Wyrok z dnia 2014-02-06 sygn. III KK 481/13

Drukuj dokument lub zaznaczenie Kopiuj zaznaczony tekst bez formatowania Pokaż dokument źródłowy

Sygn. akt III KK 481/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2014 r.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Tomasz Grzegorczyk (przewodniczący)

SSN Roman Sądej

SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)

Protokolant Anna Korzeniecka-Plewka

na posiedzeniu w trybie art. 535 § 5 k.p.k.

w sprawie P.M.

oskarżonego z art. 178a § 1 k.k.

po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 6 lutego 2014 r., kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na korzyść od wyroku Sądu Rejonowego w O. z dnia 24 października 2013 r.,

uchyla zaskarżony wyrok w części dotyczącej rozstrzygnięcia o środku karnym (pkt II) i sprawę w tym zakresie przekazuje Sądowi Rejonowemu w O. do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w O., wyrokiem z dnia 24 października 2013 r., warunkowo umorzył postępowanie karne wobec P. M. oskarżonego o to, że w dniu 14 sierpnia 2012 r. w O. na ul. L. w ruchu lądowym kierował pojazdem mechanicznym marki Fiat Punto będąc w stanie nietrzeźwości (co najmniej 0,31 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu), tj. o dokonanie przestępstwa z art. 178a § 1 k.k., ustalając okres próby na 2 lata. Ponadto, na podstawie art. 42 § 2 k.k., orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 3 lata.

Powyższe orzeczenie nie zostało zaskarżone przez strony i uprawomocniło się bez postępowania odwoławczego.

Od tego wyroku Prokurator Generalny wniósł kasację na korzyść oskarżonego, zaskarżając go w części dotyczącej rozstrzygnięcia o środku karnym. W kasacji skarżący zarzucił rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku naruszenie przepisów prawa karnego materialnego – art. 42 § 2 k.k., polegające na orzeczeniu wobec P. M. zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na podstawie tego przepisu pomimo warunkowego umorzenia postępowania karnego w sytuacji, gdy do jego zastosowania może dojść wyłącznie przy spełnieniu przesłanki formalnej, wynikającej z art. 42 § 2 k.k. w postaci skazania sprawcy oraz naruszenie art. 67 § 3 k.k., polegające na jego niezastosowaniu, jak również orzeczeniu wskazanego wyżej środka karnego na okres 3 lat w sytuacji, gdy powołany przepis dopuszcza możliwość orzeczenia tego środka karnego jedynie na okres 2 lat.

W konkluzji kasacji skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje.

Kasacja Prokuratora Generalnego jest oczywiście zasadna.

Zaskarżone orzeczenie zapadło bowiem z rażącym naruszeniem wskazanych w zarzucie kasacji przepisów prawa.

Zgodnie z art. 67 § 3 k.k. warunkowe umorzenie postępowania karnego następuje na okres próby i może zostać połączone z obowiązkami nałożonymi na sprawcę, świadczeniem pieniężnym oraz środkiem karnym zakazu prowadzenia pojazdów przewidzianym w art. 39 pkt 3 k.k. W orzecznictwie ugruntowane jest zapatrywanie, że przepis ten jest w zakresie orzekania środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przepisem szczególnym w stosunku do art. 42 § 2 k.k. i wyłącza jego stosowanie przy warunkowym umorzeniu postępowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 stycznia 2002 r., I KZP 33/01, OSNKW 2002, z. 3 – 4, poz. 15). W związku z tym podstawę prawną orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych przy warunkowym umorzeniu postępowania może stanowić jedynie przepis art. 67 § 3 k.k. Tym samym, orzeczenie na podstawie art. 42 § 2 k.k. wobec oskarżonego P. M. środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 3 lata stanowi rażącą obrazę obu tych przepisów prawa. Zauważyć ponadto trzeba, że okres na jaki orzeka się ten środek karny w oparciu o przepis art. 67 § 3 in fine k.k., jest ograniczony do 2 lat, co stanowi wyjątek od zasady wyrażonej w art. 43 § 1 k.k. Dlatego orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 3 lata stanowi rażącą obrazę art. 67 § 3 k.k., wobec przekroczenia ustawowej granicy okresu orzekania tego środka.

Wpływ tych uchybień na treść wyroku jest ewidentny, jeśli się zważy, że w jego następstwie doszło do ustalenia okresu trwania środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na czas przekraczający granicę zakreśloną w ustawie. W tej sytuacji niezbędne było uchylenie kwestionowanego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowym w O. weźmie pod uwagę powyższe zapatrywania.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak w wyroku.