Udostępnienie informacji dotyczących osoby korzystającej z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu udzielonej pomocy (art. 100 u.p.s. i art. art. 5 ust. 2 u.d.i.p.)
Ograniczenia prawa do informacji publicznej (art. 5 u.d.i.p.) Ochrona dobra i dóbr osobistych korzystających ze świadczeń (art. 100 u.p.s.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Za wąskim ujęciem kręgu stron postępowania w sprawach świadczeń z zakresu pomocy społecznej przemawia dodatkowo treść art. 100 ust. 1 ups, zgodnie z którym w tego rodzaju postępowaniu "należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych, a w szczególności nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia." W istotnej mierze to właśnie wzgląd na konieczność zapewnienia ochrony dóbr osobistych beneficjentów świadczeń pomocowych, w tym zwłaszcza ich danych osobowych, uzasadnia zawężenie kręgu stron postępowania z zakresu pomocy społecznej w zasadzie tylko do adresatów tej pomocy. W toku takiego postępowania może być bowiem (i zwykle bywa) przetwarzanych szereg danych osobowych, traktowanych na gruncie przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) [Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1; dalej RODO] jako dane podlegające szczególnej (wzmożonej) ochronie - tzw. dane wrażliwe (sensytywne). Katalog takich danych zawierają art. 9 ust. 1 i art. 10 RODO, które wyszczególniają m.in. dane osobowe ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, dane dotyczące zdrowia - rozumiane szeroko jako "dane osobowe o zdrowiu fizycznym lub psychicznym osoby fizycznej - w tym o korzystaniu z usług opieki zdrowotnej - ujawniające informacje o stanie jej zdrowia" (art. 4 pkt 15 RODO) i dane osobowe dotyczące wyroków skazujących i czynów zabronionych lub powiązanych środków bezpieczeństwa. Potwierdza to treść art. 100 ust. 2 ups, mocą którego ustawodawca zezwolił podmiotom i osobom realizującym zadania w zakresie pomocy społecznej określone w ustawie na przetwarzanie danych osobowych osób, do których stosuje się ustawę, oraz członków ich rodzin w zakresie i celu niezbędnych do realizacji zadań wynikających z ustawy. Niewątpliwie dane sensytywne, takie zwłaszcza jak dane o stanie zdrowia, są także przetwarzane w postępowaniu w sprawie umieszczenia osoby w dps, skoro ustawową przesłanką takiego umieszczenia, jest właśnie stan zdrowia tej osoby podlegającą badaniu w postępowaniu na podstawie art. 54 ust. 1 ups.
Wyrok NSA z dnia 23 października 2020 r., I OSK 1162/20
Standard: 85660 (pełna treść orzeczenia)
Osoby korzystające z pomocy społecznej mają bowiem prawo oczekiwać, że fakt korzystania przez nie z pomocy społecznej nie będzie ujawniony innym osobom, z uwagi na konieczność poszanowania ich prawa do prywatności, przewidzianą w art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. Dobrem osobistym podlegającym szczególnej ochronie w pomocy społecznej jest m.in. godność osoby ludzkiej, gdyż jednym z nadrzędnych celów pomocy społecznej jest umożliwienie osobom i rodzinom życia w warunkach odpowiadających godności człowieka (art. 3 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej).
Wynikający z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. w związku z art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej nakaz ograniczenia udostępnienia informacji publicznej wyklucza możliwość udostępnienia zanonimizowanej informacji w tym przedmiocie. Sąd podziela pogląd, że organy pomocy społecznej nie posiadają żadnych uprawnień do przekazywania informacji o osobach korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakresu przyznanego świadczenia (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 4 listopada 2009 r., IV SA/Wr 249/09).
Ograniczenie udostępnienia, stosownie do art. 5 ust. 2 u.d.i.p., obejmuje takie informacje dotyczące osoby korzystającej z pomocy społecznej, jak, np.: jej dane osobowe, treść i podstawa prawna rozstrzygnięcia, wszelkie informacje zawarte w uzasadnieniu decyzji dotyczące m.in.: dochodów, wydatków, kryterium dochodowego, składu rodziny, sytuacji życiowej czy przebiegu postępowania wyjaśniającego, przyczyn, dla których zostało wszczęte dane postępowanie (np. w przypadku nienależnie pobranych świadczeń) i wydano dane rozstrzygnięcie.
Wyrok WSA z dnia 17 stycznia 2019 r., II SA/Ol 829/18
Standard: 85633 (pełna treść orzeczenia)
Przy uznaniu, iż w sprawie tej zachodzą okoliczności szczególne wynikające z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. oraz art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej organ winien wydać decyzję administracyjną, w której przedstawi swoje stanowisko, co do braku możliwości udostepnienia żądanej informacji, a który to akt będzie mógł zostać poddany kontroli, tak w toku postępowania administracyjnego, jak sądowo-administracyjnego.
Wyrok WSA z dnia 20 lutego 2018 r., II SAB/Ol 9/18
Standard: 85638 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85635 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 85652 (pełna treść orzeczenia)