Wyrok z dnia 1966-05-14 sygn. III PRN 23/66

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania

Sygn. akt III PRN 23/66

Wyrok z dnia 14 maja 1966 r.

W razie niedoręczenia pozwu pozwanemu, zawiśnięcie sporu następuje z chwilą wdania się pozwanego w spór. Nieważność postępowania może wynikać z niedoręczenia pozwu stronie pozwanej, jeżeli pozwany został pozbawiony przez to możności obrony swych praw (art. 369 pkt 5 k.p.c.).

Przewodniczący: sędzia M. Piekarski. Sędziowie: J. Tyszka, J. Knap (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Leonarda J. przeciwko Spółdzielni Pracy Transportowo-Przeładunkowej "K." w W. o zapłatę, na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości od wyroku Sądu Powiatowego dla Warszawy-Pragi z dnia 13 maja 1965 r.,

rewizję nadzwyczajną oddalił.

Uzasadnienie

Powód w pozwie z dnia 3.VI.1964 r. żądał zasądzenia od pozwanej Spółdzielni kwoty 3.500 zł jako połowy wynagrodzenia za 3-miesięczny okres przebywania w areszcie oraz wynagrodzenia za pracę w czasie od ostatniej wypłaty do dnia aresztowania.

Na pierwszą rozprawę wyznaczoną na dzień 6.VII.1964 r. przedstawiciel pozwanej Spółdzielni nie stawił się i nie złożył żadnych wyjaśnień, toteż Sąd Powiatowy wydał wyrok zaoczny uwzględniający powództwo.

W sprzeciwie do tego wyroku pozwana Spółdzielnia podniosła m.in., że nie otrzymała odpisu pozwu i nie mogła przedstawić żadnych dowodów przeciwko zgłoszonemu żądaniu.

Sąd Powiatowy, po rozpoznaniu sprawy na skutek tego sprzeciwu, utrzymał wyrok zaoczny w mocy. Przewodniczący zarządził doręczenie stronie pozwanej odpisu pozwu z załącznikami, jednakże - w świetle notatki w aktach - odpis pozwu został wysłany powodowi, a nie pozwanej Spółdzielni.

W rewizji nadzwyczajnej, nadanej na pocztę w dniu 12.III.1966 r., Minister Sprawiedliwości wniósł o uchylenie wyroku Sądu Powiatowego i o przekazanie sprawy temu Sądowi do ponownego rozpoznania. Rewizja nadzwyczajna oparta jest na zarzucie naruszenia interesu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz nieważności postępowania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:

Wbrew stanowisku wyrażonemu w rewizji nadzwyczajnej niedoręczenie pozwanemu odpisu pozwu stanowi co prawda uchybienie procesowe, jednakże nie powoduje samo przez się nieważności postępowania przewidzianej w art. 369 k.p.c. (art. 471 § 2 d.k.p.c.).

Wprawdzie zawiśnięcie sporu następuje z reguły z chwilą doręczenia pozwu pozwanemu, niemniej jednak dopełnienie wymagania przewidzianego w art. 206 zdanie 2 k.p.c. (art. 212 § 1 d.k.p.c.) nie jest konieczne do powstania takiego stanu, w którym sprawa jest w toku, gdyż strona pozwana może np. zrezygnować z doręczenia jej pozwu i oświadczyć, że jest należycie zorientowana co do zgłoszonego przez powodu roszczenia.

W razie niedoręczenia pozwu pozwanemu zawiśnięcie sporu może nastąpić z chwilą wdania się pozwanego w spór, nieważność zaś postępowania może wynikać z niedoręczenia pozwu stronie pozwanej wtedy, gdy w konkretnych okolicznościach faktycznych pozwany został pozbawiony możności obrony swych praw (art. 369 pkt 5 k.p.c.).

W sprawie pozwany wniósł sprzeciw od zapadłego przeciwko niemu wyroku zaocznego, wziął udział w dalszym postępowaniu i złożył nawet rewizję, która została odrzucona na skutek nieuiszczenia w terminie należnej opłaty sądowej.

W przedstawionym stanie sprawy nie sposób twierdzić - jak utrzymuje to skarżący w rewizji nadzwyczajnej - że "nie został zawiązany między stronami spór i że strona pozwana nie miała podstawy do podjęcia obrony".

Sąd Powiatowy dwukrotnie odroczył rozprawę, zobowiązując pozwaną Spółdzielnię do przedstawienia dokumentów stwierdzających wysokość zarobków powoda i ewentualnych wypłat dokonanych na jego rzecz za czas po 26 czerwca 1963 r. Pozwana Spółdzielnia nie uczyniła zadość żądaniu Sądu. O pozbawieniu jej więc możności obrony swych praw także nie może być mowy.

Z powyższych przyczyn nieuzasadniony jest zarzut nieważności postępowania zawarty w rewizji nadzwyczajnej.

Niezgłoszenie się do pracy pracownika tymczasowo aresztowanego nie jest samowolnym porzuceniem przezeń pracy i dlatego nie może stanowić podstawy do rozwiązania przez zakład pracy umowy o pracę z winy pracownika (art. 4 ust. 1 in fine i art. 2 dekretu z dnia 18.I.1956 r. o ograniczenie dopuszczalności rozwiązywania umów o pracę oraz o zabezpieczeniu ciągłości pracy - Dz. U. Nr 2, poz. 11). W razie tymczasowego aresztowania pracownika umowa o pracę wygasa z upływem trzech miesięcy nieobecności w pracy (art. 4 ust. 1 dekretu), jeżeli zakład pracy nie rozwiązał jej skutecznie wcześniej z winy pracownika. W świetle zatem art. 4 ust. 1 cyt. dekretu twierdzenie pozwanej Spółdzielni zamieszczone w sprzeciwie, że powód "został zwolniony z pracy ze skutkiem natychmiastowym za samowolne porzucenie pracy i niezgłoszenie się do zajęć do dnia 26 marca 1963 r.", pozostało bez wpływu na wynik sprawy.

Zgodnie z postanowieniem pisma okólnego nr 102 Prezesa Rady Ministrów z dnia 15.V.1952 r. (Mon. Pol. Nr A-44, poz. 634) pracownikowi aresztowanemu należy wypłacać połowę ostatnio pobieranego wynagrodzenia przez okres tymczasowego aresztowania nie przekraczający trzech miesięcy, licząc od dnia zaprzestania pracy z powodu aresztowania.

Tak więc zaskarżone orzeczenie także co do przyjętej w nim zasady rozstrzygnięcia nie nasuwa zastrzeżeń.

W konsekwencji rewizja nadzwyczajna podlegałaby na podstawie art. 421 § 1 k.p.c. oddaleniu również wówczas, gdyby została wniesiona w terminie przewidzianym w art. 421 § 2 k.p.c. Należało ją więc oddalić także z mocy tego ostatniego przepisu.

OSNC 1967 r., Nr 5, poz. 84