Postanowienie z dnia 2011-10-12 sygn. II GSK 757/10

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janusz Zajda po rozpoznaniu w dniu 12 października 2011 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej sprawy z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o uzupełnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2011 r.; sygn. akt II GSK 757/10 w sprawie skargi kasacyjnej Z. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł. z dnia 17 marca 2010 r.; sygn. akt I SA/Łd 125/10 w sprawie ze skargi Z. M. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2009 r.; Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne postanawia: 1. oddalić wniosek o uzupełnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lipca 2011 r., sygn. akt II GSK 757/10; 2. oddalić wniosek o wykładnię wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lipca 2011 r., sygn. akt II GSK 757/10.

Uzasadnienie

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 27 lipca 2011 r., sygn. akt II GSK 757/10, po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Z. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Ł. z 17 marca 2010 r., sygn. akt I SA/Łd 125/10, w sprawie ze skargi Z. M. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z [...] grudnia 2009 r., nr [...], w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA w Ł. oraz zasądził od organu na rzecz skarżącego 1000 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych reprezentowany przez Dyrektora Oddziału I ZUS w Ł. [...] września 2011 r. wniósł o uzupełnienie powyższego wyroku NSA poprzez wskazanie podstawy prawnej zasądzenia od ZUS na rzecz Z. M. kosztów postępowania kasacyjnego. Ponadto, w przypadku stwierdzenia braku podstaw do uzupełnienia wyroku, na podstawie art. 193 w zw. z art. 158 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., dalej: p.p.s.a.), wniósł o wykładnię we wskazanym zakresie wyroku z 27 lipca 2011 r.

Zdaniem organu z wyroku NSA nie wynika, w jaki sposób Sąd wyliczył wysokość kosztów postępowania kasacyjnego, na jakiej podstawie prawnej, co do określenia ich wysokości się oparł i dlaczego w sytuacji braku jakiejkolwiek winy organu w wydaniu wadliwego orzeczenia Sądu pierwszej instancji nie odstąpił w całości od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 157 § 1 p.p.s.a. strona może w ciągu czternastu dni od doręczenia wyroku z urzędu - a gdy wyroku nie doręcza się stronie od dnia ogłoszenia zgłosić wniosek o uzupełnienie wyroku, jeżeli sąd nie orzekł o całości skargi albo nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu. Takim dodatkowym orzeczeniem jest między innymi rozstrzygnięcie wniosku strony o zwrot kosztów.

Z treści przywołanego przepisu wynika, że strona może domagać się uzupełnienia wyroku w dwóch przypadkach: po pierwsze, jeżeli sąd nie orzekł o całości skargi; i po drugie, jeżeli nie zamieścił w wyroku dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy powinien był zamieścić z urzędu. W pierwszym przypadku, mimo że sąd nie jest związany granicami skargi, wyrok może zostać uzupełniony tylko o te akty lub czynności, które były objęte przedmiotem skargi. W drugim zaś przypadku strona może żądać uzupełnienia wyroku o zamieszczenie dodatkowego orzeczenia, które według przepisów ustawy sąd powinien był zamieścić z urzędu, mimo że takie żądanie nie było objęte zakresem skargi.

W sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych, odwołując się do treści art. 157 § 1 p.p.s.a, złożył wniosek o uzupełnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lipca 2011 r., poprzez wskazanie podstawy prawnej zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego od organu na rzecz skarżącego. Powyższy wniosek zmierza zatem do uzupełnienia uzasadnienia wyroku. Należy zauważyć, że tego typu wniosku omawiany przepis nie przewiduje. Gramatyczna wykładnia art. 157 § 1 pozwala na stwierdzenie, że uzupełnić można jedynie wyrok, a nie jego uzasadnienie (por. komentarz do art. 157; B. Dauter [w:] B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, wyd. IV., str. 445-446; J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2006, s. 343). Złożony na podstawie art. 157 § 1 p.p.s.a wniosek o uzupełnienie wyroku nie może zmierzać do zmiany czy też uzupełnienia treści merytorycznej jego uzasadniania (por. J. Jagielski [w:] R. Hauser, M. Wierzbowski, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, 2011 r., str. 561).

Również orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w tym zakresie jest jednoznaczne i wskazuje, że z przepisów ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie wynika uprawnienie stron do wystąpienia o uzupełnienie uzasadnienia wyroku. Wniosek oparty na art. 157 § 1 p.p.s.a. może dotyczyć jedynie samego rozstrzygnięcia a więc sentencji wyroku (postanowienia), a nie jego uzasadnienia (por. postanowienia NSA: z 27 maja 2011 r., sygn. akt II FSK 2067/09, z 6 marca 2008 r., sygn. akt I OSK 1664/06, z 12 stycznia 2010 r., I sygn. akt I OSK 80/07, z 22 października 2008 r., sygn. akt II OSK 27/08, z 20 lipca 2005 r., sygn. akt II OZ 608/05, z 28 października 2010 r., sygn. akt II FSK 735/09).

Mając zatem na uwadze powyższe, wniosek o uzupełnienie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lipca 2011 r., II GSK 757/10, należało uznać za nieuzasadniony.

Nie zasługuje również na uwzględnienie wniosek organu o wykładnię wyroku NSA z 27 lipca 2011 r., w zakresie pkt 2 sentencji, dotyczącego zasądzenia od organu na rzecz skarżącego częściowego zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Stosownie do treści art. 158 p.p.s.a. sąd, który wydał wyrok rozstrzyga postanowieniem wątpliwości co do jego treści. Postanowienie w tym przedmiocie sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym.

Wskazać trzeba, że konieczność dokonania wykładni konkretnego rozstrzygnięcia zachodzi wówczas, gdy jego treść jest sformułowana w sposób niejasny, a więc taki, który może budzić wątpliwości co do samego rozstrzygnięcia, zakresu powagi rzeczy osądzonej, a także sposobu jego wykonania. Wykładnia orzeczenia powinna więc zmierzać do usunięcia wątpliwości dotyczących treści rozstrzygnięcia, ale także skutków jakie orzeczenie to ma wywołać. Podkreślić należy, że wykładnia orzeczenia nie może jednak prowadzić do nowego rozstrzygnięcia. Nie może także zmierzać do zmian merytorycznych polegających na reinterpretacji uzasadnienia czy jego poszerzenia o inne elementy istotne zdaniem wnioskodawcy. Wniosek o wykładnię nie może również zmierzać do wyjaśnienia zawartych w uzasadnieniu orzeczenia wyrażeń prawniczych i znaczenia słów, ani też do polemiki ze stanowiskiem sądu orzekającego w sprawie i wskazaniami co do dalszego postępowania (postanowienia NSA: z 15 kwietnia 2010 r., sygn. akt II GSK 406/09, z 28 stycznia 2010 r. sygn. akt II GZ 1/10, z 23 września 2008 r., sygn. akt I OZ 698/08). Takie poglądy prezentowane są również w doktrynie prawa (por. T. Woś komentarz do art. 158 [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008, str. 576).

W niniejszej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych żąda w istocie uzyskania szerszego uzasadnienia orzeczenia o kosztach procesu. Dlatego dokonanie czynności w oznaczonym przez organ zakresie wykracza poza obowiązek nałożony na sąd w treści art. 158 p.p.s.a. i z tej przyczyny nie można zadośćuczynić złożonemu wnioskowi.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego jest ostateczny i nie podlega korekcie w ramach takich środków jak wniosek o wykładnię wyroku (por. B. Dauter komentarz do art. 158 [w:] B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LEX, 2009).

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 160 w zw. z art. 193 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.