to negatywne rozstrzygniecie w sprawie administracyjnej o której załatwienie zwróciła się strona, mająca w tym interes prawny. W demokratycznym państwie prawnym jednostka ma prawo do ochrony interesu lub obowiązku prawnego na drodze postępowania regulowanego przepisami prawa, zaś prawo to gwarantuje jednostce wykonywanie administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej.

Strona przywołała orzecznictwo i zaznaczyła, iż w okolicznościach analogicznych do występujących w niniejszej sprawie, brak jest zamiaru wyzbycia się własności. W okolicznościach niniejszej sprawy trudno wyprowadzić taki wniosek, tym bardziej, że właściciel rzeczy kontaktował się z "A" S.A. w celu odbioru rzeczy, a później słuch o nim zaginął. Co więcej, skoro T. S. do dzisiaj nie wyrejestrował działalności gospodarczej, co potwierdza, że chciał i chce ją kontynuować, wnioskować należy, że potrzebował do tego narzędzi, które uprzednio wykorzystywał w celu jej prowadzenia. Brak odbioru rzeczy może wynikać z przeszkód natury faktycznej lub prawnej, których "A" S.A. nie ma możliwości ustalić, jako że przepisy prawa nie wyposażają jej w kompetencje, które posiada starosta, ustawowo zobowiązany do poszukiwania osoby uprawnionej do odbioru rzeczy i wyposażony w związku z tym w określone uprawnienia, pozwalające na dotarcie do informacji o właścicielu rzeczy. Dowolne ustalanie, wbrew powyższym wytycznym, zamiaru wyzbycia się przez właściciela własności rzeczy prowadzi nie tylko do pokrzywdzenia właściciela rzeczy i skutkuje bezprawnym odjęciem prawa własności, ale również krzywdzi znalazcę, na którego bez usprawiedliwienia, bez podstawy prawnej i z naruszeniem powołanych w skardze przepisów prawa, są przerzucane przez organ zadania, które z mocy ustawy stanowią zadania własne powiatu, na które powiat otrzymuje środki budżetowe. Takie działania organu nie znajduje uzasadnienia i winny podlegać kontroli sądowo- administracyjnej.

Straż Miejska w odpowiedzi na skargę wniosła o jej oddalenie. Wskazała, iż bezpodstawne są zastrzeżenia skarżącego kwestionujące kompetencje Straży Miejskiej w C. do prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych. Uchwałą nr [...] Rady Miasta C. z dnia [...] r. w sprawie zmiany uchwały nr [...] Rady Miasta C. z dnia [...] r. w sprawie nadania statutu Straży Miejskiej w C., rozszerzono podstawy prawne działania Straży Miejskiej o ustawę z dnia 20.02. 2015 r. o rzeczach znalezionych i przekazano jej do realizacji prowadzenie Biura Rzeczy Znalezionych. Uchwała ta była pod nadzorem Wojewody Śląskiego, który nie miał do niej zastrzeżeń co do zgodności z prawem. Uchwała ta jest aktem prawa miejscowego opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego (Dz. Urz. z dnia 2.10.2015 r. poz. SLA 2015.4931). Prezydent Miasta C. udzielił Komendantowi Straży Miejskiej pełnomocnictwa z 26.10.2015r. do wykonywania wszelkich zadań Starosty wynikających z ustawy o rzeczach znalezionych w ramach prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych . Podtrzymał stanowisko, iż zachowanie najemcy wskazuje na to że utracił on zainteresowanie swoimi rzeczami i porzucił je z zamiarem wyzbycia się własności, co przekwalifikowuje je ze statusu rzeczy porzuconych na status rzeczy niczyich z konsekwencjami z art. 181 k.c. Brak zainteresowania nimi przez ponad rok wskazuje na zamiar wyzbycia się ich własności, a tym samym wyłącza je z zastosowania z ustawy o rzeczach znalezionych. Straż Miejska wskazała, iż żaden przepis ustawy o rzeczach znalezionych nie daje kompetencji do wydania, tak jak chce tego strona, decyzji administracyjnej, nadto nie zawiera odniesienia do przepisów kpa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Na podstawie art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 2188 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie swojej właściwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, która – zgodnie z art. 1 § 2 tej ustawy – sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej.

Stosownie natomiast do treści art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., zwanej: p.p.s.a.), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje w szczególności orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1– 4 p.p.s.a. Wobec tego w sprawach, w których wydawane są decyzje oraz postanowienia, jak też w sprawach, w których wydawane są inne akty z zakresu administracji publicznej albo podejmowane czynności materialnotechniczne w powyższym zakresie – możliwe jest zaskarżenie braku oczekiwanego zachowania się organu administracji, a uwzględnienie skargi w tym przypadku, w myśl art. 149 p.p.s.a., oznaczać będzie wydanie przez sąd administracyjny rozstrzygnięcia zobowiązującego organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa.

Zgodnie z art. 149 p.p.s.a. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1–4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a: 1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności; 2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa; 3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania (§ 1). Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (§ 1a). Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego (§ 1b).

Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 (§ 2). Oznacza to, że w sprawach, w których wydawane są decyzje oraz postanowienia, jak też w sprawach, w których wydawane są inne akty z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa albo podejmowane czynności materialno-techniczne – możliwe jest zaskarżenie braku wymaganego prawem zachowania się organu administracji.

Stosownie do art. 119 pkt 4 p.p.s.a. sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów (art. 120 p.p.s.a.).

Zgodnie z brzmieniem art. 53 § 2b p.p.s.a. skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania można wnieść w każdym czasie po wniesieniu ponaglenia do właściwego organu.

Poza sporem było, że strona skarżąca poprzedziła wniesienie skargi wniesieniem ponaglenia (pismo z dnia 05.05.2019r.) do SKO w Katowicach zatem formalne przesłanki do wniesienia skargi na bezczynność zostały spełnione.

Dalej zauważyć należy, iż normy zawarte w przepisach ustawy o rzeczach znalezionych z dnia 20.02. 2015 r. mają charakter administracyjnoprawny. Przepisy te regulują prawo podmiotowe jednostki do żądania od właściwego organu odebrania rzeczy znalezionej, postępowanie w sprawach odbierania zawiadomień o znalezieniu rzeczy, przyjmowania i przechowania rzeczy znalezionych oraz poszukiwania osób uprawnionych do ich odbioru. Przedmiotowa czynność organu podlega kognicji sądu na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. i tym samym na jej niedokonanie przysługuje skarga do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a.

Sądy administracyjne rozpoznają skargi na bezczynność organów administracji publicznej, gdy organ w przewidzianym przepisami terminie, nie wyda któregokolwiek z wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1-4a p.p.s.a. aktów administracyjnych, lub nie podejmie czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Jeżeli bowiem organ administracji zobowiązany do załatwienia sprawy z różnych względów nie wydaje rozstrzygnięcia w przewidzianym przepisami terminie, nie podejmuje czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa a zwłoka w tym zakresie jest - nieuzasadniona, wówczas występuje bezczynność organu.

Celem skargi na bezczynność jest zatem doprowadzenie do wydania przez organ aktu lub podjęcia czynności. Oznacza to, że sąd rozpoznając skargę na bezczynność bierze pod uwagę jedynie sam fakt, czy w danej sprawie została dokonana czynność lub czy z innych powodów organowi nie można zarzucić stanu bezczynności. Dla uznania bezczynności konieczne jest ustalenie w pierwszej kolejności, czy w ustalonym stanie faktycznym na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek wydania aktu lub dokonania czynności kończących postępowanie, a następnie czy uczyniono to w przepisanym terminie, a dalej czy ewentualne opóźnienie jest usprawiedliwione (zob. wyrok NSA z dnia 21.03. 2019 r., sygn. akt I OSK 1296/17, CBOSA).

W związku z powyższym przypomnieć należy, że przedmiot postępowania sądowego w sprawie stanowiła skarga na bezczynność Prezydenta Miasta C. -Starosty Powiatu [...] C. w przedmiocie odmowy odebrania rzeczy znalezionych.

Wskazania wymaga także w jakim stanie faktycznym strona postawiła organowi zarzut bezczynności w zakresie rzeczy znalezionych.

Wskazać należy, IŻ Zawiadomieniem z dnia 15.03.2019 r. "A" S.A. jako znalazca rzeczy pozostawionych przez T. S., prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą: "B", NIP [...], REGON [...], w pomieszczeniach pod adresem: ul. [...], [...]-[...] C., należących do tej Spółki, które w przeszłości były wynajmowane przez T. S., zawiadomił Starostę Powiatu [...] C. o znalezieniu tych rzeczy, wg listy załączonej do zawiadomienia.

"A" S.A. wskazała , iż miejsce pobytu T. S. nie jest jej znane, a próby kontaktu z tym podmiotem są nieskuteczne. Nie dokonał on zgłoszenia w CEDIG swojego aktualnego adresu pod którym prowadzi działalność gospodarczą, nie zgłosił jej zawieszenia ani zamknięcia. Także nie zaaktualizował adresu do doręczeń, a w w/w ewidencji nadal figuruje adres: ul. [...], [...]-[...] C., pod którym nie prowadzi on działalności i nie podejmuje korespondencji.

Komendant Straży Miejskiej pismem z 10.04.2019r. nr [...] poinformował skarżącą stronę, że rzeczy których domaga się odebrania strona zostały porzucone na terenie prywatnej nieruchomości, dotyczą wyposażenia lokalu pozostawionego przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą w wynajmowanym na ten cel pomieszczeniu. Nie są zatem rzeczami zgubionymi, tylko pozostawionymi przez byłego najemcę. Zdaniem Komendanta upływ prawie roku czasu od daty ostatniego kontaktu z T. S., gdy osoba ta rzeczy swych nie odebrała pomimo takich wcześniejszych deklaracji wskazuje, iż rzeczy te zostały porzucone z zamiarem wyzbycia się ich własności, co w konsekwencji wyłącza stosowanie ustawy o rzeczach znalezionych, ta bowiem dotyczy wyłącznie rzeczy zagubionych oraz porzuconych bez zamiaru wyzbycia się ich własności .

Nadmienić też trzeba, iż pismo to poprzedzało wcześniejsze pismo o zbliżonej treści z dnia 25.03.2019r. opatrzone podpisem przez Naczelnika Oddziału Organizacyjno -Prawnego Straży Miejskiej w C..

Na wstępie wobec zarzutów skargowych kwestionujących kompetencje dla Straży Miejskiej w C. do prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych i zajmowania się całością spraw z tym związanych to zauważyć trzeba, iż nie są trafne. Przede wszystkim zauważyć trzeba, iż mocą Uchwały NR [...] Rady Miasta C. z [...]r w Statucie Straży Miejskiej w C. stanowiącym załącznik do Uchwały NR [...] Rady Miasta C. z [...]r dodano do zadań tego organu prowadzenie Biura Rzeczy Znalezionych. Pełnomocnictwem natomiast z 26.10.2015r. Prezydent Miasta C. na podstawie art. 47 ustawy o samorządzie gminnym w zw. z art. 92 ust. 1 pkt 2 i ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym udzielił pełnomocnictwa Komendantowi Straży Miejskiej w C. A. H. do wykonywania wszelkich zadań starosty wynikających z ustawy o rzeczach znalezionych w ramach prowadzenia przez Straż Miejską w C. Biura Rzeczy Znalezionych. W konsekwencji powyższego Straż Miejska w C. była uprawniona do prowadzenia Biura Rzeczy Znalezionych, a jej komendant był uprawniony do wykonywania zadań wynikających z treści ustawy o rzeczach znalezionych w tym do wykonywania czynności materialno-technicznych w niej uregulowanych.

Przechodząc do oceny merytorycznej skargi w zakresie zarzutu istnienia bezczynności po stronie Prezydenta Miasta C., który scedował swoje uprawnienia na rzecz Komendanta Straży Miejskiej w C. w zakresie odebrania rzeczy znalezionych skład orzekający w niniejszej sprawie nie podziela stanowiska strony o jej zaistnieniu w stanie faktycznym jaki miał w niej miejsce .

Przepis art. 1 ustawy stanowi, iż ustawa określa: 1) obowiązki i prawa znalazcy oraz przechowującego; 2) postępowanie w sprawach odbierania zawiadomień o znalezieniu rzeczy, przyjmowania i przechowania rzeczy znalezionych oraz poszukiwania osób uprawnionych do ich odbioru; 3) postępowanie z rzeczami o wartości historycznej, naukowej lub artystycznej. Art. 2 stanowi, iż przepisy o rzeczach znalezionych stosuje się odpowiednio do rzeczy porzuconych bez zamiaru wyzbycia się własności, jak również do zwierząt, które zabłąkały się lub uciekły. Obowiązki i prawa znalazcy oraz przechowującego normuje rozdział 2 ustawy. I tak art. 4. ust. 1 mówi, iż kto znalazł rzecz i zna osobę uprawnioną do jej odbioru oraz jej miejsce pobytu, niezwłocznie zawiadamia ją o znalezieniu rzeczy i wzywa do jej odbioru. Przepis ust. 1 stosuje się do osoby, której rzecz została oddana na przechowanie zgodnie z przepisami ustawy (przechowujący)(ust.2).

Art. 5. ust. 1 stanowi z kolei, iż kto znalazł rzecz i nie zna osoby uprawnionej do jej odbioru lub nie zna jej miejsca pobytu, niezwłocznie zawiadamia o znalezieniu rzeczy starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania znalazcy lub miejsce znalezienia rzeczy (właściwy starosta). Kto znalazł rzecz w cudzym pomieszczeniu niezwłocznie zawiadamia o tym osobę zajmującą pomieszczenie i na żądanie tej osoby oddaje jej rzecz na przechowanie. Jeżeli osoba zajmująca pomieszczenie nie zna osoby uprawnionej do odbioru rzeczy lub nie zna miejsca jej pobytu, niezwłocznie zawiadamia o znalezieniu rzeczy właściwego starostę.(ust.2) (......). Art. 7 ust. 1 mówi zaś o tym, iż kto znalazł rzecz w budynku publicznym, innym budynku lub pomieszczeniu otwartym dla publiczności albo środku transportu publicznego, oddaje rzecz zarządcy budynku, pomieszczenia albo środka transportu publicznego (właściwy zarządca), który po upływie 3 dni od dnia otrzymania rzeczy przekazuje ją właściwemu staroście, chyba że w tym terminie zgłosi się osoba uprawniona do odbioru rzeczy.

Zdaniem Sądu zasadnym jest stanowisko Komendanta, iż w stanie faktycznym sprawy nie mają zastosowania przepisy ustawy o rzeczach znalezionych. Ustawa ta bowiem jednoznacznie wskazuje, iż dotyczy ona rzeczy znalezionych, gdzie ustawodawca w niej nie zdefiniował pojęcia" rzeczy znalezionych" oraz dotyczy rzeczy porzuconych bez zamiaru wyzbycia się własności, gdzie podobnie rzeczy porzuconych nie zdefiniował. Istota sprawy sprowadza się zatem do ustalenia czy rzeczy zgłoszone przez skarżącą były rzeczami znalezionymi, czy też porzuconymi bez zamiaru wyzbycia się własności, bowiem tylko w tym wypadku organ miał obowiązek przejąć zgłoszone przedmioty na przechowanie.

Zdaniem Sądu w sprawie nie mamy do czynienia z rzeczami z rodzaju objętego regulacjami ustawy o rzeczach znalezionych.

Stosownie do art. 180 k.c. właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci. Porzucenie rzeczy ruchomej powoduje utratę własności i przekwalifikowanie rzeczy porzuconej do kategorii rzeczy niczyich. Wymaga to łącznego spełnienia dwóch przesłanek, a mianowicie faktycznej czynności porzucenia rzeczy oraz wyrażenia zamiaru wyzbycia się własności. W ocenie Sądu w sprawie uprawnioną wydaje się teza, że czynność porzucenia rzeczy ruchomej ma charakter jednostronnej realnej czynności prawnej rozporządzenia rzeczą. Zamiar wyzbycia się własności może być wyraźnie ujawniony przez właściciela, albo też wynikać z jego zachowania się na tle okoliczności, w jakich rzecz została porzucona (np. pozostawienia w miejscu przeznaczonym na gromadzenie odpadów). Nie ma natomiast podstaw do przyjęcia, że sam brak zainteresowania się rzeczą ruchomą pozostawioną w dowolnym miejscu jest równoznaczny ze spełnieniem przesłanek wymaganych przez art. 180 k.c., gdyż nie sposób doszukiwać się w takim działaniu wyrażenia zamiaru wyzbycia się własności. W tej sytuacji domaganie się przez stronę objęcia przedmiotowych rzeczy regulacjami ustawy o rzeczach znalezionych z konsekwencjami z tej ustawy wynikającymi w postaci zastosowania postępowania w sprawach odbierania zawiadomień o znalezieniu rzeczy, przyjmowania i przechowania rzeczy znalezionych oraz poszukiwania osób uprawnionych do ich odbioru nie znajduje uzasadnienia prawnego.

Wyraźnego zaznaczenia wymaga, iż nie ulega wątpliwości, iż "A" S.A. w R. zawarło umowę najmu z podmiotem gospodarczym pod nazwą "B", NIP [...] Regon [...] zarejestrowanym w CEDIG i reprezentowanym przez właściciela w/w T. S.. Zatem znajdujące się w tym lokalu rzeczy nie zostały tam pozostawione celem ich wyzbycia lecz stanowią wyposażenie i dokumentację firmy "B". W tej sytuacji "A" S.A. w R. mają obowiązek dotarcia do osoby fizycznej T. S., bądź likwidatora, następców prawnych co możliwe jest w różnych trybach prawnych. Możliwe jest także umieszczenie rzeczy w depozycie sądowym oraz ponoszenia jego kosztów. Nie ulega wątpliwości, iż spisy rzeczy były wykonywane i rzeczy w nich ujęte mogą być dalej używane do prowadzenia działalności gospodarczej a wiadomym było kto nimi dysponował. Rzeczy te nie zostały także pozostawione w miejscu publicznym ogólnie dostępnym dla publiczności (tak art. 7 ustawy) w celu ich porzucenia.

Nawet fakt niewykonywania umowy najmu przez T. S. nie usprawiedliwia swobodnego dysponowania rzeczami znajdującymi się w lokalu będącym przedmiotem najmu. Wobec bezspornych ustaleń, iż była to własność T. S., świadczy o tym zamknięcie w lokalu i przeznaczenie rzeczy nie pozostających bez żadnej wartości na co wskazują dowody z akt sprawy skład orzekający nie znajduje podstaw by akceptować działania strony jakie podjęła w związku z pismem z 15.03.2019r. Zdaniem Sądu strona winna bowiem dochodzić swoich uprawnień w trybie prawnym odpowiednim dla stosunków zobowiązaniowych, nie zaś w postępowaniu administracyjnym.

Domaganie się oceny w trybie art. 149 p.p.s.a. zobowiązuje sąd do uznania uprawnienia lub obowiązku organu do zastosowania właściwych przepisów prawa, a charakter sprawy oraz nie budzące wątpliwości okoliczności stanu faktycznego nie znajdują umocowania w obowiązującym prawie. Powołana ustawa o rzeczach znalezionych wyraźnie stanowi, iż ma zastosowanie do rzeczy znalezionych, a nie zabranych z lokalu. Skoro przedmiotów należących do "B" nie można uznać za rzeczy znalezione, porzucone to działający z umocowania Prezydenta Miasta C. Komendant Straży Miejskiej nie miał obowiązku odebrania tych rzeczy i następnie ich przechowywania.

Z powyższych względów Prezydentowi Miasta C. działającego poprzez Komendanta Straży Miejskiej w C. nie można postawić zarzutu bezczynności w zakresie przeprowadzenia postępowania w sprawie odebrania zawiadomienia o znalezieniu rzeczy, przejęcia i przechowania rzeczy, czy spisania odpowiedniego protokołu i wydania stosownych poświadczeń.

Z tych względów zarzuty naruszenia regulacji art. 5, 12 , 13 ustawy o rzeczach znalezionych uznać należy za nieuzasadnione.

W konsekwencji powyższego Sąd na mocy art. 151 p.p.s.a. skargę jako bezzasadną oddalił .