Postanowienie z dnia 2010-12-01 sygn. I OW 143/10

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie: sędzia NSA Anna Łukaszewska – Macioch (spr.) sędzia del. NSA Jerzy Stankowski Protokolant asystent sędziego Andrzej Bieńkowski po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Burmistrza A.Ł. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem A.Ł. a Prezydentem B.– B. w sprawie rozpoznania wniosku I.Z. o udzielenie świadczenia z zakresu pomocy społecznej w przedmiocie przyznania zasiłku celowego na zakup żywności postanawia: wskazać Prezydenta B.– B. jako organ właściwy do rozpoznania wniosku.

Uzasadnienie

Burmistrz A. Ł. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem A. Ł. a Prezydentem B.-B. w sprawie rozpatrzenia wniosku I. Z. o udzielenie świadczeń z zakresu pomocy społecznej.

W uzasadnieniu wniosku wskazano następujące okoliczności:

Postanowieniem z dnia 15 lipca 2010 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w B.-B. przekazał Ośrodkowi Pomocy Społecznej w A. Ł. do załatwienia według właściwości, na podstawie art. 65 § 1 K.p.a. w zw. z art. 101 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362) podanie I. Z. dotyczące przyznania zasiłku celowego na zakup żywności, wraz z dokumentacją. Ośrodek Pomocy Społecznej w A. Ł. nie złożył zażalenia na ww. postanowienie.

Występując o rozstrzygnięcie sporu o właściwość Burmistrz A. Ł. podał, że I. Z. została wymeldowana na własną prośbę z terenu Gminy A. Ł. (z pobytu stałego) dnia 24 listopada 2000 r. Od 10 lat nie przebywa na terenie Gminy A. Ł. Obecnie zamieszkuje na terenie miasta B.-B., gdzie koncentruje się jej centrum życiowe. W tej miejscowości urodziła dziecko, na które otrzymuje świadczenia rodzinne. Uczęszcza do Kolegium Służb Społecznych. Z gminnych zasobów (Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w B.-B.) ubiega się o lokal mieszkalny. Jest pod stałą opieką Poradni Chorób Zakaźnych w C.. Wniosek na Komisję Lekarską złożyła w B.-B.. W czerwcu otrzymała zwrot podatku z Urzędu Skarbowego w B.-B., przelewem na konto ING Oddział w B.-B.. Zatem zamiar stałego pobytu I.Z. w B.-B. jest oczywisty. W okresie wcześniejszym I. Z. korzystała również ze świadczeń z pomocy społecznej przyznanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w B.-B..

Wnioskując o rozstrzygnięcie sporu o właściwość Burmistrz A. Ł. stoi na stanowisku, iż właściwym do załatwienia przedmiotowej sprawy jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w B.-B., za czym przemawia fakt zamieszkiwania przez wnioskodawczynię w schronisku prowadzonym przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w B.-B.. Fakt ten nie powoduje, że jest osobą bezdomną w świetle art. 6 pkt 8 ustawy o pomocy społecznej, zatem brak jest podstaw prawnych do ustalenia właściwości miejscowej w oparciu o przepis art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej.

W odpowiedzi na wniosek Prezydent B.-B. wskazał, że I. Z. przebywa w Domu dla Bezdomnych przy ul. S. w B.-B. od 11 lutego 2010 r. W dniu 24 listopada 2000 r. wymeldowała się z pobytu stałego w A. Ł. przy ul. D. W 1999 r. zmarła matka I. Z., z którą zamieszkiwała pod wyżej wskazanym adresem. I. Z. przez rok próbowała samodzielnie prowadzić gospodarstwo domowe jednak nie posiadała środków finansowych, co spowodowało powstanie zadłużenia czynszowego. Wówczas podjęła decyzję o sprzedaży mieszkania. Część kwoty otrzymanej z transakcji przeznaczyła na spłatę zadłużenia czynszowego, natomiast pozostałą część przeznaczyła na bieżące potrzeby. Po sprzedaży mieszkania przeprowadziła się do Łodzi. Tam podjęła działania w celu uzyskania lokalu mieszkalnego z zasobów gminy. Po przyznaniu mieszkania komunalnego u wnioskodawczyni ujawnił się problem uzależnienia od substancji psychoaktywnych. W 2003 r. została skazana na karę pozbawienia wolności na okres 5 lat. Podczas odbywania kary poddała się leczeniu dla osób uzależnionych. Po opuszczeniu zakładu karnego wróciła do poprzedniego miejsca zamieszkania, gdzie przebywała bez zameldowania. W międzyczasie lokal został zdewastowany i nie nadawał się do zamieszkania. Mieszkanie wymagało gruntownego remontu, na który wnioskodawczynię nie było stać. I. Z. zrzekła się mieszkania i przyjechała do B.-B., gdzie zamieszkała u koleżanki w zamian za opiekę nad jej dziećmi. Znajoma zameldowała wnioskodawczynię na pobyt czasowy od 21 listopada 2008 r. do 21 listopada 2009 r. Z uwagi na problemy rodzinne znajomej, I. Z. była zmuszona wyprowadzić się we wrześniu 2009 r. Wówczas wynajęła pokój w B.-B. przy ul. NMP na okres jednego miesiąca. Od listopada 2009 r. do 10 lutego 2010 r. wnioskodawczyni przebywała w Hotelu Żeńskim "(...)" Fundacji Nadzieja w B.-B. przy ul. Z. W międzyczasie zaszła w ciążę. Ciąża była bezpośrednią przyczyną opuszczenia Hotelu, który nie był przystosowany do pobytu matki z dzieckiem. Córka wnioskodawczyni urodziła się 7 lutego 2010 r. W chwili obecnej rodzina oczekuje na przydział lokalu mieszkalnego z zasobów Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w B.-B.. Wniosek w tej sprawie wnioskodawczyni złożyła 15 czerwca 2010 r., który został wstępnie pozytywnie zweryfikowany. Na dochód rodzinny składał się zasiłek rodzinny oraz alimenty na rzecz córki. I.Z. jest osobą długotrwale chorą oraz niepełnosprawną w stopniu lekkim (orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony do 31 lipca 2013 r.), co wiąże się z regularnym kontaktem z Poradnią Chorób Zakaźnych w C.. Obecnie nie pracuje z powodu opieki nad małoletnią córką. Nadal kontynuuje edukację w Kolegium Pracowników Służb Społecznych w B.-B..

Podczas prowadzonych postępowań w sprawie świadczeń z pomocy społecznej uznano, że I. Z. jest osobą bezdomną w rozumieniu art. 6 pkt 8 ustawy o pomocy społecznej. Tylko ze względu na szczególną sytuację życiową i potrzebę ochrony macierzyństwa i przyznano jej świadczenia w miejscu jej pobytu, zgodnie z art. 101 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, z wyjątkiem postępowania wszczętego na wniosek strony z dnia 6 lipca 2010 r. o zasiłek celowy na żywność. Wówczas sytuacja finansowa strony (dochód w wysokości 924 zł, na który złożył się zasiłek rodzinny, alimenty oraz zwrot nadpłaty podatku za rok 2009 r.) nie uzasadniała przyznania świadczenia w miejscu pobytu. Dlatego wniosek strony przesłano do rozpoznania zgodnie z art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej do Ośrodka Pomocy Społecznej w A. Ł., co w efekcie spowodowało spór o właściwość

W ocenie Prezydenta B.-B. I. Z. ma status osoby bezdomnej i właściwość miejscową w sprawie z jej wniosku reguluje art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 101 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej właściwość miejscową gminy zobowiązanej do rozpoznania sprawy dotyczącej świadczenia z pomocy społecznej ustala się według miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie. W przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały (art. 101 ust. 2). Zgodnie zaś z art. 101 ust. 3 w przypadkach szczególnie uzasadnionych sytuacją osobistą osoby ubiegającej się o świadczenie oraz w sprawach niecierpiących zwłoki, gdy chodzi o świadczenie wymienione w art. 37 - 42 i 47 - 50 ustawy, właściwą miejscowo jest gmina miejsca pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie.

Odnosząc ten stan prawny do stanu faktycznego sprawy, na tle której powstał spór o właściwość, należy uznać, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z przypadkiem szczególnie uzasadnionym sytuacją osobistą osoby ubiegającej się o świadczenie, o jakim mowa w art. 101 ust. 3. Jak wynika z przedstawionych ustaleń, I. Z. ubiegająca się o świadczenia z zakresu pomocy społecznej, wymeldowała się z pobytu stałego w A. Ł. i zerwała wszelką więź z tym miastem, w którym nie zamieszkuje od lat. W chwili złożenia wniosku przebywała w B.-B. i w tym miejscu wyraża zamiar stałego pobytu. Zamiar taki potwierdza zarejestrowanie się w Powiatowym Urzędzie Pracy w B.-B. jako osoba bezrobotna oraz fakt aktywnego poszukiwania pracy. Z powodu opieki nad maleńkim dzieckiem, urodzonym w dniu 7 lutego 2010 r. nie może podjąć pracy. Nadal kontynuuje naukę w B.-B.. W chwili obecnej oczekuje na przydział lokalu mieszkalnego z zasobów Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w B.-B..

Sytuacja osobista I. Z. i cel, na jaki chce uzyskać pomoc (zakup żywności) oraz podjęte przez nią działania w celu stabilizacji sytuacji życiowej i bytowej wyczerpują warunki, jakie zostały określone w art. 101 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. W takiej sytuacji należy wziąć pod uwagę wskazania ustawodawcy, który za naczelną zasadę postępowania w sprawach o świadczenia z pomocy społecznej przyjął obowiązek kierowania się dobrem osób korzystających z pomocy i ochroną ich dóbr osobistych (art. 100 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej). Kierując się właśnie tą przesłanką ustawodawca w art. 101 ust. 3 przyjął, że w przypadkach szczególnie uzasadnionych sytuacją osobistą osoby ubiegającej się o świadczenie oraz w sprawach niecierpiących zwłoki, właściwa miejscowo jest gmina miejsca pobytu tej osoby. Uzasadnia to wskazanie Prezydenta B.-B. jako organu właściwego do rozpatrzenia jej wniosku.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 i art. 15 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), orzekł jak w sentencji postanowienia.