Postanowienie z dnia 2011-04-15 sygn. I OW 2/11
Numer BOS: 1474889
Data orzeczenia: 2011-04-15
Rodzaj organu orzekającego: Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie: Jolanta Rajewska (sprawozdawca, przewodniczący), Jolanta Rudnicka , Małgorzata Pocztarek
Najważniejsze fragmenty orzeczenia w Standardach:
- Właściwość organ właściwego wierzyciela w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego (art. 2 pkt 10 i art. 12 u.p.o.u.a.)
- Aktualizacja bieżąco wypłacanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego (art. 29 ust. 1 u.p.o.u.a.)
Sentencja
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.) Sędziowie sędzia NSA Małgorzata Pocztarek sędzia del. WSA Jolanta Rudnicka Protokolant asystent sędziego Katarzyna Myślińska po rozpoznaniu w dniu 15 kwietnia 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej z wniosku Burmistrza Miasta Zakopane o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Burmistrzem Miasta Zakopane a Prezydentem Miasta Krakowa w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania sprawy w przedmiocie wypłacenia wyrównania świadczeń z funduszu alimentacyjnego dla dzieci L. S. i O. S., reprezentowanych przez O. G. za okres od 7 stycznia 2010 r. do 31 sierpnia 2010 r. postanawia: wskazać Burmistrza Miasta Zakopane jako organ właściwy do rozpatrzenia sprawy w przedmiocie wypłacenia wyrównania świadczeń z funduszu alimentacyjnego dla dzieci L. S. i O. S., reprezentowanych przez O. G. za okres od 7 stycznia 2010 r. do 31 sierpnia 2010 r.
Uzasadnienie
Burmistrz Miasta Zakopane wnioskiem z dnia 29 grudnia 2010 r. wystąpił o rozstrzygnięcie negatywnego sporu o właściwość, który zaistniał pomiędzy organem wnioskującym a Prezydentem Miasta Krakowa w sprawie wypłacenia wyrównania świadczeń z funduszu alimentacyjnego dla dzieci L. i O. S., reprezentowanych przez O. G.
Powyższy wniosek został złożony w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.
Prezydent Miasta Krakowa, działając na podstawie art.65 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, postanowieniem z dnia 3 września 2010r. przekazał Burmistrzowi Miasta Zakopane według właściwości wniosek O. G. w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego na rzecz córek L. i O. S. Prezydent Miasta Krakowa wskazał przy tym, że w trakcie prowadzonego w tej sprawie postępowania, ustalono, że miejscem zamieszkania osób uprawnionych od dnia 1 września 2010 r. jest Zakopane, gdyż tam zamieszkuje matka dzieci. Zatem akta sprawy należało przekazać do organu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela.
Przy piśmie z dnia 8 listopada 2010 r. Urząd Miasta Krakowa- w ślad za powyższym postanowieniem- przesłał do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. dodatkowo pismo Komornika przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa- Podgórza w Krakowie z dnia 30 września 2010 r., zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych oraz wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa Podgórza w Krakowie z dnia 28 lipca 2010 r. podwyższający z dniem 7 stycznia 2010 r. alimenty na rzecz L. i O. S.
Ze stanowiskiem Prezydenta Krakowa nie zgodził się Burmistrz Miasta Zakopane. Organ ten wskazał, że w dniu 3 września 2010 r. O. G. złożyła w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Z. wniosek o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, do którego dołączyła powołane dokumenty dotyczące podwyższenia alimentów oraz bezskuteczności egzekucji prowadzonej w tej sprawie przez Komornika przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa- Podgórza w Krakowie. Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Z. decyzją z dnia [...] września 2010 r. przyznał świadczenie z funduszu alimentacyjnego dla L. S. w kwocie 500,00 zł miesięcznie i dla O. S. w kwocie 400,00 zł miesięcznie na okres od 1 września 2010 r. do 30 września 2010 r., a decyzją z dnia [...] października 2010 r.-świadczenie z funduszu alimentacyjnego dla L. S. w kwocie 500,00 zł miesięcznie i dla O. S. w kwocie 400,00 zł miesięcznie na okres od 1 października 2010 r. do 30 września 2011 r.
Zdaniem Burmistrza Miasta Zakopane jest on organem właściwym tylko w sprawie bieżących świadczeń alimentacyjnych, czyli ustalenia ich i wypłaty dopiero od 1 września 2010r. Natomiast sprawa wyrównania świadczeń alimentacyjnych za poprzedni okres należy, jego zdaniem, do właściwości Prezydenta Krakowa, gdyż uprawnione w okresie, za jaki ma nastąpić wyrównanie wypłaty świadczeń, zamieszkiwały w K. Dlatego przy piśmie z dnia 18 listopada 2010 r. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Z. zwrócił Prezydentowi Miasta Krakowa dokumenty dotyczące okresu, za jaki ma nastąpić wyrównanie świadczeń alimentacyjnych, wskazując, że zgodnie z art. 19 k.p.a. organy administracji publicznej są obowiązane przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Podkreślił również, że w okresie obejmującym podwyższenie alimentów przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórza w Krakowie, to jest od 7 stycznia 2010 r. do 31 sierpnia 2010 r., świadczenie z funduszu alimentacyjnego wypłacał Prezydent Miasta Krakowa. Zatem Burmistrz Zakopanego nie posiada uprawnień do zmiany decyzji wydanej przez Prezydenta Miasta Krakowa i wyrównania za powyższy okres świadczenia z funduszu alimentacyjnego do kwoty wskazanej w wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa Podgórza w Krakowie z dnia 28 lipca 2010 r. Właściwość Prezydenta Miasta Krakowa w sprawie wyrównania świadczenia z funduszu alimentacyjnego za ten okres wynika wprost z art. 2 pkt 10 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U z 2009 r., Nr 1 poz. 7 ze zm.), ponieważ O. G., matka dzieci, zamieszkiwała wówczas na terenie Miasta Krakowa.
Prezydent Miasta Krakowa w piśmie z dnia 23 grudnia 2010 r. poinformował, że nie jest właściwy do wypłaty wyrównania świadczeń z funduszu alimentacyjnego na rzecz osób uprawnionych w przedmiotowej sprawie. Wskazał również, że decyzją z dnia [...] września 2010 r. uchylił w całości od dnia 1 września 2010 r. swoją decyzję z dnia [...] listopada 2009 r. przyznającą świadczenia z funduszu alimentacyjnego na osoby uprawnione, czyli L. S. i O. S.
W odpowiedzi na wniosek Prezydent Miasta Krakowa stwierdził, że ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 r. wprowadza zasadę, że organem wypłacającym świadczenie z funduszu alimentacyjnego jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Organ właściwy wierzyciela prowadzi również postępowanie w sprawie świadczeń funduszu alimentacyjnego, zgodnie z art. 12 ust. 1 wymienionej ustawy. Należy to także odnieść do świadczeń wyrównawczych z funduszu alimentacyjnego, związanych z wstecznym obowiązywaniem orzeczenia o podwyższeniu alimentów. Obecnym miejscem zamieszkania osób uprawnionych jest miasto Z. Zatem od dnia 1 września 2010 r. organem zobowiązanym do realizacji zadań związanych z wypłatą świadczeń alimentacyjnych na dzieci L. S. oraz O. S. jest Burmistrz Miasta Zakopane
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.- dalej w skrócie P.p.s.a.) sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Zgodnie z art.15 § 1 pkt.4 i § 2 wskazanej ustawy P.p.s.a. sprawy te rozpoznaje Naczelny Sąd Administracyjny, a do ich rozstrzygnięcia stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym.
W niniejszej sprawie zaistniał spór pomiędzy dwoma, niemającymi wspólnego organu wyższego stopnia, organami jednostek samorządu terytorialnego, z których żaden nie uznaje się za właściwy do rozpoznania wniosku L. S. oraz O. S., reprezentowanych przez ich przedstawicielkę ustawową O. G. w sprawie wyrównania świadczeń z funduszu alimentacyjnego za okres od 7 stycznia 2010 r. do 31 sierpnia 2010 r. Mamy zatem do czynienia z negatywnym sporem o właściwość
Przepisy ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów precyzyjnie określają: zadania realizowane w zakresie przyznawania i wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego; działania podejmowane wobec dłużników alimentacyjnych oraz organy właściwe do załatwiania tych spraw.
Przepis art. 12 ust. 1 powyższej ustawy stanowi, że postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ właściwy wierzyciela. Organem właściwym wierzyciela, stosownie do art. 2 pkt 10 powołanej ustawy, jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej.
Do świadczeń alimentacyjnych zalicza się również wyrównanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego w przypadku podniesienia wysokości zasądzonych alimentów (art. 29 ust. 4 ustawy). Zaznaczyć należy, że zmiany w wysokości świadczeń z funduszu alimentacyjnego na skutek zmiany wysokości zasądzonych alimentów dokonuje się po wpływie tytułu wykonawczego do komornika sądowego prowadzącego postępowanie egzekucyjne od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana wysokości zasądzonych alimentów (art. 29 ust. 1 powołanej ustawy).
W niniejszej sprawie tytuł wykonawczy o zmianie wysokości alimentów wpłynął do Urzędu Miasta Krakowa w dniu 7 września 2010 r., zaś osoby uprawnione do alimentów, tj. dzieci L. S. oraz O. S. (wierzyciele), już od 1 września 2010 r. zamieszkiwały wraz z matką w Z. przy ul. [...]. Należy zatem przyjąć, że właściwym miejscowo organem do rozpatrzenia wniosku O. G., przedstawicielki ustawowej, w sprawie wyrównania świadczeń alimentacyjnych jest Burmistrz Miasta Zakopane.
Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 4 i art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 P.p.s.a., postanowił jak w sentencji.
Treść orzeczenia pochodzi z Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (nsa.gov.pl).