Wyrok z dnia 1967-11-04 sygn. I CR 381/67

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt I CR 381/67

Wyrok z dnia 4 listopada 1967 r.

Ocena prawna sądu rewizyjnego odnosząca się do dowodów zebranych w sprawie jest wiążąca tylko o tyle, o ile po uchyleniu wyroku nie nastąpiło uzupełnienie materiału dowodowego. Jeżeli w sprawie zostały przeprowadzone nowe dowody, sąd pierwszej instancji władny jest dokonać na nowo oceny wiarygodności i mocy całego materiału dowodowego w ramach zastrzeżonych przez art. 233 § 1 k.p.c.

Przewodniczący: sędzia: W. Kuryłowicz. Sędziowie: Z. Wasilkowska (sprawozdawca), S. Rejman.

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Mieczysława N. i Marii R. przeciwko Skarbowi Państwa-Prezydium Rady Narodowej w m. st. W. o 138.650 zł, na skutek rewizji pozwanego od wyroku Sądu Wojewódzkiego dla m. st. Warszawy z dnia 11 kwietnia 1967 r.,

rewizję oddalił.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 11.IV.1967 r. Sąd Wojewódzki, rozpoznając sprawę po raz czwarty, zasądził od pozwanego Skarbu Państwa (Prezydium Rady Narodowej m. st. W.) na rzecz powodów po 45.246,50 zł z odsetkami i kosztami procesu.

Sąd Wojewódzki ustalił, że wartość materiałów uzyskanych z rozbiórki stanowiących własność powodów i zebranych przez pozwanego wynosi 105.493 zł, a po uwzględnieniu kosztów rozbiórki - 90.493 zł. Ustalenie to Sąd Wojewódzki oparł na uzgodnionej opinii biegłych inż. K., G. i J. Kwotę 90.493 zł Sąd Wojewódzki zasądził na rzecz powodów po połowie.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Skarżący kwestionuje przede wszystkim ilość cegły ustalonej przez biegłych na 103.800 sztuk i jest zdania, że wynikająca z rachunku przedsiębiorstwa rozbiórkowego ilość 50.070 sztuk została zaakceptowana poprzednimi wyrokami Sądu Najwyższego i wiązała sądy w dalszym postępowaniu.

Pogląd ten jest błędny. Sąd Wojewódzki prawidłowo przyjął, że w danym wypadku nie zachodzi związanie oceną prawną sądu rewizyjnego ani wskazaniami co do dalszego postępowania w rozumieniu art. 389 k.p.c. Wprawdzie w wyroku z dnia 8.XII.1961 r. Sąd Najwyższy, oddalając zarzut powodów co do wadliwej ilości cegieł, wypowiedział pogląd (przytoczony następnie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11.XII.1965 r.), że Sąd Wojewódzki mógł określić ilość cegły z rozebranych murów na podstawie rachunku przedsiębiorstwa, które dokonało rozbiórki, a nie na podstawie teoretycznych obliczeń jednego ze świadków, jednakże pogląd ten był aktualny i wiążący tylko przy nie zmienionym materiale dowodowym. Ocena prawna bowiem sądu rewizyjnego odnosząca się do dowodów zebranych w sprawie jest wiążąca tylko o tyle, o ile po uchyleniu wyroku nie nastąpiło uzupełnienie materiału dowodowego. Jeżeli w sprawie zostały przeprowadzone nowe dowody, sąd pierwszej instancji władny jest dokonać na nowo oceny wiarygodności i mocy całego materiału dowodowego w ramach zastrzeżonych przez art. 233 § 1 k.p.c.

W danej sprawie, po uchyleniu wyroku przez Sąd Najwyższy, zostały przeprowadzone nowe dowody w postaci opinii biegłych. Jak to podkreślił Sąd Wojewódzki, biegli poddali krytyce rachunki przedsiębiorstwa rozbiórkowego i wykazali, że ilość cegły została obniżona w stosunku do ilości rozebranych elementów murowanych budynku wykazanych w rachunku. W tych warunkach Sąd Wojewódzki władny był przyjąć za podstawę swoich ustaleń zgodną opinię trzech biegłych, że rzeczywista ilość cegły wynosiła 103.800 sztuk.

Nie jest także zasadny zarzut pominięcia przez biegłych okoliczności, że zniszczenie murów i konieczność ich rozbiórki były następstwem nie normalnego zużycia, lecz zburzenia podczas działań wojennych, co powinno prowadzić do zastosowania innego normatywu uzyskania cegieł z rozbiórki. Jak wskazują bowiem opinie trzech biegłych, przyjęli oni ilość cegieł (18.222 sztuk) uzyskanych z gruzów ściśle według rachunku przedsiębiorstwa rozbiórkowego, czyli zgodnie z postulatami strony skarżącej, a jedynie do ocalałych murów zastosowali zwykłe normatywy przeciętnego uzysku cegieł z rozbiórki.

Skarżący zarzuca ponadto przyjęcie wadliwej ceny jednostkowej cegły. Zdaniem rewizji. od ustalonej przez biegłych kwoty 460 zł za 1 tysiąc sztuk cegieł należało odliczyć 140 zł kosztów rozbiórki. Zarzut ten polega na nieporozumieniu. Biegli bowiem przyjęli - jako przeciętną, umiarkowaną cenę wolnorynkową (zgodnie ze wskazówkami poprzedniego wyroku Sądu Najwyższego) - kwotę 600 zł za 1 tysiąc cegieł, a do kwoty 460 zł doszli właśnie po odliczeniu 140 zł tytułem kosztów rozbiórki.

Z tych przyczyn i na podstawie art. 387 k.p.c. Sąd Najwyższy rewizję oddalił.

OSNC 1968 r., Nr 7, poz. 122