Wyrok z dnia 2012-04-17 sygn. II OSK 163/11

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Roman Hauser Sędziowie sędzia NSA Maria Czapska – Górnikiewicz sędzia del. NSA Anna Żak /spr./ Protokolant Marcin Sikorski po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej K. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 24 sierpnia 2010 r. sygn. akt II SA/Bd 239/10 w sprawie ze skargi E. C., M. B., K. D., K. B. na decyzję Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia [...] stycznia 2010 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy, 2. zasądza solidarnie od E. C., M. B., K. D. i K. B.. na rzecz K. W. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

II OSK 163/11

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2010r. sygn.akt IISA/Bd 239/10, po rozpoznaniu skargi E. C., M. B., K. D., K. B. uchylił decyzję Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia [...] stycznia 2010r.nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję prezydenta Miasta Bydgoszczy z dnia [...] września 2009r. w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę.

Z uzasadnienia powyższego wyroku wynika, że decyzją z dnia [...] września 2009 r. Prezydent Miasta Bydgoszcz, po rozpatrzeniu wniosku K. W., zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę - na nieruchomości przy ul. [...] w B. (działka nr [...]) - myjni samoobsługowej bezdotykowej trzystanowiskowej (2+1 w wersji bez odkurzacza) wraz z instalacjami wewnętrznymi w tym gazu i instalacjami zewnętrznymi: wody, kanalizacji sanitarnej, deszczowej, gazowej i wewnętrzną linią zalicznikową – według projektu powtarzalnego "Samoobsługowa myjnia bezdotykowa EHRLE 2+1 stanowiskowa". Określając szczególne warunki terenu budowy i prowadzenia robót budowlanych organ wskazał, że obowiązuje zainstalowanie urządzeń zgodnie z przedłożonym projektem i opracowanym raportem o oddziaływaniu na środowisko samoobsługowych bezdotykowych myjni samochodowych, które zagwarantują nieprzekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu w godzinach pracy myjni 6:00 – 22:00 oraz obowiązuje wykonanie szczelnego parawanu (muru betonowego o wysokości min. 2,0 m), zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem się pyłu wodnego.

Odwołanie od decyzji złożyli E. C., M. B., K. D. i K. B. (współwłaściciele działki nr [...] przy ul. [...]), C. i J. L. (współwłaściciele graniczącej z inwestycją działki nr [...] przy ul. [...]) oraz J. L. (właściciel działki nr [...] przy ul. [...]). Odwołujący się wskazali, że z doświadczenia życiowego oraz z informacji prasowych wynika, że z myjni bezdotykowych woda wraz ze środkami chemicznymi jest przenoszona na sąsiednie nieruchomości. W tym względzie organ, z naruszeniem art. 78 k.p.a. nie uwzględnił zgłoszonego w toku postępowania dowodu w postaci artykułu z "Gazety Pomorskiej", wskazując jedynie, że w raporcie o oddziaływaniu środowiskowym myjni bezdotykowych wskazano, że jest ona bezpieczna dla środowiska – nie zanieczyszcza wód gruntowych oraz nie powoduje nadmiernego hałasu. Powyższe oddziaływanie zdaniem odwołujących jest immisją bezpośrednią, która jest wprost zabroniona przez przepisy kodeksu cywilnego. Ponadto wybudowanie myjni spowoduje także immisje pośrednie w postaci podwyższonego poziomu hałasu. Z informacji internetowych wynika, że urządzenia zamontowane w myjniach bezdotykowych są hałaśliwe i przekraczają dopuszczalny poziom hałasu. Nie można zgodzić się z dołączonym do sprawy raportem o oddziaływaniu myjni na środowisko, gdyż raport jest do lokalizacji ogólnej i wymaga każdorazowo adaptacji do istniejących warunków lokalizacji w terenie, a ponadto raport stwierdza, że eksploatacja myjni nie powinna powodować przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu. Wobec tego zdaniem odwołujących organ nie dokonał wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy.

Odwołujący zarzucili także, że inwestycja nie została poddana badaniu środowiskowemu. Przyznali, że przepisy prawa nie wymagają decyzji środowiskowych w podobnych sprawach, jednak zgodnie z uchwałą Rady Miasta Bydgoszczy w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego M. w rejonie ulicy [...] teren, na którym ma być zlokalizowana myjnia określony został jako 3U/MN. Oznacza to, że możliwa jest tam zabudowa usługowa o uciążliwości ograniczonej do granic własności oraz wprowadzono tam zakaz lokalizacji usług mogących pogorszyć środowisko. Wynika z tego, że przed wydaniem zgody na budowę konieczne jest uzyskanie informacji z wydziału ochrony środowiska, czy inwestycja nie spowoduje pogorszenia stanu środowiska. Jak wynikało z tej informacji, myjnia nie tylko spowoduje pogorszenie stanu środowiska, ale będzie także powodować uciążliwość poza granice działki. Oznacza to, że inwestycja narusza zasady określone przez Radę Miasta Bydgoszczy, a w konsekwencji nie powinna ona uzyskać zgody na budowę.

Odwołujący zarzucili także, że organ nie analizował wymagań dotyczących interesów osób trzecich na terenach sąsiednich względem planowanej inwestycji, przy czym zdaniem odwołujących ochrona tych interesów może nastąpić tylko w takim zakresie, w jakim sprawa nie jest objęta przepisami Prawa budowlanego.

Decyzją z dnia [...] stycznia 2010 r. Wojewoda Kujawsko – Pomorski utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy wskazał, że w postępowaniu administracyjnym dotyczącym udzielenia pozwolenia na budowę ocenia się, czy dochodzi lub może dojść do naruszenia interesu osób trzecich (art. 5 ust. 1 pkt 9 Prawa budowlanego), jednakże nie w aspekcie dopuszczalności lecz ewentualnego naruszenia norm z zakresu prawa budowlanego i warunków technicznym, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Aby mówić o naruszeniu uzasadnionych interesów osób trzecich należałoby wskazać na konkretny przepis z zakresu szeroko rozumianych przepisów Prawa budowlanego. Zdaniem Wojewody decyzja organu I instancji takiej sprzeczności nie zawiera. Projekt budowlany jest zgodny z ustaleniami ostatecznej decyzji Prezydenta Miasta Bydgoszczy z dnia [...] czerwca 2008 r. ustalającej warunki zabudowy. Projekt zagospodarowania terenu nie narusza przepisów, w tym techniczno – budowlanych. Projekt budowlany jest kompletny, posiada wszystkie wymagane opinie, uzgodnienia i pozwolenia oraz informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Planowana inwestycja nie wymaga wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, a zatem na organach administracji architektoniczno – budowlanej nie ciąży obowiązek sprawdzenia zgodności projektu budowlanego z wymogami ochrony środowiska, wynikający z art. 35 ust. 1 Prawa budowlanego.

Zdaniem organu zarzut naruszenia art. 144 k.c. może być skutecznie podnoszony dopiero na etapie zrealizowania inwestycji, gdyż przewidziana w tym przepisie ochrona dotyczy zakłóceń w korzystaniu z nieruchomości ponad przeciętną miarę już dokonanych, a nie przyszłych i hipotetycznych. W tej kwestii w żadnej mierze dowodem przemawiającym za tym, aby nie wydać pozwolenia na budowę myjni nie może być załączony przez skarżących artykuł z prasy lokalnej, traktujący o uciążliwościach dla otoczenia spowodowanych funkcjonowaniem innej myjni.

W skardze do sądu administracyjnego E. C., M. B., K. D. i K. B. wniosły o uchylenie decyzji organów obu instancji, zarzucając im naruszenie art.10 k.p.a. poprzez uniemożliwienie stronie wypowiedzenie się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego, art. 97 k.p.a. poprzez wydanie decyzji w sytuacji wznowienia postępowania w sprawie dotyczącej pozwolenia wodno - prawnego, a także naruszenie art. 7,8, 9 i 77 k.p.a.

W uzasadnieniu skargi skarżący podtrzymali swoją argumentację zawartą w odwołaniu od decyzji organu I instancji.

Na rozprawie pełnomocnik skarżących podniósł, że na działce przy ul. [...] znajduje się studnia głębinowa, z której korzystają właściciele tej nieruchomości. Zgodnie z § 31 ust. 1 pkt 4 i 5 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie inwestycja powinna znajdować się co najmniej 70 m. od studni, a tymczasem w przedmiotowej sprawie odległość ta wynosi tylko 18 metrów. Myjnia nie jest podłączona do kanalizacji deszczowej, co stwarza zagrożenie dla studni.

Uczestnicy postępowania W. L. i W. L. (którzy stali się właścicielami nieruchomości nr [...] przy ul. [...]) wnieśli o uwzględnienie skargi, podnosząc m.in., że hałas z myjni jest większy niż hałas dobiegający z ulicy, w mieszkaniu czuć mydliny oraz zapach rozkładu z odpowietrzników przy rozsączalnikach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy powołanym na wstępie wyrokiem uwzględnił skargę, za trafny uznając zarzut skarżących o niedokonaniu przez organ ustaleń w zakresie immisji, które mogą powstać wskutek realizacji inwestycji. Zdaniem Sądu brak takich ustaleń jest konsekwencją poglądu organu, że do naruszenia uzasadnionych interesów osób trzecich, których poszanowanie winien zapewnić przy wydawaniu pozwolenia na budowę - art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2010r.,nr 243, poz.1623 ze zm.) dalej powoływanej jako Prawo budowlane, może dojść tylko wskutek naruszenia konkretnego przepisu z zakresu szeroko rozumianych przepisów Prawa budowlanego. W tym względzie Sąd podzielił stanowisko wyrażone przez Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 listopada 2007 r. (sygn. akt II OSK 1489/06), że pogląd taki, wyrażany niekiedy w orzecznictwie sądowoadministracyjnym jest błędny. Jak wskazał w ww. wyroku NSA - w orzecznictwie sądów administracyjnych wielokrotnie wyrażany był już pogląd, że o naruszeniu uzasadnionego interesu osób trzecich można mówić wówczas, gdy zostały naruszone ich dobra chronione przez obowiązujące prawo, a nie tylko przepisy dotyczące budownictwa. Przy ocenie, czy doszło do takich naruszeń należy mieć na względzie konstytucyjne zasady równości obywateli i ochrony własności (art. 32 i 64 Konstytucji RP). Sąd powołał wyroki NSA z dnia 28 kwietnia 2006 r. (sygn. akt II OSK 794/05 - niepubl.) oraz z dnia 13 października 2003 r. (sygn. akt IV SA 456-458/02 - publ. LexPolonica nr 365638), w których wskazano, że podstawą ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich są nie tylko przepisy prawa budowlanego, lecz i zawarte w Kodeksie cywilnym przepisy o ochronie własności obejmujące, między innymi, zakaz ujemnego oddziaływania na cudzą nieruchomość w drodze tzw. immisji pośrednich (art. 140 i 144 k.c.). Natomiast w uzasadnieniu wyroku z dnia 16 listopada 2004 r. (sygn. akt OSK 786/04 - publ. w ONSA i WSA 2005, nr 4, poz. 86) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że rozpoznając wniosek o wydanie pozwolenia na budowę organ administracji publicznej powinien uwzględnić konstytucyjny obowiązek równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP), jak również przepis, że właściciel nieruchomości powinien powstrzymać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych (art. 144 k.c.).

W ocenie Sądu nieprzeprowadzenie, z naruszeniem art. 77 § 1 k.p.a. przez organy postępowania dowodowego, co do oddziaływania myjni na sąsiednie nieruchomości w postaci aerozoli zawierających środki czyszczące używane przy myciu samochodów i hałasu oraz rozwiązań zapobiegających takim oddziaływaniom, mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy poprzez ustalenie, że konieczne są inne zabezpieczenia przeciwdziałające takiemu oddziaływaniu, niż to przyjęto w decyzji organu I instancji. Sąd podkreślił, że zatwierdzony projekt budowlany jest projektem powtarzalnym, nie było zatem przeszkód by dokonać ww. ustaleń poprzez zbadanie innych działających już na terenie właściwości organu myjni, na które wskazali skarżący w toku postępowania. Sąd wskazał, że w ponownym postępowaniu organ winien wydać decyzję po uzupełnieniu postępowania dowodowego. Z tych względów Sad uwzględnił skargę na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c oraz art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r.270.j.t.) dalej powoływanej jako p.p.s.a.

W skardze kasacyjnej od tego wyroku, K. W. zarzucił naruszenie:

- art.106 § 5 p.p.s.a w zw. z art. 232 zd.1 i art. 233 par.1 k.p.c. przez bezzasadne przyjęcie, że organy powinny przeprowadzić postępowanie dowodowe na okoliczność istnienia immisji pośrednich w związku z planowaną inwestycją.

- art.133 § 1 p.p.s.a. poprzez uchylenie decyzji pomimo braku w zgromadzonym materiale sprawy jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego fakt występowania immisji na nieruchomości skarżących,

-art.145 § 1 pkt.1 p.p.s.a przez uchylenie zaskarżonej decyzji,

- naruszenie przepisu prawa materialnego tj.art.144 k.c. wskutek jego wadliwego zastosowania w tej sprawie.

W oparciu o te zarzuty wniesiono o uchylenie wyroku w pkt.1 uchylającym decyzje obu organów i w pkt. 2, w którym orzeczono o wstrzymaniu wykonania wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania WSA w Bydgoszczy oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uzasadniając skargę kasacyjną zakwestionowano ocenę Sądu, że organ w rozpoznawanej sprawie udzielając pozwolenia na budowę powinien także wziąć pod uwagę treść art.144 k.c. i w związku z tym zobowiązany był przeprowadzić postępowanie dowodowego celem ustalenia oddziaływania zamierzonej inwestycji na nieruchomości sąsiednie w postaci aerozoli zawierających środki czyszczące używane przy myciu samochodów i hałas oraz rozwiązań zapobiegających takim oddziaływaniom. Wskazano, że z orzecznictwa administracyjnego jak i sądów cywilnych wynika, że zarzut naruszenia art.144k.c. może skutecznie być podnoszony dopiero po zrealizowaniu inwestycji, ponieważ przewidziana w tym przepisie ochrona dotyczy zakłóceń w korzystaniu z nieruchomości ponad przeciętna miarę już dokonanych, a nie przyszłych i hipotetycznych. Dalej powołano się na wyrok SN z dnia 22.11. 85r. w sprawie II Cr 149/85, że ocena przeciętnej miary w rozumieniu art.144 k.c. może być dokonana na tylko na podstawie obiektywnych warunków występujących na danym terenie a nie subiektywnych odczuć osób. Skarżący podał, że jako dowód do sprawy został złożony raport o oddziaływaniu myjni na środowisko, który potwierdza, że realizacja tej inwestycji nie powoduje powstawania tego rodzaju immisji. Za nietrafny uznano pogląd Sądu, że w sytuacji gdy zatwierdzony projekt myjni jest projektem powtarzalnym , to organ mógł dokonać ustaleń dotyczących immisji poprzez zbadanie innych działających już myjni, ponieważ każdorazowo projekt wymaga adaptacji do zastanych warunków lokalizacji. Przeprowadzenia badań innych myjni jest więc zupełnie niemiarodajne.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania. W niniejszej sprawie żadna z wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie wystąpiła , wobec czego Naczelny Sąd Administracyjny przystąpił do rozpoznania zarzutów kasacyjnych.

Chybiony jest zarzut kasacyjny dotyczący naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 106 § 5 p.p.s.a. w związku z art. z art. 232 zd.1 i art. 233 par.1 k.p.c. Zarzut naruszenia art. 106 par. 5 p.p.s.a. w zw. 232 zd.1 i art. 233 § 1 .k.p.c. może być skutecznie podnoszony w skardze kasacyjnej tylko wówczas, kiedy sąd administracyjny pierwszej instancji prowadził postępowanie dowodowe w granicach określonych przez art. 106 § 3 czyli wtedy, gdyby sąd prowadził uzupełniające postępowanie dowodowe w oparciu ten przepis.

Skarżący nie zauważa, że przepis art. 106 § 5 p.p.s.a. zawiera odesłanie do art. 106 § 3 p.p.s.a. ustanawiającego kompetencję do przeprowadzenia ograniczonego postępowania dowodowego w postępowaniu przed sądem administracyjnym. To oznacza, iż odpowiednie przepisy k.p.c. są stosowane jeśli, sąd przeprowadza postępowanie uzupełniające na podstawie art.106 § 3 p.p.s.a . Jeśli natomiast Sąd nie przeprowadza żadnego dowodu na podstawie tego przepisu - a z taką sytuacją mamy do czynienia w tej sprawie - powoływanie się na przepisy k.p.c. dotyczące postępowania dowodowego i art. 106 § 5 p.p.s.a. jest bezzasadne.

Za nietrafny należy także uznać zarzut naruszenia art.133 § 1 p.p.s.a. poprzez uchylenie decyzji, pomimo braku w zgromadzonym materiale sprawy jakiegokolwiek dowodu potwierdzającego fakt występowania immisji na nieruchomości skarżących. Z tak sformułowanego zarzutu - autor skargi kasacyjnej szerzej go nie uzasadnił - wynika, że służy on skarżącemu do zakwestionowania oceny stanu faktycznego dokonanej przez Sąd pierwszej instancji. Tymczasem przepis ten stanowi, że Sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, chyba że organ nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2 p.p.s.a. Wyrok może być wydany na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym albo jeżeli ustawa tak stanowi. Naruszenie tego przepisu przez Sąd pierwszej instancji nastąpiłoby w sytuacji, gdyby przy wyrokowaniu Sąd wziął pod uwagę materiał dowodowy nie znajdujący się w aktach sprawy, nie jest natomiast naruszeniem tego przepisu brak akceptacji, czy też uznanie przez Sąd, że stan faktyczny w sprawie nie został przez organy wyjaśniony w sposób spełniający wymogi art.77 k.p.a. W orzecznictwie administracyjnym podkreśla się, że art.133 par.1 p.p.s.a. nie może służyć kwestionowaniu oceny ustalonego w sprawie stanu faktycznego (por. np. wyrok NSA z dn. 15 grudnia 2009 r., I FSK 1035/09, Lex nr 579775).

Trzeci zarzut skargi kasacyjnej, w którym podnosi się naruszenie przez Sąd pierwszej instancji art. 145 § 1 pkt.1 p.p.s.a. jest sformułowany wadliwie, ponieważ nie precyzuje, o którą część tego przepisu oznaczonego literami a,b i c skarżącemu chodzi.

Artykuł 145 p.p.s.a. reguluje różne prawne sytuacje, a nadto przepis ten nie może samodzielnie tworzyć podstawy zaskarżenia, ponieważ odwołuje się on do naruszenia prawa, które skarżący powinien wskazać. Dopiero wykazanie faktu naruszenia konkretnego przepisu prawa materialnego lub procesowego daje sądowi podstawę do uwzględnienia skargi przez uchylenie zaskarżonej decyzji czy postanowienia. Autor skargi kasacyjnej nie wskazał tych przepisów, powołanie się na naruszenie przepisu art.145§ 1 pkt.1 p.p.s.a bez podania , o którą jednostkę redakcyjną tego przepisu chodzi i bez powiązania z przepisami prawa materialnego lub procesowego, które zostały naruszone jest nieprawidłowe i czyni ten zarzut nieskutecznym.

Mimo braku podstaw do uwzględnienia powyższych zarzutów skargi kasacyjnej, wyrok Sądu pierwszej instancji podlegał jednak uchyleniu.

Nie można bowiem odmówić słuszności wnoszącemu skargę kasacyjną, gdy zarzuca on Sądowi pierwszej instancji niewłaściwe zastosowanie w tej sprawie art.144 k.c.

Z uzasadnienia tego zarzutu wynika, że autor skargi kasacyjnej nie zgadza się ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, iż organy architektoniczno- budowlane rozpoznając sprawę nie uwzględniły treści art.144 k.c. i nie przeprowadziły postępowania wyjaśniającego celem ustalenia czy planowana inwestycja będzie oddziaływać na sąsiednie nieruchomości w postaci immisji środków czyszczących używanych przy myciu samochodów, hałasu i w zakresie rozwiązań zapobiegającym takim oddziaływaniom.

Jak wynika z uzasadnienia wyroku., Sąd pierwszej instancji uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję udzielającą pozwolenia na budowę przedmiotowej myjni wyłącznie z tego powodu, że organy architektoniczno-budowlane nie wzięły pod uwagę, że podstawą ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich są nie tylko przepisy prawa budowlanego lecz zawarte w Kodeksie cywilnym przepisy o ochronie własności obejmujące m.in. zakaz ujemnego oddziaływania na cudzą nieruchomość w drodze immisji pośrednich – art.140 i 144 k.c. W związku z tym zdaniem Sądu pierwszej instancji organy mając na uwadze regulację zawartą w/w przepisach, powinny przeprowadzić postępowanie dowodowe celem ustalenia czy planowana inwestycja będzie oddziaływać na sąsiednie nieruchomości w postaci immisji środków czyszczących używanych przy myciu samochodów, hałasu oraz w zakresie rozwiązań zapobiegającym takim oddziaływaniom. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd powołał się w tym zakresie na orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie II OSK 1489/06 oraz II OSK 794/05.

Nie odnosząc się w tym miejscu do reprezentowanego przez Sąd pierwszej instancji poglądu, że podstawą ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich w sprawie o udzielenie pozwolenia na budowę są nie tylko przepisy prawa budowlanego lecz także zawarte w Kodeksie cywilnym przepisy o ochronie własności stwierdzić należy, iż powoływane przez Sąd pierwszej instancji orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczyły odmiennych stanów faktycznych, które nie miały odniesienia do rozpoznawanej sprawy. Pierwsza z tych spraw dotyczyła usytuowania wysokiego budynku w odległości 4 m od granicy z nieruchomością sąsiednią, a druga usytuowania budynku w granicy nieruchomości. W każdej z tych spraw sąd dokonał oceny udzielonego pozwolenia na budowę w świetle obowiązujących przepisów Prawa budowlanego (w tym art.5 ust.1 pkt 8 i 9) oraz przepisów techniczno-budowlanych, a następnie odniósł się szczegółowo, dokonując analizy zaskarżonej decyzji, w czym upatruje naruszenia uzasadnionych interesów osób trzecich.

Tymczasem w niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji w ogóle nie dokonał oceny zaskarżonej decyzji w zakresie o jakim mowa w art. 35 Prawa budowlanego, przede wszystkim zaś w ogóle nie odniósł się do tego, czy wydane pozwolenie na budowę zostało wydane z naruszeniem art.5 ust.1 pkt 9 Prawa budowlanego. Mimo tego, nie badając merytorycznie zaskarżonej decyzji, Sąd pierwszej instancji uchylił pozwolenie na budowę powołując się na art.144 k.c., hipotetycznie zakładając że planowana inwestycja będzie źródłem niedopuszczalnych immisji, przy czym w żaden sposób nie wyjaśnił w jaki sposób udzielone pozwolenie na budowę bezdotykowej myjni samochodowej narusza uzasadnione interesy osób trzecich. Takie stanowisko Sądu pierwszej instancji w rozpoznawanej sprawie nie może zostać zaakceptowane.

Dodać trzeba, że ochrona przewidziana w art.144 k.c. dotyczy zakłóceń w korzystaniu nieruchomości ponad przeciętną miarę już dokonanych, a nie przyszłych i hipotetycznych, co musi powodować, że powoływanie się na hipotetyczne zagrożenie płynące z użytkowania obiektu nie jest skuteczne. Brak jest podstaw wobec tego, aby w zaskarżonej decyzji dopatrywać się zagrożeń w postaci immisji o jakich mowa w art.144 k. c. bez skontrolowania, czy organy przy wydawaniu decyzji spełniły wymogi ustawy Prawa budowlanego, w tym jej art.5 oraz wymogi przepisów techniczno-budowlanych.

Nie ulega przecież wątpliwości, że podstawowe zasady, którymi należy się kierować podczas projektowania i budowy obiektu budowlanego określa art.5 ust.1 Prawa budowlanego. Z przepisu tego wynika, że poza kwestiami technicznymi, bezpieczeństwa powszechnego, ochrony zdrowia i mienia ludzi oraz środowiska, odpowiedniego usytuowania obiektu budowlanego na działce, należy uwzględniać także uzasadnione interesy osób trzecich (art.5 ust.1 pkt 9 Prawa budowlanego).

W świetle tego przepisu należy wskazać, iż w orzecznictwie zarówno Sądu Najwyższego, jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie wskazywano, że w celu oceny, czy nie zostały naruszone uzasadnione interesy osób trzecich w rozumieniu art. 5 ustawy Prawo budowlane, konieczne jest ustalenie, czy wzniesienie danego obiektu budowlanego odpowiada warunkom techniczno - budowlanym i czy nie powoduje pogorszenia warunków sanitarnych oraz uciążliwości dla otoczenia. Niewątpliwie zatem Prawo budowlane spełnia także istotną rolę w zakresie tak zwanego prawa sąsiedzkiego, którego celem jest zapewnienie harmonijnego korzystania z prawa własności.

Mimo tego, że organy w zaskarżonej decyzji określiły warunki, jakie musi spełniać przedmiotowa inwestycja celem zapewnienia ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich, Sąd pierwszej instancji i w tym zakresie nie dokonał oceny materiału sprawy.

Z podniesionych wyżej względów Naczelny Sąd Administracyjny uchylił na podstawie art.185 § 1 p.p.s.a. zaskarżony wyrok. Na podstawie art.203 pkt.2 p.p.s.a. orzeczono o kosztach postępowania kasacyjnego.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd pierwszej instancji dokona oceny zaskarżonej decyzji w świetle art. 35 i art. 5 Prawa budowlanego. Weźmie przy tym także pod uwagę oświadczenie pełnomocnika skarżących złożone na rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, że pozwolenie wodno-prawne udzielone dla przedmiotowej inwestycji zostało wyeliminowane z obrotu prawnego.