Wyrok z dnia 2009-11-04 sygn. IV SA/Wr 249/09

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Lidia Serwiniowska Sędziowie Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński (spr.) Sędzia WSA Wanda Wiatkowska - Ilków Protokolant Dorota Hurman po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 21 października 2009 r. sprawy ze skargi D. W. na decyzję Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w T. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w T. z dnia [...], nr [...] na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - kodeks postępowania administracyjnego, w związku art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. Nr 112 poz. 1198, z późn. zm./ - po rozpatrzeniu wniosku D. W. o ponowne rozpatrzenie sprawy od wydanej decyzji Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej w T. z dnia [...] Nr [...] odmawiającej udostępnienia informacji publicznej postanowiono utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję.

W motywach uzasadnienia tego rozstrzygnięcia wskazano, że wnioskiem z dnia 7 listopada 2008 r. D. W. na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej wniosła do Burmistrza Gminy T. o podanie informacji w zakresie udzielania przez Ośrodek Pomocy Społecznej w T. pomocy finansowej następującym osobom: T. Z., H. Ż., K. zamieszkałym w N. D.

W odpowiedzi na wymieniony wniosek w dniu 18 grudnia 2008 roku Specjalista Pracy Socjalnej Ośrodka Pomocy Społecznej w T. wydał decyzję odmawiającą stronie udostępnienia w/w informacji publicznej. Od decyzji tej D. W. wniosła odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. Dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. uchyliło decyzję z dnia [...] w całości i z uwagi na dotknięcie wadą nieważności, sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia. Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w T. po ponownym rozpatrzeniu sprawy, utrzymał w mocy swoje stanowisko, i decyzją z dnia [...] ponownie odmówił D. W. udostępnienia w/w informacji publicznej. D. W. wnioskiem z dnia 12 marca 2009 roku wystąpiła o ponowne jego rozpatrzenie.

Po ponownym rozpatrzeniu wniosku, Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w T., nie znalazł podstaw prawnych do zajęcia innego stanowiska w sprawie. Podkreślono, że wymienione w uzasadnieniach wcześniejszych decyzji ustawy, jednoznacznie określają, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu; m.in. prawo do informacji na podstawie zapisu art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej. W art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej stwierdzono, że w postępowaniu w sprawie pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. W szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia.

W skardze do sądu administracyjnego D. W. wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i podanie bez danych osobowych, jakie kwoty w okresie od 2004r. – 2009 r. były wypłacane przez Ośrodek Pomocy Społecznej w T. dla rodzin zamieszkujących w N. D. oraz dla Spółdzielni Mieszkaniowej "W." w T. i z jakich miejscowości osoby pobierały pomoc mieszkaniową, bowiem ma w tym interes prawny". Zarzuciła, że Ośrodek Pomocy Społecznej w T. wraz z Urzędem Gminy w T. udziela pomocy społecznej osobom, które takiej pomocy nie powinny otrzymać i była to pomoc nie związana z zaspokojeniem potrzeb bytowych wnioskodawców, lecz przeznaczona na alkohol, używki, itp. Wskazała przy tym osoby, które – jej zdaniem – niezasadnie z takiej pomocy korzystają.

W odpowiedzi na skargę Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej w T. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoją wcześniejszą argumentację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych /Dz.U. Nr 153, poz. 1269/, sądy administracyjne, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej – sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. przepisami prawa obowiązującymi w dniu podjęcia zaskarżonego aktu lub czynności.

W ocenie Sądu, skarga analizowana w aspekcie tych podstaw nie zasługuje na uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie D. W. zwróciła się do organu pomocy społecznej o udzielenie informacji, czy organ ten udzielił pomocy finansowej wymienionym przez nią z nazwiska osobom w okresie 5 lat, podając, że w udzieleniu odpowiedzi ma interes prawny.

Ustawa z dnia 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. Nr 112, poz. 1198/ w art. 1 ust. 1 zawiera definicję informacji publicznej, stanowiąc, iż jest nią każda informacja o sprawach publicznych, podlegająca udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym w niniejszej ustawie. Prawo dostępu do informacji publicznej ma charakter powszechny, bowiem w art. 2 ust. 1 ustawa przyznaje je każdemu, zakazując równocześnie w ust. 2 żądania od osoby wykonującej to prawo wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Jednakże, zgodnie z art. 5 tej ustawy prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

Przepisem, który ogranicza dostęp do informacji publicznej m.in. ze względu na prywatność osoby fizycznej jest art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej /Dz.U. z 2008r., nr 115, poz. 728 ze zm./. W myśl zawartej w nim dyrektywy w postępowaniu w sprawie świadczeń z pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. W szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia.

Wymienione zakazy dotyczące upublicznienia danych podane są przykładowo /"w szczególności"/, jednakże bezpośrednie wyliczenie w niewyczerpującym katalogu informacji korzystających z klauzuli poufności tak nazwisk osób korzystających z pomocy, jak i rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia jednoznacznie wskazują, że właśnie te dane zasługują – zdaniem ustawodawcy – na objęcie szczególną ochroną. Również w orzecznictwie sądowoadministracyjnym nie jest kwestionowane stanowisko, że organy pomocy społecznej nie posiadają żadnych uprawnień do przekazywania informacji o osobach korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia /por. np. wyrok NSA z dnia 9 grudnia 1999r., I SA/240/99, Lex nr 48595, a także wyroki NSA z dnia 14 lipca 1992r., SA/Kr 945/92, z dnia 10 marca 1995r. SA/Wr 2674/94/.

Swoistym uzupełnieniem analizowanego unormowania jest dyrektywa zawarta w art. 119 ust. 2 pkt 2 i 5 ustawy o pomocy społecznej, nakazująca pracownikom socjalnym kierować się zasadą poszanowania godności osób korzystających z pomocy społecznej oraz zachować w tajemnicy informacje uzyskane w toku czynności zawodowych, także po ustaniu zatrudnienia /.../.

Trafnie zatem w decyzji wywiedziono, że dane, ujawnienia których domaga się skarżąca stanowią informacje chronione ze względu na prywatność osoby fizycznej /art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej w związku z art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej/.

Zgodnie z ustaloną linią orzecznictwa, w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej mogą być ujawnione dane osób jedynie od strony zbiorczej, a nie z punktu widzenia konkretnego podmiotu i decyzji podjętej przez organ w jego sprawie, a takich właśnie danych żądała wnioskodawczyni.

Jako nieskuteczne należy ocenić skierowane pod adresem Sądu nowe żądanie skarżącej podania jej przez organ kwot wypłaconych w okresie 2004 – 2009 r. przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w T. – bez danych osobowych. Wniosek ten powinien być skierowany do organu pomocy społecznej, który rozstrzyga stosownie do zawartej w nim treści.

Natomiast przedmiotem kontroli Sądu była wyłączna decyzja wydana w wyniku wniosku skarżącej z dnia 7 listopada 2008r. o udostępnienie jej informacji w zakresie pomocy społecznej udzielonej przez organ pomocowy wymienionym przez nią z nazwiska osobom.

Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm./ orzeczono jak w sentencji.

W związku ze złożonym przez skarżącą /działającą bez profesjonalnego pełnomocnika/ wniosku o zwrot kosztów sądowych, Sąd wyjaśnia, że zgodnie z art. 200 powołanej wyżej ustawy zwrot kosztów postępowania przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt /.../ w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji.