Wyrok z dnia 1976-08-26 sygn. III CRN 181/76

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III CRN 181/76

Wyrok z dnia 26 sierpnia 1976 r.

W myśl art. 360 k.c. odsetki od sumy pieniężnej, w braku odmiennego zastrzeżenia co do terminu płatności, są płatne co roku z dołu, co przesądza o ich okresowym charakterze.

Przewodniczący: sędzia J. Pietrzykowski (sprawozdawca). Sędziowie: W. Kuryłowicz, Z. Wasilkowska.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy z powództwa Edwarda B. i Kazimiery T. przeciwko Ryszardowi K. i Klementynie K. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z dnia 30 stycznia 1976 r.

uchylił zaskarżony wyrok i oddalił rewizję pozwanych od wyroku Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 18 listopada 1975 r., nakazał pobrać od pozwanych Ryszarda K. i Klementyny K. na rzecz Skarbu Państwa, Kasa Sądu Rejonowego w Puławach - kwotę 480 zł tytułem opłaty od rewizji nadzwyczajnej.

Uzasadnienie

Prawomocnym wyrokiem z dnia 26.II.1966 r. Sąd Powiatowy w Garwolinie zasądził od Edwarda B. i Kazimiery T. solidarnie na rzecz Ryszarda i Klementyny małż. K. kwotę 13.000 zł z 8% od dnia 28.XII.1965 r. Na podstawie tego wyroku zaopatrzonego klauzulą wykonalności wszczęta została egzekucja przez Komornika Sądu Powiatowego (obecnie Rejonowego) w Garwolinie na skutek wniosku wierzycieli z dnia 13.I.1975 r.

W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Puławach w dniu 11.VII.1975 r. powodowie Edward B. i Kazimiera T. domagali się pozbawienia wykonalności wyżej wymienionego tytułu wykonawczego w części dotyczącej odsetek od kwoty 13.000 zł za czas od dnia 28.XII.1965 r. do dnia 13.I.1972 r. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 18.XI.1975 r. orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, stanął bowiem na stanowisku, że odsetki zasądzone na rzecz pozwanych małż. Ryszarda K. i Klementyny K. uległy za czas od dnia 28.XII.1965 r. do dnia 13.I.1972 r. przedawnieniu stosownie do dyspozycji art. 118 i 125 k.c.

Po rozpoznaniu sprawy na skutek rewizji pozwanych Sąd Wojewódzki w Lublinie zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo, przyjął bowiem, że odsetek za zwłokę nie można uważać za roszczenie okresowe, wobec czego roszczenie z tytułu zasądzonych odsetek ulega przedawnieniu z upływem dziesięciu lat, a nie trzech lat.

W rewizji nadzwyczajnej opartej na podstawie rażącego naruszenia art. 118, 125 § 1 i 360 k.c. Minister Sprawiedliwości wniósł o uchylenie wyroku Sądu Wojewódzkiego w Lublinie z dnia 30.I.1976 r. i o zmianę wyroku Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 18.XI.1975 r. przez dodanie jako końcowej części punktu I tego wyroku zwrotu: "do dnia 13 stycznia 1972 r." oraz o oddalenie rewizji pozwanych od tego wyroku w pozostałej części.

Sąd Najwyższy uznał rewizję nadzwyczajną za uzasadnioną, trafnie w niej bowiem wskazano, że w myśl art. 360 k.c. odsetki od sumy pieniężnej, w braku odmiennego zastrzeżenia co do terminu płatności, są płatne co roku z dołu, co przesądza o ich okresowym charakterze. Reguła ta w myśl art. 359 § 1 k.c. odnosi się do odsetek, które wynikają zarówno z czynności prawnej albo ustawy, jak i z orzeczenia sądu lub innego organu orzekającego. W rozpatrywanej sprawie co do terminu płatności odsetek od zasądzonej wyrokiem Sądu Powiatowego w Garwolinie kwoty 13.000 zł nie uczyniono w tym wyroku odmiennego zastrzeżenia, trafny jest więc wyrażony w rewizji nadzwyczajnej pogląd co do rażącego naruszenia przez Sąd Wojewódzki przepisu art. 125 § 1 i art. 360 k.c. Zgodnie z brzmieniem wspomnianego art. 125 § 1 k.c. stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądowym roszczenia, obejmujące świadczenia okresowe należne w przyszłości (a takimi są właśnie odsetki zasądzone od objętej wyrokiem kwoty pieniężnej), przedawniają się z upływem trzech lat. Skoro zatem małż. K. wystąpili do komornika o wszczęcie egzekucji dopiero w dniu 13.I.1975 r., to odsetki przysługują im tylko za okres nie przedawniony, tj. za ostatnie trzy lata. Trafnie więc Sąd Rejonowy na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. uwzględnił powództwo. Natomiast Sąd Wojewódzki z rażącym naruszeniem wyżej wymienionych przepisów prawa materialnego zmienił wyrok Sądu Rejonowego. Uzasadnione jest zatem uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Wojewódzkiego i oddalenie rewizji pozwanych od wyroku Sądu Rejonowego.

Wniosek rewizji nadzwyczajnej o skorygowanie wyroku Sądu Rejonowego jest bezprzedmiotowy, gdyż przypisywana temu wyrokowi nieścisłość nie zachodzi. Dopatrując się wspomnianej nieścisłości, rewizja nadzwyczajna miała na względzie zamieszczony na karcie 36 akt sprawy odpis wyroku, w którym rzeczywiście opuszczono datę końcową okresu odsetek, objętego sentencją tego wyroku, przeoczyła jednak, że w oryginale wyroku prawidłowo wskazano, iż pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego obejmuje część tego tytułu wykonawczego dotyczącą "należnych odsetek od dnia 28 grudnia 1965 r. do dnia 13.I.1972 r.".

Z powyższych względów Sąd Najwyższy orzekł - na podstawie art. 422 § 1 k.p.c. - jak w sentencji. O obowiązku uiszczenia opłaty od uwzględnionej rewizji nadzwyczajnej orzeczono na podstawie art. 35 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

OSNC 1977 r., Nr 4, poz. 78