Postanowienie z dnia 1976-07-14 sygn. I CZ 65/76

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I CZ 65/76

Postanowienie z dnia 14 lipca 1976 r.

Data złożenia w banku polecenia dokonania przelewu opłaty sądowej nie może być uznana za opłatę jej uiszczenia, jeżeli polecenie to zostanie zwrócone zleceniodawcy z uwagi na odmowę jego realizacji. Przyczyna odmowy realizacji polecenia dokonania przelewu nie ma wpływu na ocenę, czy zachowany został termin uiszczenia opłaty. Może ona mieć znaczenie jedynie w postępowaniu o przywrócenie terminu.

Przewodniczący: sędzia W. Maruczyński. Sędziowie: S. Dmowski (sprawozdawca), Z. Świda.

Sąd Najwyższy po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym sprawy z powództwa Aleksandra G. przeciwko Skarbowi Państwa - Technikum Mechanicznemu przy Zespole Szkół Mechanicznych w B. i Wojewódzkiej Spółdzielni Mleczarskiej Zakład Remontowo-Montażowy w B. o odszkodowanie i rentę na skutek zażalenia pozwanej Spółdzielni od postanowienia Sądu Wojewódzkiego w Białymstoku z dnia 12 czerwca 1976 r.

postanowił oddalić zażalenie.

Uzasadnienie

Sąd Wojewódzki w Białymstoku postanowieniem z dnia 12.VI.1976 r. odrzucił rewizję pozwanej Wojewódzkiej Spółdzielni Mleczarskiej - Zakład Remontowo-Montażowy w B. wniesioną od wyroku tego Sądu z dnia 12.VI.1976 r., przyjmując, że opłata od rewizji dokonana została po upływie 7-dniowego terminu przewidzianego w art. 16 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Pozwana Spółdzielnia zaskarżyła powyższe postanowienie zażaleniem, wnosząc o jego uchylenie i nadanie biegu rewizji. W piśmie tym zgłosiła też drugi wniosek o przywrócenie jej terminu do uiszczenia opłaty od rewizji.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Jak wynika z treści pisma procesowego nazwanego zażaleniem, pozwana Spółdzielnia dokonała w nim dwóch czynności procesowych wyłączających się wzajemnie, a mianowicie zaskarżyła postanowienie o odrzuceniu rewizji i złożyła wniosek o przywrócenie terminu. Z uwagi na zakres postępowania zażaleniowego Sąd Najwyższy ograniczył się do kontroli zasadności postanowienia Sądu I instancji odrzucającego rewizję. Postanowienie to uznał za prawidłowe, a zażalenie za nieuzasadnione.

Sposób uiszczenia opłat sądowych reguluje samodzielnie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 1952 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 38, poz. 264; zm.: Dz. U. z 1960 r. Nr 18, poz. 109). Zgodnie z tym rozporządzeniem opłaty sądowe w wysokości do 500 zł uiszcza się znaczkami z napisem "opłata sądowa", natomiast w wysokości przekraczającej powyższą kwotę - gotówką do kas sądowych. Rozporządzenie nie przewiduje możliwości uiszczenia wpisów i opłat w cywilnym postępowaniu sądowym w drodze przelewu. W orzecznictwie sądowym utrwalił się jednak pogląd, iż opłaty sądowe mogą być uiszczane również w sposób bezgotówkowy, a więc w drodze przelewu, i że termin do uiszczenia opłaty w tym trybie jest zachowany, jeżeli w ostatnim dniu tego terminu zobowiązany do dokonania wpłaty udzielił zlecenia dokonania przelewu i zlecenie to jest w tej dacie wykonalne, a w szczególności gdy zleceniodawca ma w instytucji bankowej fundusze potrzebne do dokonania przelewu na konto właściwego sądu (por. m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego ogłoszone w OSN z 1952 r., z. III, poz. 83 i w OSN z 1958 r., z. I, poz. 8).

W konkretnym wypadku pozwana Spółdzielnia otrzymała wezwanie do uiszczenia wpisu od rewizji dnia 27.V.1976 r. Pierwsze polecenie przelewu złożyła w banku w dniu 28.V.1976 r., a więc już w dniu następnym. Polecenie to nie zostało jednak przez bank zrealizowane, przeciwnie - zwrócono je z adnotacją: "brak klasyfikacji budżetowej". Drugie polecenie przelewu - wypełnione zgodnie z żądaniem banku - złożono 6.VI.1976 r., czyli po terminie. Bank Gospodarki Żywnościowej zrealizował je w dniu 7.VI.1976 r.

Powstaje pytanie, czy w takiej sytuacji można mówić o zachowaniu przez pozwaną Spółdzielnię terminu do uiszczenia wpisu. Na pytanie to należy zdaniem Sądu Najwyższego udzielić odpowiedzi negatywnej. Aprobując dotychczasowe orzecznictwo odnośnie do możliwości dokonywania opłat w drodze przelewów, trzeba przyjąć, że data złożenia w banku polecenia dokonania przelewu opłaty sądowej nie może być uznana za datę jej uiszczenia, jeżeli polecenie to zostanie zwrócone zleceniodawcy z uwagi na odmowę jego realizacji. W takim wypadku bowiem nie można mówić o tym, że zlecenie było wykonalne. Przyczyna odmowy realizacji polecenia przelewu nie ma wpływu na ocenę, czy zachowany został termin do uiszczenia opłaty. Może ona mieć znaczenie jedynie w postępowaniu o przywrócenie terminu.

Rozpoznanie tego rodzaju wniosku należy do Sądu I instancji.

Z przedstawionych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji (art. 387 k.p.c. w związku z art. 397 k.p.c.).

OSNC 1977 r., Nr 4, poz. 75