Wyrok z dnia 2011-12-13 sygn. III SAB/Lu 34/11

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Marcinowski (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Jerzy Drwal,, Sędzia SO del. Iwona Tchórzewska, Protokolant Starszy referent Radosław Kot, po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 29 listopada 2011 r. sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą w K. na przewlekłe prowadzenie postępowania Rady Miasta P. w przedmiocie podjęcia uchwały wprowadzającej "Kartę [...]" oddala skargę.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 4 maja 2011 r. Stowarzyszenie działając poprzez swojego przedstawiciela A. J. zwróciło się do Rady Miasta P. o podjęcie uchwały wprowadzającej w P. "Kartę Dużej Rodziny"- akt prawa miejscowego, przewidujący szczególne uprawnienia dla rodzin wielodzietnych.

Przewodniczący Rady Miasta P. poinformował A. J. pismem z dnia 1 czerwca 2011 r. o przekazaniu sprawy do Komisji Zdrowia, Pomocy Społecznej i Porządku Publicznego Rady Miasta P.

Pismem z dnia 22 czerwca 2011 r. Stowarzyszenie wezwało Radę Miasta P. do usunięcia naruszenia prawa.

Pismem z dnia 28 czerwca 2011 r. Rada Miasta P. ponownie wyjaśniła, że pismo z dnia 4 maja 2011 r. zostało przekazane właściwym Komisjom Rady Miasta P.

W skardze do Wojewódzkiego sądu Administracyjnego z dnia [...] Stowarzyszenie zarzuciło organowi przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawie podjęcia uchwały wprowadzającej "Kartę Dużej Rodziny".

W odpowiedzi na skargę Rada Miasta P. wnosiła alternatywnie o jej odrzucenie, bądź oddalenie. Wniosek o odrzucenie został oparty na przepisie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. zwanej dalej p.p.s.a.). W ocenie organu sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego. Przedmiotem zaskarżenia jest opieszałość organu i przewlekłe postępowanie w sprawie przyjęcia aktu prawa miejscowego. Tego typu sprawa nie może być rozpoznawana w postępowaniu sądowoadministracyjnym, albowiem w myśl art. 3 p.p.s.a., nie należy ona do właściwości sądu administracyjnego. Wniesiona skarga nie odnosi się do aktu z zakresu administracji publicznej, dotyczącego uprawnień lub obowiązku wynikającego z przepisów prawa, albowiem żaden z przepisów prawa nie nakłada na organ uchwałodawczy jednostki samorządu terytorialnego obowiązku podjęcia uchwały o treści odpowiadającej oczekiwaniom strony skarżącej.

Zdaniem organu, żądanie nie zostało dostatecznie sprecyzowane. Ograniczono się do przykładowego wyliczenia spraw, które miałyby zostać objęte stosowną uchwałą. Nie można tych żądań traktować jako materiału wyjściowego do dalszych prac na forum Rady Miasta P. W ocenie organu, pod obrady poddany może być gotowy projekt uchwały, a nie jej ogólnikowe założenie.

Organ podniósł również, że strona skarżąca nie ma legitymacji do złożenia skargi.

Sąd zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Naprzód podnieść trzeba, że wbrew stanowisku organu, istnieje podstawa normatywna przewidująca możliwość wniesienia skargi sądowej. Jest nią art. 101a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm., zwanej dalej u.s.g.). Skarga oparta na tym przepisie nie jest skargą na bezczynność organu, o jakiej mowa w art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a., ale odrębną rodzajowo skargą, wskazaną w art. 3 § 3 p.p.s.a., w myśl którego sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach.

W myśl art. 101a ust. 1 u.s.g. - przepisy art. 101 u.s.g. stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich.

W pojęciu "czynności nakazane prawem", o którym mowa w art. 101a ust. 1 u.s.g. mieści się m.in. nakazana prawem działalność prawotwórcza organów samorządu gminnego.

Uwzględnienie skargi wniesionej na podstawie art. 101a ust.1 w związku z art. 101 u.s.g. wymaga oprócz wykazania przesłanek wymienionych w art. 101 u.s.g. odszukania regulacji, z której wynika np. obowiązek uchwałodawczy rady gminy, a jednocześnie wykazanie związku przyczynowego między bezczynnością rady gminy w wykonaniu tego obowiązku, a naruszeniem interesu prawnego czy uprawnienia skarżącego.

Stowarzyszenie [...] domagało się bezskutecznie, aby Rada Miasta P. podjęła uchwałę w sprawie wprowadzenia tzw. Karty Dużej Rodziny, na mocy której członkowie rodzin wielodzietnych uzyskaliby refundację leków (50%), bezpłatne przejazdy MPK, dofinansowanie korepetycji dla uczniów, itp.

Kierując się wcześniejszymi uwagami, należy zatem odszukać w systemie prawa przepisów, które nakładałyby na radę gminy obowiązek podjęcia uchwały regulującej kwestie, o jakich mowa wyżej.

Zgodnie z art. 6 u.s.g.- do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone na rzecz innych podmiotów. Jak wynika z art. 7 ust. 1 u.s.g., zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy i obejmuje m.in. sprawy pomocy społecznej.

Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r., Nr 175, poz. 1362 ze zm.- zwana dalej u.p.s.) przewiduje szereg zadań z zakresu pomocy społecznej, które realizuje gmina. W art. 17 ust. 1 u.p.s. w sposób enumeratywny wymieniono wykaz zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym (pkt 1-20). Wśród tych zadań, brak jest spraw, o regulację których zabiegało Stowarzyszenie.

Stosownie do art. 17 ust. 2 pkt 4 u.p.s.- do kompetencji gminy należy również "podejmowanie innych zadań z zakresu pomocy społecznej wynikających z rozeznanych potrzeb gminy, w tym tworzenie i realizacja programów osłonowych". Wykładnia gramatyczna art. 17 ust. 2 pkt 4 u.p.s. nie pozostawia zatem żadnych wątpliwości co do tego, że zadania wymienione w tym przepisie są nadobowiązkowe, bowiem tworzenie i realizacja programów osłonowych nie wynika z nakazu ustawodawcy, lecz "z rozeznanych potrzeb gminy".

Opracowanie i kierowanie do wdrożenia lokalnych programów pomocy społecznej, o których mowa w art. 110 ust. 10 u.p.s. jest fakultatywne, a nie obligatoryjne. Wynika to z użycia zwrotu "Rada gminy, biorąc pod uwagę potrzeby, o których mowa w ust. 9".

Jednocześnie składowi orzekającemu nie są znane inne przepisy w ramach obowiązującego systemu prawa, które nakładałyby na radę gminy obowiązek uchwalenia przepisów postulowanych przez stronę skarżącą. Okoliczność, że istnieją w Polsce samorządy lokalne, które wprowadziły określone programy osłonowe dla rodzin wielodzietnych, nie stanowi sama przez się podstawy do nakazania ich uchwalenia przez Radę Miasta P.

Nie jest dopuszczalne uwzględnienie skargi wniesionej na podstawie art. 101a ust. 1 u.s.g. w sytuacji, gdy organ gminy nie wykonuje czynności wynikających z przepisu określającego możliwość, a nie obowiązek podjęcia czynności.

Niezależnie od tego, że skarga jest merytorycznie nieuzasadniona godzi się podnieść, że strona skarżąca nie wykazała, by w wyniku bezczynności Rady Miasta P. w uchwaleniu postulowanych przepisów, został naruszony jej interes prawny lub uprawnienie.

Skarga oparta na przepisach art. 101 ust. 1 i 101a ust. 1 u.s.g. nie ma charakteru actio popularis. Fakt, że celami regulaminowymi Stowarzyszenia są m.in.: pomoc ludziom poszkodowanym i pokrzywdzonym (...), pomoc dla ludzi biednych (...) (zob. [...] Regulaminu) nie stanowi o tym, że poprzez brak podjęcia postulowanej uchwały został naruszony interes prawny lub uprawnienie skarżącego stowarzyszenia.

Z tych względów należało orzec jak w sentencji, na podstawie art. 151 p.p.s.a.